Muğla-Çine sınırlarındaki antik dönem mezar örnekleri ve ölü gömme gelenekleri

Abstract

Çalışma Aydın ili, Çine ilçesi ile Yatağan sınırlarında kalan kırsal alanlardaki nekropol ve tekil mezarların taranarak mezar örneklerinin ve ölü gömme geleneklerinin ortaya çıkartılması için yapılmıştır. Ele aldığımız bölge antik çağların bilinen Karia kentlerinden Alabanda teritoryumundadır. Alabanda, antik metinlerde zenginliği ve ihtişamı ile bilinmektedir. Bu çalışma ile kırsal alanlarda bulunan, ulaşılması oldukça zor yerlerdeki bilinmeyen mezarların araştırılması ve bilim âlemine sunulması hedeflenmiştir.Çalışma, mezar mimarisiyle ilgili litaratür taraması ve tezin ana hatlarının oluşturulmasıyla başlamıştır. Bu çalışmalardan sonra yerel unsurların yardımıyla yapılan arazi çalışmaları uzun bir süreç almıştır. Arazi çalışmalarıyla yüzeyde tespit edilen mezar örnekleri tek tek haritalar üzerine koordinatlarıyla işaretlenmiş, fotoğraflama ve çizim çalışmaları yapılmıştır. Çalışmalarımız sonucu arazide 12 adet nekropol, 7 adet tekil mezar tespit edilmiştir. Tespit edilen 150 adet mezardan benzer örnekler elendikten sonra kalan 69 adet mezar detaylı bir şekilde incelenmiştir. Alanda; anıt mezarlar, tümülüsler, oda mezarlar, oygu tekne mezarlar (Khamasorion), lahitler, plaka tekne mezarlar, ostothekler ve kaya mezarları tespit edilmiştir. Söz konusu mezar çeşitliliği bölgenin kırsal mezar yoğunluğunu ortaya çıkarmıştır.Bu çalışmayla bölgenin kırsal mezar yoğunluğunun antik dönem Kıyı Karia yol güzergahlarında bulunmasından kaynaklandığını ve tarıma elverişli topraklarından dolayı her dönem iskan gören bir coğrafya olduğunu göstermiştir. Elde edilen verilerden hareketle nekropollerin ve mezarların yer seçiminde antik yol güzergahları, vadilere hakim manzaralı yerler ile tepe yamaçlarının tercih edildiği sonucuna ulaşılmıştır. Yüzeyde tespit edilen mezarlar MÖ 6. yy.dan MS 4. yy.a kadar tarihlenmektedir. Anahtar Kelimeler: Alabanda, Nekropol, Mezar, Karia, Gömü Gelenekleri

This study has been performed by surveying the necropolises and single tombs to reveal the ancient tomb samples and burial traditions in the rural areas of Çine district in Aydın and Yatağan district in Muğla. The regions we examined remains within the territory of Alabanda, one of the well-known cities of antique Karia. Alabanda is renowned for its richness and magnificence in the antique texts. The aim of this study is to investigate and present to the scientific world the unknown and hard-to-reach tombs in rural areas. The study started by reviewing the tomb architecture literature and constructing the thesis outline. After these preparations, the field studies done with the help of local elements took a long time. With the studies performed in the field, the tomb samples found on the surface were marked one by one on maps with their coordinates, and studies of photographing and drawings were carried out.As a result of our studies, 12 necropolises and 7 single tombs have been identified in the field. After eliminating similar samples from the 150 identified tombs, the remaining 69 have been examined in detail. Mousoleums, tumuli, chamber tombs, Khamasorions, sarcophagi, osthotecs and rock tombs have been identified in the field. The diversity of the tombs shows the rural burial density of the region.This study has shown that the rural burial density of the region is due to the fact that it is located on the antique coastal Caria road routes and that it is a geography that has always been inhabited due to its arable land. Based on the data obtained, it was concluded that antique road routes, places with views overlooking the valleys and hill slopes were preferred in the selection of necropolises and tombs. The tombs that we found on the surface date from 6th century BC to 4th century AD.Keywords: Alabanda, Necropolis, tomb, Caria, Burial traditions.