1980 sonrası Türk romanında aydın göçü

Abstract

Dünya tarihinde insanların ve toplumların yaşadığı coğrafya ile içinde bulundukları ekonomik koşullar, sosyal ve siyasal konjonktür, kültürel birikim ve çeşitlilik, göçü tetikleyen unsurların ana kodları arasındadır. Bütün dinamikleriyle geniş bir alanı etkileyen göç, temelini oluşturan hareket eylemiyle de hem yaşamdaki dengelerde önemli değişimlere yol açar hem de bilimsel disiplinlerle sanat dallarına yeni kaynaklar sunar.İnsan ve toplumu ilgilendiren her olgu, olay ve durum nasıl ki edebiyatın ilgi alanına giriyorsa göç de ister bireysel ister toplu bir hareket olsun, edebî ürünlerde yansımasını bulur. Tez çalışmasında aydın göçünün, 1980 sonrası Türk romanına nasıl yansıdığı araştırılmıştır. Çalışmanın amacı, romanlarda tanıdığımız aydın kişilerin neden ve nasıl göç ettiğini tespit etmek; göç ettikten sonra geçirdikleri süreçte hangi durumlarla karşılaştıklarını görmek; göçün olumlu ve olumsuz taraflarıyla aydına neler kazandırdığını ya da kaybettirdiğini anlamaktır. Bunun için çalışmada öncelikle farklı disiplinlerin ışığında aydın kavramı ve göç olgusu ele alınmış; romanlardaki aydın göçü, bu temeller üzerinde çözümlenmiştir.Romanlarda aydınların göç etme sebepleri değerlendirilmiş; yurt dışına ya da ülke içine göç etme gerekçeleri tespit edilmiştir. Siyasal sebepli göçlerin öne çıktığı anlaşılmıştır. Türkiye'deki askerî darbe dönemleri, bu göçlerde birincil etkendir ve siyasi krizler, aydınların daha çok yurt dışına göç etmeleri sonucunu doğurmuştur. Dolayısıyla romanlardaki göç olaylarının sonuçları da uluslararası göçe bağlı olarak çeşitlenmektedir. Aydınlar; göç ettikten sonra yalnızlık, yabancılaşma, uyum sorunu, kimlik krizi problemleriyle sıkıntılı süreçler geçirir. Yaşadıkları psikolojik değişimler, onların günlük hayatında görünür hâle geldiği gibi romanlarda eser yazan aydınların iç anlatılarına da yansır. Eserlerde kimi aydınlar, yabancı bir yerde yaşamak durumunda kaldığı için iktidarla bir hesaplaşma içine de girer. Aydınların yaşadıkları sancılı süreçleri, yazınsal veya sanatsal üretimlere dönüştürmesi ise göçün olumlu sonuçlarındandır. Batı'da yaşayan aydının, bilimsel ve sanatsal gelişmeleri yakından takip ettiği; Doğu ile Batı'yı mukayese edecek derecede tecrübe edindiği görülür.

In the history of the world, the geography where people and societies live and the economic conditions they are in, social and political conjuncture, cultural accumulation and diversity are among the main codes of the factors that trigger migration. Migration, which affecets a wide area with all its dynamics, not only causes significant changes in the balance of life, but also offers new resources to scientific disciplines and branches of art, with the act of movement that forms its basis. Just as every phenomenon, event and situation that concerns people and society falls within the scope of literature, migration, whether an individual or collective movement, finds its reflection in literary products. In the thesis, it was investigated how the intellectual migration was reflected in the Turkish novel after 1980. The aim of the study is to determine why and how the intellectuals we know in the novels migrated; to see what situations they faced in the process they went through after emigrating; it is to understand what the positive and negative aspects of migration have brought or lost for the intellectual. For this purpose, the concept of intellectuals and the phenomenon of migration are discussed in the light of different disciplines; the intellectual migration in the novels has been analyzed on these grounds.The reasons for the migration of intellectuals in the novels were evaluated; the reasons for migrating abroad or insidethe country have been determined. It has been understood that migrations for political reasons have come to the fore. Periods of millitary coups in Turkey are the primary factor in these migrations and political crises have resulted in more intellectuals emigrating abroad. Therefore, the results of migration events in the novels vary depending on international migration.Intellectuals; after emigrating, he goes through troublesome processes with loneliness, alienation, adaptation problems and identity crisis problems. The psychological changes they experience are not only visible in their daily lives, but also reflected in the inner narratives of intellectuals who write works in novels. In the works, some intellectuals also enter into a reckoning with the power because they have to live in a foreign place. Transforming the painful processes of intellectuals into literary or artistic productions is one of the positive results of migration. The intellectual living in the West follows scientific and artistic developments closely; it is seen that he has gained enough experience to compare the East and the West.