Sözcüksel bağdaşıklığın Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlerin yazılı anlatımlarında incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı yabancı dil olarak Türkçe öğrenenlerin yazılı anlatımlarında sözcüksel bağdaşıklık araçlarını kullanım düzeylerini tespit etmektir. Araştırma, nitel araştırma yöntemlerinden biri olan doküman analizinden yararlanılarak yapılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2017-2019 yılları arasında İstanbul Aydın Üniversitesi Türkçe Öğretim Merkezi'nde Türkçe öğrenen B1 seviyesindeki 80 öğrenci oluşturmaktadır. Bu amaç doğrultusunda çalışma grubundaki 80 öğrencinin yazılı anlatımlarındaki sözcüksel bağdaşıklık ölçütlerini kullanım düzeyleri Halliday ve Hasan (1976)'ın sözcüksel bağdaşıklık tasnifine göre doküman analizi yapılarak incelenmiştir. Çalışmanın sonucunda; yabancı dil olarak Türkçe öğrenenlerin sözcüksel bağdaşıklık ölçütlerini kullanım sıklığı çoktan aza doğru aynı sözcük tekrarı, kavram alanı, zıt anlamlı sözcük kullanımı, eş ya da yakın anlamlı sözcük kullanımı, genel anlamlı sözcük kullanımı, üst ya da alt anlamlı sözcük kullanımı, aynı seriye bağlı sözcük kullanımı, parça-bütün ilişkisine sahip sözcük kullanımı olarak tespit edilmiştir. Elden edilen sonuçlar, mevcut çalışmalar ile karşılaştırılarak çözüm önerilerinde bulunulmuştur.Anahtar Kelimeler: Yazılı anlatım, sözcüksel bağdaşıklık, yabancı dil olarak Türkçe

The aim of this study is to determine the usage of level of lexical cohesion instruments in written expressions of students who learned Turkish as a foreign language. The study was carried out by using a document analysis which is one of the qualitative research methods. The study group of the study consists of 80 students at the level of B1, who are studying at İstanbul Aydın University Turkish Language Teaching, Application and Research Centre between the years of 2017-2019. For this purpose, the usage of level of lexical cohesion instruments in written expressions of 80 students in this study were analyzed using document analysis according to Halliday & Hasan's (1976) classification.As a result of this study the usage frequency of lexical cohesion elements of students who learned Turkish as a foreign language has been identified as; repetition, conceptual field, antonymy, synonym or near synonym, general word, superordinate or hyponymy, serial words, meronymy from high to low. The results acquired from this study compared with previous studies in similar content various solutions are suggested.Keywords: Written expression, lexical cohesion, Turkish as a foreign language.