Mükemmeliyetçilik ve işkolik olma durumunun psikolojik iyi olma haline etkisi: Bir alan çalışması

Abstract

Bu çalışmanın amacı, kişilik özelliği olarak kabul edilen mükemmeliyetçilik ve bireyin iş dünyasındaki deneyimleriyle tetiklenen işkoliklik eğiliminin çalışan iyi olma hali üzerindeki etkisini incelemektir. İyi olma hali kavramı iş yeri iyi olma hali, psikolojik iyi olma hali ve öznel iyi olma hali olmak üzere üç ayrı boyut bağlamında incelenerek kapsamlı bir inceleme yapılması hedeflenmiştir. Çalışmanın verileri, bir bankanın beyaz yakalı çalışanlarından toplanmıştır. Yüz elli üç çalışandan elde edilen verilerle çoklu regresyon, yol ve aracılık analizleri gerçekleştirilmiştir. Çoklu regresyon analizi, çalışanların mükemmeliyetçilik eğilimlerindeki artışın onların takıntılı çalışma eğilimlerini artırdığını, iyi olma hallerini ise düşürdüğünü göstermiştir. Ayrıca, işkolikliğin bir alt boyutu olan takıntılı çalışma eğiliminin çalışanın psikolojik ve öznel iyi olma halini düşürdüğü; işkolikliğin bir diğer alt boyutu olan aşırı çalışma eğiliminin ise iyi olma halinin üç alt boyutunu da istatistiksel olarak anlamlı bir şekilde etkileyemediği saptanmıştır. Yol Analizi sonuçlarına göre, takıntılı çalışmanın psikolojik iyi olma ve iş yeri iyi olma halini negatif yönde tahmin ettiği ancak öznel iyi olma halini tahmin edemediği saptanmıştır. Çoklu regresyon analizi sonuçlarının aksine, yol analizinde takıntılı çalışmanın öznel iyi olmayı anlamlı bir şekilde etkilememesinin, iyi olma hali boyutlarının birbirleriyle olan ilişkilerinden kaynaklandığı düşünülmüştür. Yol ve çoklu regresyon analizlerine ek olarak, aracılık analiziyle mükemmeliyetçiliğin işkolikliğin aşırı çalışma ve takıntılı çalışma boyutları aracılığıyla iyi olma halinin alt boyutlarını etkileyebileceği varsayımı test edilmiştir. Aracılık analizi sonuçlarına göre, mükemmeliyetçi çalışanların takıntılı çalışma eğilimleri aracılığıyla psikolojik ve öznel iyi olma hallerinin negatif yönde etkilendiği tespit edilmiştir. Elde edilen bulgular, mükemmeliyetçiliğin hem doğrudan hem de takıntılı çalışma eğilimini arttırarak çalışanların iyi olma hallerine negatif yönde etki ettiğine işaret etmektedir. Bu bulgular ışığında çalışanların iyi olma hallerinin korunması ve iyileştirilmesi için mükemmeliyetçilik ve işkoliklik eğilimlerinin dikkate alınması hususunun altı çizilerek yöneticilere tavsiyelerde bulunulmuştur.

This study aims to examine the effect of perfectionism, which is accepted as a personality trait, and the tendency of workaholism triggered by the individual's experiences in the work life on employee well-being. It is aimed to make a comprehensive analysis by examining the concept of well-being in the context of three different dimensions: workplace well-being, psychological well-being, and subjective well-being. The data of the study were collected from white-collar employees of a bank. Multiple regression, path, and mediation analyzes were performed with the data obtained from one hundred and fifty-three employees. Multiple regression analysis showed that the increase in the perfectionism tendencies of the employees increase their obsessive working tendencies and decrease their well-being. In addition, the tendency to work obsessively, which is a sub-dimension of workaholism, reduces the psychological and subjective well-being of the employee; it was found that the tendency to overwork, which is another sub-dimension of workaholism, could not statistically affect all three sub-dimensions of well-being. `Path Analysis` was conducted to confirm the results of multivariate regression analysis and determine the relationships between the sub-dimensions of employee well-being. Contrary to the results of multiple regression analysis, it is found that obsessive work did not significantly affect subjective well-being in path analysis it is considered to be due to the relationships between well-being dimensions. According to the mediation analysis results, it was determined that the psychological and subjective well-being of the perfectionist employees was negatively affected by their obsessive working tendencies. The findings indicate that perfectionism has a negative impact on the well-being of employees by increasing both direct and obsessive working tendencies. In the light of these findings, recommendations were made to the managers by emphasizing that the tendencies of perfectionism and workaholism should be taken into account in order to protect and improve the well-being of the employees.