Tekstil yüzeylerinin 3B yazıcı teknolojileri ile birleşimi ve yeni uygulama önerileri

Abstract

Endüstri devriminden günümüze kadar geçen sürede insanlığın üretimbiçiminde, yaşam tarzında ve sanat anlayışında köklü dönüşümler gerçekleşmiştir.Sanayinin gelişimi ile değişen üretim anlayışı, kitleselleşmeye yönelirken tasarımanlayışını da beraberinde yönlendirmiştir. Tasarım ve kitlesel üretim arasındakiuygulama problemlerini çözmek amacıyla yapılan çeşitli araştırmalar sonucunda,iplik bükme makinesi, dokuma makinesi, silindir (rulo) baskı makinesi keşfedilmişve her biri tekstil tasarımında dönüm noktası olmuştur. Endüstri üretimi öncesinde, elemeği yoğun tekstil tasarım ve ürünleri ağırlıkla `zanaat` olarakdeğerlendirilmektedir. Ancak sonrasında, tekstil üretimi bir sanat ve tasarım alanınadönüşerek deneysel çalışmaların yapılabilmesine olanak sağlamış, farklı disiplinlerile etkileşim göstermiştir. Günümüzde tekstil tasarımı, 21. yüzyılın çığır açanteknolojik gelişmeleri ile boyut değiştirmiş, elektronik ortama aktarılmasıyla berabertasarım süreci ve kavramları yeniden tanımlanmıştır. Sanatsal ve deneysel çalışmalarise çoğalarak geniş bir alana yayılmıştır. İçinde bulunduğumuz yüzyılda devrimniteliği taşıyan başka bir gelişme ise 3 boyutlu baskı (3B baskı) teknolojileridir.`Endüstri 4` olarak nitelendirilen yeni dönemde yer alan bu teknoloji, hızlailerleyerek farklı alanlardaki üretim süreçlerini derinden etkilemektedir. Tekstilüretim ve tasarım süreçlerini de kapsayan etki, sanatçı ve tasarımcının keşfetmesigereken yeni bir alan oluşturmaktadır. Bugün evlerde yer almaya başlayan vebireysel amaçlarla kullanılan 3B yazıcı teknolojilerinin bilgisayarlar ya da telefonlarkadar yaygın olacağını tahmin etmek güç değildir. Tasarımcı ise, ürünün genişkitlelere ulaşması amacı ile `yenilikçi olma`, `rekabet etme` gibi öncelikleresahiptir. Bu sebeple 3B baskı teknolojilerine dair bilgiyi tasarı ve üretim sürecinedahil etmek durumunda olacaktır. Konu üzerinde yapılacak tüm araştırmalar isetasarımcının izleyeceği yolda öngörüyü arttırıcı nitelikte olacaktır.3 boyutlu yazıcıların çıktısı olarak moda ve tekstil tasarım alanında yapılmışheykelsi giysi formaları, ayakkabı, çanta vb. ürünlerin örnekleri fazlacagörülmektedir. Ancak giyimde kullanılabilen filamentler açısından gerilmemukavemetinin az olması henüz yakın zamanda aşılmış bir özelliktir. Bunun yanındarenklendirme, tuşe, nefes alma, gözeneksiz yapılarda gerilme mukavemetinin azlığıgibi sınırlılıkları bulunmaktadır. Prototip çıktıların sınırlılıklarını aşacak, tekstil,moda ve sanatsal çerçevelerde kullanım alanını arttıracak ve yeni öneriler ortayakoyabilecek araştırmaların önemi göz ardı edilemez. Bu araştırma tek başına prototipçıktısını değil, 3B baskının tekstil yüzeyleri ve baskıları ile ilişkisini ele alarakyapılan deneysel çalışmaların sonuçlarını irdelemektedir. Böylece çalışma ile tekstilalanında birbirinin alternatifi olabilecek yöntemler ve bu tekniklerin senteziyleoluşabilecek yeni yüzey tasarımlarının ortaya konması hedeflenerek yön göstericiolması amaçlanmıştır.Anahtar Kelimeler: Endüstri, Endüstri 4.0, Moda, Tasarım, Tekstil, 3D, 21. yy

In the period from the industrial revolution to the present, radicaltransformations have taken place in the way of production, lifestyle andunderstanding of art. While the understanding of production, which has changed withthe development of the industry, has led to massification, it has also guided theunderstanding of design. As a result of various researches carried out to solve theapplication problems between design and mass production, yarn spinning machine,weaving machine, cylinder (roll) printing machine were discovered and each of thembecame a turning point in textile design. Prior to industrial production, handicraftintensive textile designs and products are predominantly considered as `crafts`.However, later on, textile production turned into an art and design field, allowingexperimental studies to be carried out and interacting with different disciplines.Today, textile design has changed dimensions with the groundbreaking technologicaldevelopments of the 21st century, and the design process and concepts have beenredefined with its transfer to the electronic environment. Artistic and experimentalstudies, on the other hand, multiplied and spread over a wide area. Anotherrevolutionary development in the current century is 3D printing (3D printing)technologies. This technology, which was at the forefront of the period described as`Industry 4`, is advancing rapidly and deeply affecting the production processes indifferent fields. The impact, which includes textile production and design processes,creates a new field that artists and designers should explore. It is not difficult topredict that 3d printing technologies, which have started to enter homes and are usedfor individual purposes, will be as common as computers or phones. The designer, onthe other hand, has priorities such as `being innovative` and `competing` in order forthe product to reach large masses. For this reason, it will not be able to stay awayfrom 3D printing technologies. All research on the subject will increase theprediction of how the designer should follow.Sculptural clothing jerseys, shoes, bags, etc., made in the field of fashion andtextile design as the output of 3D printers examples of products are abundant.However, in terms of filaments that can be used in clothing, the low tensile strengthis a feature that has only recently been overcome. In addition low tensile strength innon-porous structures, there are limitations such as coloring, touch, breathing. Theimportance of researches that will overcome the limitations of prototype outputs,increase the area of use in textile, fashion and artistic frameworks and reveal newproposals cannot be ignored. This thesis examines the results of experimental studiesby considering the relationship of 3D printing with textile surfaces and prints, not theprototype output alone. Thus, it is aimed to reveal and guide the methods that can bealternative to each other in the field of textile and the new surface designs that can beformed by the synthesis of these techniques.Keywords: Industry, Industry 4.0, Fashion, Design, Textile, 3D, 21st century