Yarı entegre bir tekstil işletmesi için yenilikçi bir performans değerlendirme sisteminin geliştirilmesi ve uygulaması

Abstract

Performans yönetim sistemleri, işletmelerin, stratejik amaç ve hedeflerini belirleyerek bu hedefler doğrultusunda gerekli faaliyetleri planlamasını, gelişime açık yönlerini belirleyerek gerekli iyileştirici önlemleri almasını sağlayan modern ve etkili yönetim araçlarından birisidir. Bu çalışma, emek yoğun sektörlerden birisi olan tekstil sektöründe faaliyet gösteren yarı entegre bir tekstil işletmesinde çok boyutlu, çok ölçütlü bir performans yönetim sisteminin geliştirilmesi amacına sahiptir. Sistemin tasarımında öncelikle işletmenin en fazla üretilen ürün grubunda rol alan öncelikli kritik süreçleri belirlenmiştir. Literatür analizleri ve akademik uzmanlarla oluşturulan odak grup toplantılarıyla süreçlerin performans boyutları ve bu boyutlarla ilişki anahtar roldeki göstergeler oluşturulmuştur. Sistemdeki kritik süreç, boyut ve göstergelerin ağırlıkları AHP (Analitik Hiyerarşi Süreci) kullanılarak odak grup çalışmaları ile belirlenmiştir. Önerilen performans sisteminin hiyerarşik yapısında yer alan süreç, boyut ve göstergelerin belirlenen ağırlıkları, her bir göstergenin elde edilen değeri ve belirlenen hedeflerine dayalı olarak süreç ve genel şirket performansı hesaplama sistemi ortaya çıkarılmıştır. Önerilen modelde ilgili literatürden farklı olarak yeni boyutlar ve göstergeler oluşturulmuştur. Geliştirilen performans sistemi işletmenin Ar-Ge birimi tarafından bir yazılım uygulamasına dönüştürülmüş ve uygulamaya alınmıştır. Yazılım geliştirme süreçleri tez kapsamı dışında tutulmuştur. Yazılımın pilot uygulaması ve elde edilen sonuçlar, oluşturulan performans sisteminin, işletmenin süreçlerini nicel verilerle izlemesine ve gelişim kararlarını daha sağlıklı vermesine dayanak oluşturacak nitelikte olduğunu göstermektedir. Performans sistemin kendisi kadar, sağlıklı verilerin eldesine yönelik süreçlerin, donanım ve yazılım altyapısının geliştirilmesi ve kurulumu da önemlidir. Tezde önerilen performans ölçüm sisteminin, başta tekstil sektörü olmak üzere diğer üretim sektörlerinde yapılacak araştırma ve uygulama çalışmalarına katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Performance management systems are one of the modern and effective management tools that enable businesses to plan the necessary activities in line with these goals by determining their strategic goals and objectives, and to take necessary remedial measures by determining the aspects open to improvement. This study aims to develop a multi-dimensional, multi-criteria performance management system in a semi-integrated textile enterprise operating in the textile industry, which is one of the labor-intensive sectors. In the design of the system, the priority critical processes of the enterprise, which play a role in the most produced product group, were determined. Through literature analysis and focus group meetings with academic experts, the performance dimensions of the processes and the key indicators related to these dimensions were created. The weights of critical processes, dimensions and indicators in the system were determined by focus group studies using AHP (Analytical Hierarchy Process). The process and general company performance calculation system based on the determined weights of the processes, dimensions and indicators in the hierarchical structure of the proposed performance system, the obtained value of each indicator and the determined goals. In the proposed model, new dimensions and indicators have been created, different from the relevant literature. The developed performance system was turned into a software application by the R&D department of the enterprise and put into practice. Software development processes are excluded from the thesis. The pilot application of the software and the results obtained show that the performance system created is a basis for monitoring the processes of the enterprise with quantitative data and making better development decisions. The development and installation of the processes, hardware and software infrastructure for obtaining the correct data is as important as the performance system itself. It is thought that the performance measurement system proposed in the thesis will contribute to the research and application studies to be carried out in other production sectors, especially in the textile sector.