The center-periphery struggles: The case of the house of Maʿn

Abstract

Bu tezin temel amacı, Güney Suriye merkezli yerel iktidar sahibi Dürzi (Duruz, Düruzi taʾifesi) bir aile olan Maʿan Hanedanını (1516-1697) (Maʿanoğulları, ʿAl-i Maʿn, Beni Maʿn olarak da bilinir), İstanbul-taşra ilişkileri ve siyasi mücadeleleri bağlamında örnek bir olay incelemesi olarak araştırmaktır. Bu çalışma, son nesil Osmanlı tarihçilerinin tespit ettiği arşiv kaynakları aracılığıyla sağlanan yeni tarihsel bulgular ışığında Maʿanoğullarının Osmanlı İmparatorluğu ile olan ilişkisini aşama aşama inceliyor. Özellikle, Güney Suriye ve Lübnan'ın en çok tanınmış yerel Dürzi lideri olan Maʿanoğlu Fahreddin'e (1572-1635) ve daha geniş bağlamda Dürzi isyanlarına (1516-1697) odaklanarak Osmanlı İmparatorluğu'nun taşra üzerindeki emperyal denetimini sağlamlaştırmak için pazarlık ve müzakere süreci de dahil olmak üzere politikalarını pragmatik şekilde nasıl kullandığı araştırılmıştır. Aynı derecede önemli olarak, tez, Maʿanoğlu Fahreddin'in konumunu Celali hareketi kapsamında anlamlandırmaya çalışmaktadır. Fahreddin ibn Maʿn isyanını, Kuzey Suriye bölgesinde Kürt bir isyancı olan Canbolatoğlu ʿAli Paşa isyanıyla (1606) karşılaştırarak, aralarındaki paralelliklere ve uyuşmazlıklara değinilmiştir. Son olarak, tez, Osmanlı merkezinin taşra ve özellikle Dürzileri algılamasını irdelemektedir.

The prime objective of this thesis is to probe into the House of Maʿn (1516-1697) (also known as Maʿnids in English, and Maʿanoğulları, ʿAl-i Maʿn, Beni Maʿn in Turkish and Arabic), a Southern Syrian-based Druze (Duruz, Düruzi taʾifesi) power-holding family, as a case study in the context of Istanbul-periphery relations and political struggles. In light of new historical findings of Ottomanists in the Ottoman archives, this investigation, phase by phase, sifts through the Maʿnids' involvement with the Ottoman Empire. In particular, I focus on Fakhr al-Din ibn Maʿn (Fakhr al-Din II) (1572-1635), who was the most well-known local Druze leader of Southern Syria and Lebanon, and, in a broader context, the Druze rebellions (1516-1697). The focal point of the thesis is how the Ottoman Empire pragmatically utilized policies, including the process of bargaining and negotiation, to consolidate its imperial control over the Eastern Mediterranean. Equally significantly, the thesis explores the position of Fakhr al-Din ibn Maʿn in the context of the Jelali movement. Through a micro case study comparing Fakhr al-Din ibn Maʿn's rebellion with that of Janbulat ʿAli Pasha (1606), a Kurdish rebel based in Northern Syria, I address parallels and dissimilarities between the two. Last but not least, the thesis scrutinizes Ottoman perceptions of the periphery, and the Druze in particular.