Iasos antik kenti mozaikli ev ve çevresindeki yapı grupları

Abstract

Antik mimarinin en önemli yapı türlerinden olan konutlar, kronolojik ilerlemenin bir sonucu olarak gelişerek kompleks bir hal alırlar. Roma Dönemi'yle birlikte gelişen mimari anlayış, farklı ihtiyaçlara estetik kaygılarla yaklaşarak çözüm arayışını sürdürür. Hellenistik konut mimarisinde ortaya çıkan peristyleli evler, Roma Dönemi'yle birlikte yerini atriumlu evlere bırakır. Ancak bu süreçte bazı yapılar her iki dönemin farklılığını da kullanarak planlanmıştır. Bunun en güzel örneklerinden biri olarak gösterilen Iasos Mozaikli Ev'de bu gelişmeleri takip etmek mümkündür. Roma Dönemi içerisinde inşa edilen yapı tipik bir Roma konutu olmasına karşılık, peristyleli bir avluya sahip olarak planlanmış olması sebebiyle farklı bir planlama grubuna girmesine neden olmuştur. Mozaikli Ev, her iki dönemi de mimari açıdan yansıtmasından kaynaklı analojik olarak önemli bir yere sahiptir. Antik dönem mimarisinde görmeye alışkın olduğumuz mimari elemanların Mozaikli Ev özelinde farklılıklar yansıtmayarak devam etmiş olması dönemsel etkilenmenin birer yansıması gibidir. Özellikle fresk ve mozaik özelinde bakıldığında Efes Yamaç Evler ve Pompei ile diğer Campania bölgelerinde insitu olarak korunan konutlarla büyük ölçüde analojik benzerlik göstermesi önemlidir. Anahtar Kelimeler: Iasos, Mozaikli Ev, Mozaik, Fresk, Roma Dönemi.

Houses, one of the most important building types of ancient architecture, develop as a result of chronological progress and become complex. The architectural understanding that developed with the Roman Period continues to seek solutions by approaching different needs with aesthetic concerns. The peristyle houses that emerged in the Hellenistic residential architecture were replaced by the houses with atriums in the Roman Period. However, in this process, some buildings were planned using the differences of both periods. It is possible to follow these developments in the Iasos Mosaic House, which is shown as one of the best examples of this. Although the building, which was built during the Roman Period, was a typical Roman residence, it was planned to have a peristyle courtyard, causing it to be included in a different planning group. The House with Mosaic has an important place analogically because it reflects both periods in terms of architecture.The fact that the architectural elements we are accustomed to seeing in the architecture of the ancient period continued without reflecting differences in the Mosaic House is like a reflection of the periodical influence. Considering the frescoes and mosaics in particular, it is important that they show analogical similarities with the houses preserved in situ in Ephesus Hillside Houses and Pompeii and other Campania regions.Keywords: Iasos, House of Mosaics, Mosaic, Fresco, Roman Period.