Kurumsal yönetimin Afrika'da firmaların finansal performansına etkisi: Ortak Hukuk (Common Law) ülkelerinin perspektifi

Abstract

Bu çalışmanın temel amacı, kurumsal yönetim mekanizmalarının Afrika'daki borsaya kayıtlı şirketlerin finansal performansı üzerindeki etkisini incelemektir. Afrika'daki Ortak Hukuk ülkelerine özellikle önem verilmiştir. Bu çalışmada, Botsvana, Mısır, Gana, Kenya, Malavi, Moritiyus, Namibya, Nijerya, Güney Afrika Ülkesi, Tanzanya, Uganda, Zambiya ve Zimbabve dahil olmakla 13 ülkeden 156 şirketin kurumsal yönetim mekanizmaları ile finansal performansı arasındaki ilişkiyi analiz etmek için 2013'ten 2019'a kadar olan 7 yıllık döneme ait ülke başına 84 şirket olmak üzere toplam 1.092 şirket yılı gözlemi toplanıp, araştırmada ikincil veriler kullanılmıştır.Çalışmada kullanılan bağımsız değişkenler, kapsamlı kurumsal yönetim endeksi (KYE) ve Yönetim Kurulu Alt Endeksi, Yönetim Kurulu Komiteleri Alt Endeksi, Pay Sahipleri Hakları Alt Endeksi ve Açıklama Alt Endeksi olamak üzere dört (4) alt endeksdir. KYE‟de, hem OECD Kurumsal Yönetim ilkelerini hem de Ortak Hukuk ülkelerinin en iyi uygulama kurallarının en önemli tavsiyelerini temsil eden toplam 50 öneri ibarettir. Bu çalışmada kullanılan bağımlı değişkenler, finansal performansın muhasebe ölçütleridir. İki muhasebe ölçütü kullanılmıştır, Bunlar; Aktif Kârlılığı (ROA) ve Özkaynak Kârlılığı'dır (ROE). Dışlanan yanlılığı (omitted bias) kontrol etmek için Kaldıraç, şirketin Büyüklüğü, Sermaye Yoğunluğu Oranı, şirketin Yaşı ve ikincil Borasada işlem Görme, kontrol değişkenleri olarak kullanılmıştır.Panel regresyon analizleri, bağımlı değişkenler ile bağımsız değişkenler arasında pozitif veya negatif bir ilişkinin olup olmadığını ve ayrıca ilişkinin anlamlı olup olmadığını tespit etmek için kullanılmıştır. Ayrıca, içselliği kontrol etmek için, sonuçların sağlamlık kontrolü açısından dinamik Genelleştirilmiş Momentler Yöntemi (GMM) kullanılmıştır. Çalışmada Afrika'daki şirketlerin kurumsal yönetim ile finansal performansı arasında önemli bir pozitif ilişki bulunmuştur. Ayrıca, Yönetim kurulu yapısı ve işlevleri, kurul komitesinin oluşumu ve bağımsızlığı, hissedarların haklarının korunması ve ilgili finansal ve finansal olmayan bilgilerin açıklanması, Afrika'dakikurumsal finansal performansla anlamlı ve önemli ölçüde pozitif ilişkili olduğunu bulunmuştur. Son olarak, Afrika'daki şirketler tarafından ilgili bilgilerin şeffaf bir şekilde açıklanmasının, diğer kurumsal yönetim mekanizmalarına kıyasla şirketlerin finansal performansı üzerinde en yüksek olumlu etkiye sahip olduğunu bulunmuştur.

The main objective of this study is to examine the impact of corporate governance mechanisms on the financial performance of listed firms in Africa. Special emphasis was given to common law countries in Africa. This study used secondary data to analyze the relationship between corporate governance mechanisms and financial performance of 156 firms from 13 countries which include: Botswana Egypt, Ghana, Kenya, Malawi, Mauritius, Namibia, Nigeria, South Africa, Tanzania, Uganda, Zambia, and Zimbabwe, for the period of 7 years from 2013 to 2019, making a firm-year observation of 84 firms per country and total of 1,092 firm-year observations.The independent variables used in this study are the comprehensive corporate governance index (CGI) and its four (4) sub-indexes namely; Board of Directors Sub-index, Board Committees Sub-index, Shareholders Right Sub-index, and Disclosure Sub-index. The CGI contains a total of 50 statements representing both the OECD Corporate Governance Principles and the most significant recommendations of the common law countries‟ code of best practice. The dependent variables that were employed in this study are Return on Assets (ROA) and Return on Equity (ROE). To control for omitted bias, Leverage, Firm Size, Capital-intensity Ratio, Firm‟s Age, and Secondary Listing were used as control variables.The Panel regression analyses were used to analyze the data. Furthermore, to control for endogeneity, the dynamic GMM was used for the robustness check of the results. The results show that there is a significant positive relationship between corporate governance and financial performance of firms in Africa. Board composition and functions, board committee composition and independence, protection of shareholders' rights, and disclosure of relevant financial and non-financial information are also positive and significantly related to corporate financial performance in Africa. The study also finds that transparent disclosure of relevant information by firms in Africa has the highest positive effect on financial performance of firms compared to other corporate governance mechanisms.