Sakarya Meydan Muharebesi ve Milli Mücadele açısından önemi

Abstract

Osmanlı İmparatorluğu katıldığı Birinci Dünya Savaşı'ndan müttefikleri ile birlikte mağlup olarak İtilaf Devletleri ile 30 Ekim 1918 tarihinde Mondros Mütarekesi'ni imzalamak zorunda kaldı. Mütareke'nin imzalanmasının ardından İtilaf Devletleri önceden aralarında yaptıkları gizli anlaşmalar uyarınca 1 Kasım 1918 tarihinden itibaren Anadolu ve Trakya'nın çeşitli bölgelerini işgal ettiler.Mustafa Kemal Paşa önderliğindeki Türk Milleti, bu işgallere karşı bağımsızlık mücadelesi başlattı. Üç yılı aşan ve çeşitli cephelerde gerçekleşen Millî Mücadele'de kazanılan askeri zaferlerin ardından Lozan Barış Antlaşması ile Türkiye uluslararası toplumun saygın bir üyesi olarak bağımsızlığını kazandı.Millî Mücadele, hazırlanması, başlaması ve cereyanı bakımından, normal bir harple kıyas edilemeyecek kadar farklı özellikler göstermektedir. Sebepleri tarihin derinliklerine kadar uzanan askerî, politik, sosyal, ekonomik unsurları ve çeşitli cephelerdeki mücadeleleriyle, bir milletin makûs talihini değiştiren özellikler taşımaktadır.Millî Mücadele'nin en önemli cephesini Yunanistan'a karşı savaşılan Batı Cephesi oluşturmuştur. Yunanlılar, diğer cephelerdeki düşman askeri sayısından kat kat fazla askerle Batı Anadolu'yu istila ettiler. Yunanistan'ın İzmir'le başlayan işgallerindeki amacı, Megali İdea'yı gerçekleştirerek, Batı Anadolu'yu Yunanistan'ın bir uzantısı haline getirmekti. Bunun içindir ki, Türk Genelkurmayı kesin zafer yeri olarak Batı Cephesi'ni görmüş ve hazırlıklarını buna göre yapmıştır.Millî Mücadele'nin en önemli safhalarından biri ve Türk tarihinin dönüm noktası Sakarya Meydan Muharebesi olarak görülebilir. Çünkü İkinci Viyana Kuşatmasından beri süren Türk çekilmesi burada durdurulmuş, bundan sonra Türk ordusu ilerlemeye başlamıştır. Sakarya Meydan Muharebesi, Türk milleti için bir ölüm kalım savaşı olarak tarihe geçmiştir.Bu muharebede Türk ordusu cephede savaşırken, Türk milleti de cephe gerisinde hemen her şeyini ordusuna vermiştir. Ordu ve milletin bu dayanışması ile Ankara yakınlarına kadar gelen Yunan ordusu, kesintisiz 22 gün 22 gece süren direniş ile yenilerek Sakarya batısına atılmıştır.Sakarya Meydan Muharebesi, Türk milletinin kaderi üzerindeki önemli rolü yanında, askerlik sanatı bakımından şaheser bir örnek olarak harp tarihi sayfalarını süslemiştir. Başkomutan Mustafa Kemal Paşa'nın `hattı müdafaa yoktur, sathı müdafaa vardır` prensibi ile stratejik alanda üstün ve daha büyük bir ordunun, nasıl yenilgiye uğratılabileceğini gözler önüne sermektedir.Sakarya Zaferi'nin tarihimiz açısından pek çok askeri ve siyasi sonucu olmuştur. Sakarya Zaferi'nden sonra, Anadolu'daki hareketin gücü iyice anlaşılmıştır.Sakarya Meydan Muharebesi, Millî Mücadele'nin en önemli askeri aşamasıdır. Sakarya Zaferi, düzenli ordunun kendini ispatladığı bir varoluş savaşı olmuştur. Sakarya Zaferi ile birlikte üstünlük Türk ordusuna geçerken, askerlerin morali yükselmiştir. Yunan ordusunun savaşma azmi ise azalmış, taarruz gücü kırılmıştır. Türk ordusu savunma durumundan taarruz aşamasına geçmiştir.Türk ordusunun Sakarya'da kazandığı zafer, Ankara Hükümeti'nin dış siyaset alanındaki faaliyetlerinde önemli gelişmeler sağlamış, askerî zaferi, siyasî alandaki başarılar izlemiştir. Sakarya Zaferi sonrasında Kafkas Cumhuriyetleri ile imzalanan Kars Antlaşması, Fransa ile Ankara Antlaşması, Türk-İngiliz Esir Mübadelesi Antlaşması, Ukrayna ile Dostluk ve Kardeşlik Antlaşması bu zaferin önemli siyasi sonuçları arasındadır.Anahtar Kelimeler: Batı Cephesi, İstiklâl Harbi, Millî Mücadele, Sakarya Meydan Muharebesi, Taarruz, Savunma.

The Ottoman Empire was defeated in the First World War, along with its allies, and had to sign the Armistice of Mudros on 30 October 1918 with the Entente States. Following the signing of the Armistice, the Entente Powers occupied various parts of Anatolia and Thrace as of November 1, 1918, in accordance with the secret agreements they had previously made between them.The Turkish Nation, led by Mustafa Kemal Pasha, started the struggle for independence against these occupations. After the military victories in the National Struggle, which took more than three years and took place on various fronts, Turkey gained its independence as a respected member of the international community with the Lausanne Peace Treaty.National Struggle, In terms of its preparation, initiation and flow, it has features that are incomparably different from a normal warfare. With its military, political, social and economic elements, the reasons of which go back to the depths of history, and its struggles on various fronts, it has features that change the bad luck of a nation.The most important front of the National Struggle was the Western Front, which was fought against Greece. The Greeks invaded Western Anatolia with many times more soldiers than the number of enemy soldiers on other fronts. The aim of Greece's occupations, which started with Izmir, is to make Western Anatolia an extension of Greece by realizing the Megali Idea. For this reason, the Turkish General Staff saw the Western Front as the place of final victory and made its preparations accordingly.One of the most important phases of the National Struggle and the turning point in Turkish history can be seen as the Battle of Sakarya. Because the Turkish withdrawal, which had been going on since the Second Vienna Siege, was stopped here, and after that, the Turkish army began to advance. The Battle of Sakarya went down in history as a life and death battle for the Turkish nation.In this battle, while the Turkish army was fighting at the front, the Turkish nation gave almost everything to its army behind the front. With this solidarity of the army and the nation, the Greek army, which came to the vicinity of Ankara, was defeated with an uninterrupted 22 days and 22 nights of resistance and was thrown to the west of Sakarya.Besides its important role on the fate of the Turkish nation, the Sakarya Pitched Battle adorned the pages of war history as a masterpiece in terms of military art. It reveals how a superior and larger army can be defeated in the strategic area with the principle of Commander-in-Chief Mustafa Kemal Pasha, `there is no defense of the line, there is the defense of the surface.`Sakarya Victory had many military and political consequences in terms of our history. After the Sakarya Victory, the power of the movement in Anatolia was well understood.Sakarya Pitched Battle is the most important military stage of the National Struggle. Sakarya Victory has been a war of existence in which the regular army has proven itself. With the Sakarya Victory, the superiority passed to the Turkish army, and the morale of the soldiers increased. On the other hand, the will of the Greek army to fight decreased, and its offensive power was broken. The Turkish army has moved from the defensive state to the offensive phase.The victory of the Turkish army in Sakarya provided important developments in the activities of the Ankara Government in the field of foreign policy, and the military victory was followed by successes in the political field. After the Sakarya Victory, the Kars Treaty signed with the Caucasian Republics, the Ankara Treaty with France, the Turkish-British Prisoner Exchange Treaty, the Friendship and Brotherhood Treaty with Ukraine are among the important political consequences of this victory.Keywords: Western Front, War of Independence, National Struggle, Sakarya Pitched Battle, Attack, Defence.