Avrupa'ya yönelen göçün refah arayışı ve Genişletilmiş Çekim Modeli kapsamında değerlendirilmesi

Abstract

Göç hareketleri, insan yaşamında önemli bir yere sahiptir ve ölüm, korku, baskı vb. durumlara ek olarak gelir ve daha iyi sosyal yaşam koşulları gibi faktörler ile yakından ilişkilidir. Ekonomik, sosyal, siyasi ve coğrafi sebeplerle etki alanı sürekli artan göç hareketleri, göçmen, mülteci ve sığınmacı gibi kavramları ortaya çıkarmıştır. Yaşanan göç hareketleri, ayrıca bu alanla ilgili hukuki ilerlemelere de kaynaklık etmektedir. İnsanları göçe teşvik eden ve zorlayan faktörlerin göç üzerindeki olası etkilerini araştırma hususunda yararlanılan ve genişletilebilir bir yapıya sahip olan Çekim Modeli, yapılan birçok göç çalışmasında kullanılmaktadır.Bu tez çalışmasında, Dünya'da en çok göç veren ülkelerin yer aldığı Afrika, Asya ve Orta Doğu'dan, en çok göç alan bölgelerden birisi olan Avrupa bölgesine göç hareketleri, 6 göç veren ve 10 göç alan ülke özelinde 2015-2020 dönemi için statik panel veri analizi ile incelenmiştir. Çekim Modeli ile elde edilen bulgulara göre, göç edilen bölgedeki nüfus ve gelir düzeyi göç hareketlerini açıklarken; Genişletilmiş Çekim Modelinden ekonomik, sosyal ve siyasi faktörlerin (gelir, nüfus, işsizlik, sosyal ağlar, güvenlik, ortak dil) göç hareketleri üzerinde anlamlı olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca her iki modelde de mesafe faktörü göçü etkileyen anlamlı bir değişken olarak tespit edilmiştir.

Migration movements have an important place in human life. Those are closely related to factors such as death, fear, pressure income and better social living conditions. Migration movements, whose area of influence is constantly increasing due to economic, social, political and geographical reasons, has revealed concepts such as immigrant, refugee and asylum seeker. Migration movements are also the source of legal progress in this field. The Gravity Model, which is used to investigate the possible effects of factors that push and pull people to migrate and has an extensible structure, is used in many migration studies.In this thesis, migration movements from Africa, Asia and the Middle East, where the most emigrant countries are located, to the European region, which is one of the regions that receive the most immigrants, are examined with static panel data analysis in terms of 6 emigrant and 10 immigration countries. According to the findings obtained with The Gravity Model, while the population and income level in the migrated region explain the migration movements meaningfully; it has been concluded from The Extended Gravity Model that economic, social and political factors (such as income, population, unemployment, social networks, security, common language) are significant on migration movements. Additionally, distance factor is determined as a significant variable affecting migration in both models.