Rumelili Za'îfî Divanı'nda sosyal hayat unsurları

Abstract

Bu çalışmada XV. yüzyılın sonu ile XVI. yüzyılın ortalarında yaşamış bir divanşairi olan Rumelili Za'îfî'nin, Divan'ında yer alan sosyal hayat unsurları tespitedilmeye çalışılmıştır. Çalışmada Kâmil Akarsu'nun Rumelili Za'îfî Divanı adlı eseriesas alınmıştır. Çalışmanın giriş bölümünde Rumelili Za'îfî'nin; hayatı, sanatı veeserleri hakkında kısa, öz ve açıklayıcı bilgilere yer verilmiştir. Çalışma girişbölümünden sonra on bir ana bölümden oluşmaktadır. Çalışma; Osmanlı ToplumYapılanması, Adet, İnanış ve Davranış biçimleri, Eğlence Hayatı, Mimari Yapılanma,Savaş Kültürü, Giyim- Kuşam, Yeme-İçme, Sağlık, Eşyalar, Deyimler ve Atasözleri,Ülkeler, Şehirler ve Milletler şeklinde tasnif edilerek ana bölümlere ayrılmıştır.Divan'da devrin sosyal hayatına dair tespit edilen unsurların şiir geleneğinde nasılişlendiği ve hangi yönlerden şiire konu olduğu tespit edilerek açıklanmıştır. Bu çalışmaile XVI. yüzyıl Osmanlı'sında yaşayan Za'îfî' nin, devrin sosyal hayatıyla doğrudanalakalı birçok alana ait sosyal unsuru eserinde ele aldığı görülmüştür. Şairin, kuvvetligözlemi sayesinde, sosyal hayatın her alanına dair en küçük nesneyi bile atlamadanşiirine yansıttığı ve estetik bir şiir anlayışı oluşturduğu fark edilmiştir. Kendine hasmizahî yapısıyla şairin, mısralara canlılık kattığı tespit edilmiştir. Böylece şair, divanşiirinin günlük yaşamdan kopuk olmadığını aksine günlük yaşamın bir aynası,tercümanı olduğunu ustalıkla göz önüne sermiştir.

In this study, XV. between the end of the century and the XVI. Social lifeelements in the Divan of Rumelian Za'îfî, a divan poet who lived in the middle of the19th century, were tried to be determined. In the study, the work of Kamil Akarsunamed Rumelili Za'îfî Divanı was taken as a basis. In the introductory part of the study,the Rumelian Za'îfî; brief, concise and explanatory information about his life, art andworks are given. The study consists of eleven main sections after the introduction.Study; Ottoman Social Structure, Customs, Beliefs and Behaviors, Entertainment Life,Architectural Structure, War Culture, Clothing, Food and Drink, Health, Goods,Idioms and Proverbs, Countries, Cities and Nations are divided into main sections. Inthe Divan, how the elements of the social life of the period were handled in the poetrytradition and in which aspects they were the subject of poetry were determined andexplained. With this study, XVI. It has been seen that Za'îfî, who lived in the 19thcentury Ottoman Empire, dealt with the social elements of many areas directly relatedto the social life of the period in his work. It has been noticed that, thanks to the poet'sstrong observation, he reflects even the smallest object in every field of social life intohis poetry and creates an aesthetic sense of poetry. It has been determined that the poetadds vitality to the verses with his unique humorous structure. Thus, the poet skillfullyrevealed that divan poetry is not disconnected from daily life, on the contrary, it is amirror and interpreter of daily life.