Rekabetin Korunması Hakkında Kanun kapsamında uygulanan idari para cezaları

Abstract

Ekonomik düzen özü itibariyle bir rekabet arenası olup, çağdaş demokrasilerde devlet rekabete ilişkin hukuk kuralları öngörmek suretiyle mal ve hizmet piyasalarında faaliyette bulunan teşebbüslerin kâr amacıyla güçlerini kötüye kullanma eğilimlerini önlemekte, rakipler arasındaki rekabetin yok etme savaşına dönüşmesini engellemekte ve oyunun kuralarına uygun şekilde oynanmasını temin etmektedir. Hukuk kuralının belirleyici niteliği ise kurala aykırı davranışın yaptırıma bağlanmasıdır. Zira yaptırım, yasaya uygun davranılmasını sağlamanın temel aracıdır.Türk rekabet hukukunun temelini teşkil eden 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun'un mal ve hizmet piyasalarında rekabet ortamını tesis etme ve koruma amacını gerçekleştirebilmesi de ancak caydırıcı nitelikte bununla birlikte adil ve orantılı bir yaptırım sisteminin varlığıyla mümkün olabilir. 4054 sayılı Kanun'da öngörülen maddi hükümlerin etkili şekilde uygulanabilmesini temin etmek amacıyla Kanun kapsamında ikili bir yaptırım sistemi benimsenerek özel hukuk karakterli yaptırımlar ile kamu hukuku karakterli yaptırımlara yer verilmiştir.Kamu hukuku karakterli yaptırımlardan olan ve rekabet politikasının hayata geçirilmesinde en etkili araçlardan birini teşkil eden idari para cezaları, Rekabetin Korunması Hakkında Kanun'un `Kurulun Yetkileri` başlıklı ikinci bölümünün 16 ve 17. maddelerinde usule ve esasa ilişkin hükümlerin ihlali halinde, süreli veya anlık olarak uygulanan idari para cezaları şeklinde düzenlenmiştir. Rekabet Kurulu tarafından yürütülen soruşturmalar neticesinde Kanun'u ihlal ettiği tespit edilen teşebbüs veya teşebbüs birliklerine ya da bu birliklerinüyelerine ve belirli şartların varlığı halinde teşebbüs veya teşebbüs birliğinin yöneticilerine ya da çalışanlarına uygulanan ve yüksek meblağlara ulaşabilen idari para cezaları, caydırıcılığın temininde önemli bir role sahiptir.Bu çalışmada, Rekabetin Korunması Hakkında Kanun'da düzenlenen idari para cezaları, taşıdığı idari yaptırım niteliğinden hareketle tabi olduğu temel ilkeler bağlamında, 4054 sayılı Kanun ve ikincil mevzuatta yer alan düzenlemeler ile bu düzenlemelerden ve Rekabet Kurulu uygulamalarından kaynaklanan hukuka aykırılık tartışmaları temelinde, ilgili Kurul ve yargı kararlarına yer verilmek suretiyle ele alınmış ve tartışmalı hususlarda çözüm önerileri sunulmaya çalışılmıştır.Anahtar SözcüklerRekabet Hukuku, İdari Yaptırımlar, İdari Para Cezaları.

The economic order is inherently an arena of competition, and in modern democracies, the state prevents the tendency of enterprises operating in the goods and services markets to abuse their power for profit by envisioning the rules of law regarding competition, prevents competition between competitors from turning into a war of destruction and ensures that the game is played in accordance with the rules. The decisive nature of the rule of law is the sanctioning of unruly behavior. Because sanctions are the main means of ensuring that the law is acted in accordance with the law.The law no. 4054 on the protection of competition, which forms the basis of Turkish competition law, can only be achieved with the existence of a fair and proportionate sanctions system that is a deterrent to establishing and maintaining a competitive environment in the goods and services markets. In order to ensure the effective implementation of the material provisions stipulated in Law No. 4054, a dual sanctions system was adopted within the scope of the Law and special legal character sanctions and public law sanctions were included.Administrative fines, which are public law character sanctions and constitute one of the most effective tools in the implementation of competition policy, are in articles 16 and 17 of the second part of the Law on the Protection of Competition titled `Powers of the Board`; in case of violation of the provisions related to procedure and principle, it is regulated in the form of administrative fines applied periodically or instantaneously. As a result of investigations carried out by the Competition Board, administrative fines imposed on the enterprise or enterprise associations found to have violated the Law and the members of these associations and the managers or employees of the enterprise or enterprise association in the event of certain conditions, which can reach large sums, have an important role in the provision of deterrence.In this study, administrative fines issued in the Law on the Protection of Competition were addressed in the context of the basic principles that it is subject to based on the nature of administrative sanctions it carries, on the basis of the regulations contained in law no. 4054 and secondary legislation and the discussions of unlawfulness arising from these regulations and Competition Board practices, and the relevant Board and judicial decisions were discussed and solutions were tried to be presented in controversial matters.Key WordsCompetition Law, Administrative Sanctions, Administrative Fines.