İstanbul-Kandilli semtinin tarihi dokusunun sürdürülebilir koruma bağlamında irdelenmesi

Abstract

20. yüzyılın ikinci yarısından itibaren UNESCO ve ICOMOS gibi uluslararası kurumların yayınladıkları bildirgeler, belgeler ve tartışmalar neticesinde neyi neden nasıl koruyoruz soruları kültürel değer, kültürel mirasın kapsama alanını genişletmiş ve yeni tartışmalara imkan yaratmıştır. Bu tartışmalarla zenginleşen miras koruma disiplini 2000li yıllarla birlikte kültürel süreklilik ve sürdürülebilir koruma konularını gündemine dahil etmiştir. 21. yüzyılda hızla değişip dönüşen bir dünyada kültürel mirasın somut ve somut olmayan kültürel değerlerinin geleceğe aktarılması zorlu bir görevdir. Yok olmakta olan kültürel miras öğelerinin yitirilmesinin önüne geçilmesi için, kültürel mirasın içinde bulunduğu doğal ve kentsel çevre ile beraberinde bütünleşik bir koruma yaklaşımına gereksinim duyulmaktadır. Bütünleşik korumaya ihtiyaç duyan kentsel alanlar, günümüzde sit statüsünde korunmaya çalışılsalar da, bir yandan üst ölçekli baskılara yenik düşerek miras değerlerini kaybetmektedir.Bu çalışmada örnek alan olarak Bizans Dönemi'nde İstanbul Boğazı'nda konumlanan küçük bir köyden günümüze kendine has özellikleriyle ulaşabilen Kandilli sit alanı seçilmiştir. Kandilli'de gerçekleştirilen akademik çalışma ve araştırmaların eski tarihli ve az sayıda olması çalışma alanı seçiminde belirleyici olmuştur. Kıyı ve korularıyla doğal güzelliğe sahip Kandilli'de büyük çapta bozulmalar yaşanmıştır. Geleneksel bir köyiçi yerleşimi olan alanın özgün özelliklerini ve kültürel değerlerini koruyabilmesi için öncelikle sürdürülebilir bir koruma anlayışıyla alınacak kararların ortaya konulması ve uygulanması gereklidir.Bu tez çalışması ile öncelikle alanın mimari, doğal ve somut olmayan miras değerlerinin belirlenmesi, bugüne dek uzanan yerleşimde etkisi olmuş koruma planlama yasal süreçlerinin irdelenmesi ile var olan semtin korunmuşluk durumunun tespit edilmesi amaçlanmaktadır. Tespitler sonrasında güncel koruma sorunlarına değinilerek çözüm önerilerinde bulunulmuştur.Öte yandan sürdürülebilir kalkınma hedeflerinin gündeme gelmesiyle, kültür miraslarının bu bağlamda öne çıkarılarak bir potansiyel olarak görülmesi konusu önemsenmiş ve Kandilli'nin bu bağlamda taşıdığı potansiyeller değerlendirilmiştir. Kolektif bir çalışmanın gerçekleştirilmesi ve halkın da planlanacak bir katılım ağına dahil edilmesini son derece önemlidir. Tez çalışmasının sonuç kısmında Kandilli'nin sürdürülebilir mirası için sürdürülebilir koruma önerileri sunulmuştur.Anahtar Kelimeler: sürdürülebilir koruma, kentsel koruma, kentsel bellek, miras değerleri , Kandilli

As a result of the declarations, documents and discussions published by international institutions such as UNESCO and ICOMOS since the second half of the 20th century, the questions of what and why we protect have expanded the scope of concepts such as cultural value and cultural heritage and created opportunities for new discussions. Under favour of these discussions, the discipline of cultural heritage has been included the cultural sustainability and cultural continuity at its agenda at 2000s. At 21st century's changing and transforming world, transferring the tangible and intangible cultural values of the cultural heritage is a hard duty. In order to prevent the loss of disappearing cultural heritage items, an integrated conservation approach is needed within both natural and urban environment in which the culturak heritage is located. In this context, urban areas that require integrated protection are faced with loss of their heritage value by the governmental pressures, although they are listed as protected areas today. In this study, Kandilli protected area, which has ben located in Bosphorus since Byzantine period with its unique features from a small village, has been selected as a key study. The fact that studies and researches in Kandilli are old issued and few in number have been decisive in the selection of the study area. In Kandilli which has a natural beauty with its coasts and groves, there are large scale deteriorations in the urban protected area. Kandilli which is a traditional inner-village settlement, in order not to lose its unique characteristics and cultural values, decisions should be taken and followed by sustainable conservation approach.This thesis aims to determine the architectural, natural and intangible heritages values and the existing protection status of the area will be determined by examining the legal process of conservation planning that has been going on until today.In this study, it is aimed to submit proposals for the area by addressing the current conservation problems after the determinations. On the other hand, with the sustainable development becomes the main topic of conversation, cultural heritage was emphasized as a potential in this context and the potentials of Kandilli were evaluated. Practising a collective work with the help of public participation is extremely important. In the conclusion, sustainable conservation proposals for sustainable heritage of Kandilli are submitted.Keywords: sustainable conservation, urban conservation, urban memory, heritage values , Kandilli