Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının çocuk haklarına yönelik tutumlarının incelenmesi

Abstract

Gerçekleştirilen bu araştırmada sosyal bilgiler öğretmen adaylarının çocukhaklarına yönelik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi amaçlamıştır.Araştırmanın çalışma grubunu 2020-2021 eğitim öğretim döneminde Niğde ÖmerHalisdemir Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Sosyal Bilgiler Öğretmenliği bölümündeöğrenim gören 177 öğretmen adayı oluşmaktadır. Araştırmada betimsel tarama modeliuygulanmıştır. Veri toplama aracı olarak Karaman-Kepenekci (2006) tarafındangeliştirilen `Çocuk Haklarına İlişkin Tutum Ölçeği` ve araştırmacı tarafındanoluşturulan kişisel bilgi formu kullanılmıştır. Araştırma verileri SPSS 26.0 paketprogramı ile analiz edilmiştir. Araştırma verileri normal dağılım göstermediğindenNon-parametrik testler kullanılmıştır. İki kategorili değişkenler için Mann Whitney U-Testi, üç ve daha fazla kategorili değişkenler için ise Kruskall Wallis H-Testikullanılmıştır. Araştırma sonucunda sosyal bilgiler öğretmen adaylarının çocukhaklarına yönelik tutumlarının çok yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmadakadınların çocuk haklarına yönelik tutumlarının erkeklerden yüksek olduğu bulgusunaulaşılmıştır. Araştırmada 1.sınıfta öğrenim gören öğrencilerin çocuk haklarına ilişkintutumlarının en düşük olduğu, 4. Sınıfta öğrenim görenlerin tutum puanlarının ise enyüksek olduğu belirlenmiştir. Bununla birlikte kardeş sayısına göre sosyal bilgileröğretmen adaylarının çocuk haklarına yönelik tutumlarının farklılaştığı sonucunaulaşılmıştır. Sosyal bilgiler öğretmen adaylarından hiç kardeşi olmayanların çocukhaklarına yönelik tutumları, kardeşi olanlardan düşük olduğu belirlenmiştir. Araştırmasonuçları değerlendirildiğinde mezun olunan lise türünün çocuk haklarına yöneliktutumun temel belirleyicisi olmadığı ifade edilebilir fakat Anadolu lisesi mezunu vegenel lise mezunu olan sosyal bilgiler öğretmen adaylarının çocuk haklarına ilişkintutumlarının yüksek olduğu belirlenmiştir. İmam hatip lisesi mezunu ve meslek lisesimezunu sosyal bilgiler öğretmen adaylarının ise çocuk haklarına ilişkin tutumlarınındüşük olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmada sosyal bilgiler öğretmen adaylarınınçocuk haklarına yönelik tutumlarının anne ve baba eğitim durumu değişkenine görefarklılaştığı belirlenmiştir. Bu farklılık anne ve baba eğitim düzeyi yüksek olanöğretmen adayları lehinedir. Araştırmada sosyal bilgiler öğretmen adaylarının çocukhaklarına yönelik tutumlarının yerleşim yeri değişkenine göre farklılaştığı bulgusunaulaşılmıştır. Yerleşim yeri ilçe olan sosyal bilgiler öğretmen adaylarının çocukhaklarına yönelik tutumlarının yüksek olduğu belirlenmiştir. Yerleşim yeri köy olansosyal bilgiler öğretmen adaylarının çocuk haklarına yönelik tutumlarının ise düşükolduğu belirlenmiştir.

The propose of this research was to determine the general attitudes of social studiesteachers who are studying in social studies education department about children'srights and the variables that affect these attitudes. The study group of the research wasconsists of 177 students studying at Niğde Ömer Halisdemir University, Faculty ofEducation, Department of Social Studies teaching in the 2020-2021 academic year.The descriptive survey model was applied in the research. Questionnaire forMeasuring Attitudes towards Children's Rights developed by Karaman Kepenekci(2006) to determine the attitudes of participants toward children's rights was used as adata collection tool with the personal information created by the researcher. Researchdata were analyzed with SPSS 26.0 package program. Non parametric tests were usedbecause the research statistics did not show normal dissemination. For two-categoryvariables The Mann Whitney U-Test was used, and the Kruskall Wallis H-Test wasused for three or more category variables. As a result of the research, it was concludedthat the attitudes of social studies teacher candidates towards children's rights are veryhigh. In the research, it was disclosed that women's attitudes against children's rightswere surpassing from men's. In the study, it was determined that the students studyingin the 1st grade had the lowest attitudes towards children's rights, while the attitudescores of the students studying in the 4th grade were the highest. However, it wasconsummated that the attitudes of the nominees facing children's rights conflict withthe number of siblings. It was concluded that the attitudes of those who had nosiblings approaching children's rights were lower than those. When the results of theresearch evaluated, it can be stated that the high school graduated is not the maindeterminant of the attitude towards children's rights, but it has been determined thatthe attitudes of the social studies teacher who are Anatolian high school graduates andgeneral high school graduates are high. It was determine that the attitudes of socialstudies teacher who graduated from imam hatip high school and vocational highschool concerning children's rights were low. In the survey , it was determined thatthe attitudes of social studies teacher candidates towards children's rights differaccording to the mother and father education level variable. This difference is in favorof teacher candidates with a high level of mother and father education. In thescrutinize, it was found that the attitudes of social studies teacher nearing children'srights differ according to the variable of residence. It has been determined that theattitudes of social studies teacher, whose settlement is a district, concerning children'srights are high. It has been resolute that the attitudes of the social studies teacherwhose settlements are in village towards children's rights are low.