Avrupa Birliği uyum sürecinde Türk kamu yönetimi reformları: Kamu Denetçiliği Kurumu (Ombudsmanlık) örneği

Abstract

Demokrasi ile yönetilen hukuk devletlerinde idarelerin denetlenmesi, halkın hak ve özgürlüklerinin korunması, idarenin demokratikleşmesi, hukuka bağlılığın artması ve süreklilik göstermesi çağdaş kamu yönetimi düşüncesinin vazgeçilmez kurallarıdır. Tarihsel süreç içinde devlet ve vatandaş ilişkileri bu konular üzerine yoğunlaşmış ve modern kamu yönetiminin gerekliliklerine yönelik zihniyet değişimi ve denetim yöntemleri arayışları yaşanmıştır. İdarenin kararları sonucu vatandaşların yaşadığı hak ihlallerinin engellenmesi ve giderilmesine yönelik yapılmış olan çalışmalar sonucunda Kamu Denetçiliği Kurumu kurulmuştur. Kökeni 18. Yüzyıla dayanan ve ilk olarak İsveç'te ortaya çıkan kurum, idarenin denetim türlerinden birisi olarak, diğer denetim mekanizmalarının verimliliğini arttırmak ve denetim yollarının eksiklerini tamamlamak gibi işlevleri barındırır. AB'ye üyelik müzakereleri devam eden Türkiye, üyelik sürecinde AB'ye uyum adına fayda sağlayacağı düşüncesiyle kurumun kurulmasına yönelik bir takım çalışmalarda bulunmuştur. Akademik çevrelerde başlayan bu çalışmalar 2010 yılına kadar somut bir nitelik kazanamamıştır. 2010 yılında yapılmış olan halk oylamasıyla beraber Anayasa'nın 74. maddesi ile vatandaşlara Kamu Denetçiliği Kurumuna başvuru hakkı tanınmıştır. Yapılmış olan bu Anayasa değişikliği ile beraber 24. Yasama Döneminde meclise sunulan 6328 sayılı kanun ile 14.06.2012 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanmış ve yürürlüğe girmiştir.

In the rule of law governed by democracy, supervision of administrations, protection of the rights and freedoms of the people, democratization of the administration, increased adherence to law and continuity are indispensable rules of modern public administration thought. In the historical process, state and citizen relations have focused on these issues and searches for mentality change and control methods regarding the requirements of modern public administration have been experienced. As a result of the decisions made by the administration, the Ombudsman Institution was established as a result of the efforts to prevent and eliminate the rights violations experienced by the citizens. The institution, which originated in the 18th century and first appeared in Sweden, has functions such as increasing the efficiency of other inspection mechanisms and completing the deficiencies of the inspection paths as one of the types of control of the administration. Turkey EU membership negotiations are ongoing, the membership process have been found in some studies to establish the institutions to adapt the idea will benefit on behalf of the EU. These studies, which started in academic circles, did not gain a concrete quality until 2010. With the public vote held in 2010, citizens were granted the right to apply to the Ombudsman Institution with article 74 of the Constitution. With this constitutional amendment, it was published in the Official Gazette on 14.06.2012 with the law numbered 6328 submitted to the parliament in the 24th Legislative Period.