Kentlilerin iklim değişikliği algısı: İstanbul örneği

Abstract

İnsanların doğrudan ya da dolaylı olarak neden olduğu çevresel sorunlar her geçen gün hem çeşitlenmektehem de farklı boyutlar kazanmaktadır. Çevresel sorunların başında ise iklim değişikliği gelmektedir. Herne kadar iklim değişikliği küresel bir sorun olarak algılansa da etki ve sonuçlarının her ülkede eşitderecede hissedilmeyeceği açıktır. Toplumsal kırılganlıklar ile sosyal dinamikler dikkate alındığındaiklim değişikliğinden doğacak olumsuz sonuçların az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeleri daha fazlaetkileyeceği öngörülmektedir. İklim değişikliğinin doğrudan ya da dolaylı olarak etkisi altına alacağıyerlerin başında ise dünya nüfusunun büyük bölümünün yaşadığı kentler gelmektedir. 2050 yılındatoplam nüfusun üçte ikisinin kentlerde yaşayacağı gerçeği dikkate alındığında iklim değişikliği ilemücadelede en önemli sorumluluk ve görev kentlere düşmektedir. Türkiye'de ise iklim değişikliğisonuçlarından olumsuz yönde etkilenecek kentlerin başında İstanbul bulunmaktadır. Bu çalışmada ilk kezİstanbul'da yaşayan kentlilerin iklim değişikliği hususundaki toplumsal bilgi düzeyleri ortaya konulmuşve katılımcılar üzerinden kentlilerin iklim değişikliği algısı ele alınmıştır. Kentlilerin iklim değişikliğikonusundaki toplumsal bilgi düzeyinin de dikkate alındığı bu araştırmada katılımcıların yüzdedoksanından fazlasının iklim değişikliği kavramını duyduğu, iklim değişikliğinin yaşandığını düşündüğüve iklim değişikliğinin olumsuz sonuçları olduğuna inandıkları görülmüştür. İklim değişikliği kavramınınbu kadar yüksek oranda bilinir olmasına rağmen araştırmaya katılanların yaklaşık yüzde kırkının iklimdeğişikliğine uyum sağlanması ve iklim değişikliği sorununun azaltılması hususlarında kararsız olduğugörülmüştür. Yine bu çalışmada iklim değişikliği çerçevesindeki uluslararası sözleşme ve resmi metinlerile ulusal ve yerel iklim değişikliği eylem planlarının toplumsal bilinirliliği araştırılmıştır. İstanbul'dayaşayan kentlilerin iklim değişikliği algılarının ortaya konulması amacıyla çalışmada iki ölçekkullanılmıştır. Bu ölçeklerden ilki iklim değişikliği risk algısı ikincisi ise merkezi yönetim ve yerelyönetimlerin iklim değişikliği konusunda sorumluluklarını yerine getirdiklerine duyulan güven algısıölçeğidir. Çalışmada söz konusu iklim değişikliği algılarının cinsiyet, medeni durum, sahip olunan çocuksayısı, yaş, eğitim düzeyi, gelir seviyesi, ikamet edilen yaka ile ikametgâh süreleri açısından istatistikiolarak anlamlı bir farklılık arz edip etmedikleri ortaya konulmuştur.Anahtar Sözcükler: İklim Değişikliği, Kent, Çevre, İklim Değişikliği Algısı, İstanbul

Environmental problems caused directly or indirectly by human beings are both diversifying and gainingdifferent dimensions day by day. Climate change is one of the most serious environmental problems.Although climate change is perceived as a global problem, it is clear that its effects and consequences willnot be felt equally in every country. As a result of examining social vulnerabilities and social dynamics inthe context of climate change, it is predicted that developing countries will be more affected by thenegative consequences of climate change. One of the places that will be directly or indirectly affected byclimate change is the cities where the majority of the world's population lives. Considering the fact thattwo-thirds of the total population will live in cities in 2050, the most important responsibility and duty inthe fight against climate change belongs to the cities. As far as Turkey is taken into account, Istanbul isone of the cities that will be adversely affected by the consequences of climate change. In this study, forthe first time, public consciousness of the citizens living in Istanbul on climate change was revealed andalso climate change perception of the citizens was investigated. In this study, in which the publicconsciousness of the citizens on climate change was taken into account, it was observed that more thanninety percent of the participants heard about the concept of climate change and its negativeconsequences. Despite the fact that the concept of climate change is known to such a high degree, it hasbeen observed that about forty percent of the participants in the research are undecided about adaptationand mitigation process of climate change. Also, in this study, the public consciousness about internationalconventions and official texts within the framework of climate change, national and local climate changeaction plans were investigated. Two scales were used in the study in order to reveal the climate changeperceptions of the citizens living in Istanbul. The first of these scales is the climate change riskperception, and the second is the perception of confidence that central government and local governmentsfulfill their responsibilities regarding climate change. Furthermore, it has been revealed whether theaforementioned climate change perceptions show a statistically significant difference in terms of gender,marital status, number of children parented, age, education level, income level, residential neighborhoodand period.Keywords: Climate Change, City, Climate Change Perception, İstanbul