Veled Çelebi İzbudak'ın hayatı ve Menâkıb-ı Şerîfe-i Mevleviyye adlı eserinin değerlendirilmesi

Abstract

Veled Çelebi İzbudak, 1869 yılında Konya'da doğmuştur. Mevlânâ soyuna mensup Mevlevî dergâhında postnişinlik yapmış bir çelebidir. Bu dönemde tetkik etmiş olduğu eserler neticesinde Menâkıb-ı Şerîfe-i Mevleviyye adlı eseri bu dönemde yazdığı düşünülmektedir. Bu eserde, Sultânü'l-Ulemâ Bahâeddin Veled'in, Seyyid Burhâneddin Muhakkiki Tirmizî'nin, Mevlânâ Celâleddin Rûmî'nin, Sultan Veled'in eserleri ve bu dönemden daha sonra yazılan Mevlevîlik'ten olan bazı kişilerin menâkıbnâmeleri kaynak alınarak yazılmıştır. Eser, Sultânü'l-Ulemâ Bahâeddin Veled ve Mevlânâ Celâleddin Rûmî adında iki başlık halinde yazılmıştır. Bu çalışmada yaşadıkları dönem hakkında ve ayrıca Mevlânâ Celâleddin Rumî'nin yaşamında tasavvufa yönelişiyle birlikte hayatındaki ritüellerde Sultan Veled'in sistemleştirmesiyle tasavvufî zümre olan Mevlevîlik'e yansımaları Mevlevîlik terimleriyle ilgili bilgiler tenkit ve tahlil metoduyla değerlendirilerek bilgiler verilecektir.Anahtar Kelimeler: Sultânü'l-Ulemâ Bahâeddin Veled, Seyyid Burhâneddin Muhakkik-i Tirmizî, Mevlânâ Celâleddin Rûmî, Mevlevîlik.

Veled Celebi Izbudak was born in Konya in 1869. He is a celebi who belonged to the lineage of Mevlana and served as a post-nishin in the Mevlevi lodge. It is thought that he wrote the work Menâkıb-ı Şerîfe-i Mevleviyye, as a result of the works he examined in this period. In this work, the works of Sultanü'l-Ulema Bahaeddin Veled, Seyyid Burhaneddin Muhakkiki Tirmidhi, Mevlânâ Celaleddin Rûmî, Sultan Veled, and the histories of some people from the Mevlevi order written after this period were written as a source. The work was written under two titles: Sultanü'l-Ulema Bahâeddin Veled and Mevlânâ Celâleddin Rûmî. In this study, information will be given about the period they lived in, as well as Mevlânâ Celaleddin Rumi's inclination to Sufism in his life, and the reflections on the Mevlevi order, which is the Sufi group, with the systematization of Sultan Veled in the rituals of his life, by evaluating the Mevlevî terms with the method of criticism and analysis.Key words: Sultanü'l-Ulema Bahaeddin Veled, Seyyid Burhaneddin Muhakkiki Tirmidhi, Mevlana Celaleddin Rumi, Mevlevism.