Sivil toplum kuruluşlarının mülteci çocuk koruma uygulamalarının değerlendirilmesi

Abstract

Bu araştırma hak temelli uygulamalar yürüten sivil toplum kuruluşlarının, mülteci çocuk koruma faaliyetlerinin değerlendirilmesini ve sosyal hizmet uzmanlarının uygulamalar sırasında karşılaştıkları sorunların ortaya çıkarılmasını amaçlamaktadır. Araştırmada fenomenolojik nitel arşatırma yönteminden faydalanılmıştır. Araştırmanın öznelerinin belirlenmesinde nitel araştırmanın amaca yönelik örneklem seçme tekniği kullanılmıştır. Türkiye'de mülteci çocuk koruma uygulamaları yürüten on farklı ulusal sivil toplum kuruluşunun İstanbul ve Ankara sahasında en az bir yıldır görev yapan yirmi sosyal hizmet uzmanı ile görüşmeler yapılmıştır. Görüşmeler sonucunda elde edilen veriler Atlas.ti 8.4.24.0 yazılımı kullanılarak tematik analiz yöntemiyle çözümlenmiştir.Yapılan analiz sonucunda mülteci çocuk koruma uygulamalarında sivil toplum kuruluşlarının insan kaynağı ve bütçe yetersizliği yaşadığı ve STK'ların işyükünün fazla olduğu sonucuna ulaşılmıştır. STK'ların mülteci çocuk koruma faaliyetlerinde standartizasyonun sağlanamadığı ve bu noktada yapılandırma ve denetlenme gereksiniminin olduğu saptanmıştır. Aynı zamanda çocuğun korunma hakkına erişiminde kamu kurumu çalışanlarının inisiyatifinin belirleyici olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca STK'ların kamu kurumlarıyla ilişkilerinin kurum çalışanlarının kişisel ilişkilerine göre şekillenebildiği sonucuna ulaşılmıştır.Veri analizi sonucunda elde edilen bir diğer bulgu çocuk koruma sisteminin temel aktörleri olan kamu kurumlarının işyükünün fazla olduğu ve mülteci çocuk koruma faaliyetlerini eşgüdümlü olarak yürütemediğidir. STK'ların mülteci çocuk koruma uygulamalarında pandemi sürecinden ve mültecilerin sosyo-kültürel özellikleri nedeniyle çocuğa erişimde sorunlar yaşayabildiği sonucuna ulaşılmıştır. Mülteci çocuk koruma uygulamalarında sosyal hizmet uzmanlarının karşılaştığı bu sorunlar, mülteci çocukların korunma hakkına erişiminde ve Çocuk Hakları Sözleşmesi'nin temel ilkelerin uygulanmasında hak ihlallerine neden olabilmektedir.Anahtar Sözcükler: Mülteci Çocuk Koruma, Sivil Toplum Kuruluşu, Çocuk Koruma Sistemi, Hak Temelli Sosyal Hizmet

This research aims to evaluate the refugee child protection implementations of non-governmental organizations carrying out rights-based practices and to reveal the problems faced by social workers during the implementations.The research methodology is phenomenological qualitative research. The purposive sampling technique of qualitative research was used to determine the subjects of the study. Interviews were conducted with twenty social workers, who have been working in the Istanbul and Ankara fields for at least one year, of ten different national non-governmental organizations that carry out refugee child protection implementations in Turkey. The data obtained as a result of the interviews were analyzed by thematic analysis method using Atlas.ti 8.4.24.0 software.As a result of the analysis, it was concluded that non-governmental organizations had insufficient human resources and budgets in refugee child protection implementations and that the workload of NGOs was high. It has been determined that standardization cannot be achieved in refugee child protection activities of NGOs and there is a need for structuring and supervision at this point. At the same time, it has been determined that the initiative of the employees of public institutions is decisive in the child's access to the right to protection. In addition, it has been concluded that the relations of NGOs with public institutions can be shaped according to the personal relations of the employees.Another finding obtained as a result of data analysis is that public institutions, which are the main actors of the child protection system, have a high workload and cannot carry out refugee child protection activities in a coordinated manner. It has been concluded that NGOs may experience problems in accessing children in refugee child protection practices due to the pandemic process and the socio-cultural characteristics of refugees. These problems faced by social workers in refugee child protection practices might cause violations of rights in refugee children's access to their right to protection and in the implementation of the basic principles of the Convention on the Rights of the Child.Keywords: Refugee Child Protection, Non-Governmental Organization, Child Protection System, Right Based Social Work