Tarım sektöründe zeytin hasadı çalışanlarında iş sağlığı ve güvenliği

Abstract

İş sağlığı ve güvenliğinin en mühim ilkesi çalışanları iş kazası ve meslek hastalıklarındankoruyarak güvenli ve sağlıklı bir ortamda çalışmalarını sağlamaktır. Tarım sektörü,ülkemizin sahip olduğu iklim koşulları, doğal kaynakları ve toprak yapısıyla çalışmahayatında önemli bir yer tutmaktadır. Her ülke için tarım ekonomik olarak önemli birkonuma sahiptir. Ülkemiz ekonomisinde ilk on tarımsal ürün içerisinde zeytin yeralmaktadır. Zeytin, dikiminden hasat dönemine kadar değişik metotlarla yetiştirilmektedir.Ülkemizde özellikle zeytin hasadında elle hasat sıklıkla başvurulan bir yöntemdir. Budurumda işçiye enerji yönünden aşırı yüklenilmekte ve iş verimi azalmaktadır. Zeytinfidelerinin dikimi, hasat edilmesi ve taşınması sırasında ağır kaldırma, tekrarlayanhareketler, uzanma, itme, çekme, dönme, uzun süre çalışma sebebiyle pek çok kas iskeletsistemi hastalıkları görülmektedir. Bel ve sırtta oluşan omurga rahatsızlıkları, bel fıtığı vekas yırtılması gibi sağlık sorunlarını ortaya çıkarmaktadır. Makine kullanımının artması,tehlikelerin bir kısmını ortadan kaldırmakta ancak yeni risklere neden olmaktadır.Makinelere parmakları, elleri ve kolları kaptırma gibi iş kazaları yaşanabilmektedir. Zeytinyetiştiriciliğinde en önemli tehlike kimyasal gübreler ve pestisitlerin kullanılmasıdır.Kullanılan kimyasallar insan vücuduna deri, sindirim, solunum ile üç yolla girmektedir.Göz enfeksiyonlarından akciğer hastalıklarına kadar birçok sağlık sorunlarına sebepolmaktadır. Zeytin yetiştiriciliğinde çalışanlar çalışma ortamında kimyasal, fiziksel,biyolojik ve ergonomik ve psikososyal etmenlere maruz kalmaktadır.iiBu tez kapsamında, zeytin yetiştiriciliğinde çalışanların iş sağlığı ve güvenliği açısındanmaruz kaldığı tehlike ve riskler belirlenmiştir. Riskleri yok etmek veya kabul edilebilirseviyeye indirmek için en etkin korunma tedbirleri belirlenmiştir. Risk değerlendirmeyöntemlerinden kontrol listesi yöntemiyle zeytin yetiştiriciliğindeki riskler belirlenerek riskdeğerlendirmesi yapılmıştır.Bilim Kodu:Anahtar Kelimeler: İş Sağlığı ve Güvenliği, Tarım, Zeytin Yetiştiriciliği, Maruziyet

The most important principle of occupational health and safety is to protect employeesfrom work accidents and diseases and to ensure they work in a safe and healthyenvironment. The agricultural sector has an important place in business life with theclimatic conditions, natural resources and soil structure of our country. Agriculture has aneconomically important position for every country. Olives are among the top tenagricultural products in our country's economy. Olives are grown with different methodsfrom planting to harvest period. Hand harvesting is a common method in our country,especially in olive harvesting. In this case, the worker is overloaded in terms of energy andwork efficiency decreases. During the planting, harvesting and transportation of oliveseedlings, lifting, repetitive movements, reaching, pushing, pulling, turning, working for along time, many musculoskeletal diseases are seen. Health problems such as spinaldisorders in the waist and back, herniated disc and muscle rupture occur. Increasingmachine use eliminates some of the dangers, but causes new risks. Occupational accidentssuch as fingers, hands and arms caught in machines can be experienced. The mostimportant danger in olive cultivation is the operation of chemical fertilizers and pesticides.The chemicals used enter the human body in three ways: skin, digestion and respiration.Itcauses many health problems from eye infections to lung diseases. Employees in olivecultivation are exposed to chemical, physical, biological, ergonomic and psychosocialfactors in the work environment. ivWith in the scope of this thesis, the dangers and risks that the workers in olive cultivationare exposed to in terms of occupational health and safety were determined. The mosteffective protection measures have been determined to eliminate risks or reduce them to anacceptable level. Risk assessment was made by determining the risks in olive cultivationusing the checklist method, one of the risk assessment methods.Science Code:Key Words: Occupational Health and Safety, Agriculture, Olive Breeding, Exposure