Üriner Kateter Öz Bakım Yönetimi Ölçeği'nin Türkçe geçerlik ve güvenirlik çalışması

Abstract

Araştırma, Üriner Kateter Öz Bakım Yönetimi Ölçeğini oluşturan Üriner Kateter Öz Yeterlik Ölçeği ve Üriner Kateter Öz Yönetim Ölçeğinin Türkçe geçerlik ve güvenirlik çalışmalarının yapılması amacıyla metodolojik tipte planlandı. Örneklemi 18-65 yaş aralığında, üroloji ile beyin ve sinir cerrahisi kliniklerinde tedavi gören, en az 28 gündür üriner kateterizasyon uygulanan gönüllü 101 hasta oluşturdu. Veriler hasta tanıtım formu, Üriner Kateter Öz Bakım Yönetimi Ölçeği Türkçe versiyonu ve Genel Öz Yeterlik Ölçeği ile toplandı. Üriner Kateter Öz Yeterlik Ölçeğinin Ö-İGİ 0,911, Öz Yönetim Ölçeğinin ise 0,989 olarak tespit edildi. Üriner Kateter Öz Yeterlik Ölçeğinin KMO kat sayısı 0,872 ve Bartlett testi x2 değeri 1078,175; Öz Yönetim Ölçeği için ise KMO kat sayısı 0,837 ve Bartlett testi x2 değeri 739,400 olarak bulundu (p<0,001). Üriner Kateter Öz Yeterlik Ölçeğinin uyum indeksleri x2/df 1,831, CFI 0,955, NNFI 0,939, IFI 0,956, GFI 0,872, RMSEA 0,091 ve SRMR 0,058, Öz Yönetim Ölçeğinin uyum indeksleri ise x2/df 2,906, CFI 0,840, NNFI 0,787, IFI 0,844, GFI 0,787, RMSEA 0,138 ve SRMR 0,120 olarak saptandı. Ölçeklerin maddelerine ait tüm yol katsayıları istatistiksel olarak anlamlı bulundu (p<0,05). Sınanan modellerin verilerle uyumlu olduğu, ölçek yapılarını doğruladığı ve alt maddelerini açıkladığı bulundu. Üriner Kateter Öz Yeterlik Ölçeğinin Cronbach alfa katsayısı 0,928, Öz Yönetim Ölçeğininin ise 0,882 olduğu ve ölçeklerin madde-toplam puan korelasyon katsayılarının sırasıyla 0,562-0,831 ile 0,315-0,759 arasında değiştiği belirlendi. Sonuç olarak, Üriner Kateter Öz Bakım Yönetimi Ölçeği Türkçe versiyonu uzun süreli üriner kateterizasyon uygulanan hastalar için kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracıdır ve hastaların öz bakım düzeylerinin değerlendirilmesi için kullanılabilir.

The research was planned in a methodological type in order to test the validity and reliability of the Urinary Catheter Self-Efficacy Scale and the Urinary Catheter Self-Management Scale, which make up the Urinary Catheter Self-Care Management Scale in Turkey. The sample consisted of 101 volunteer patients aged 18-65 years, who were treated in urology and neurosurgery clinics, and who used indwelling urinary catheters for at least 28 days. Data were collected with a patient information form, the Turkish versions of the Urinary Catheter Self-Care Management Scale, and the General Self-Efficacy Scale. The content validity index of the Urinary Catheter Self-Efficacy Scale was 0.911, and the Urinary Catheter Self-Management Scale was 0.989. The Kaiser-Meyer-Olkin coefficient of the Urinary Catheter Self-Efficacy Scale was 0.872 and the Bartlett test x2 value was 1078.175; For the Self-Management Scale, the Kaiser-Meyer-Olkin coefficient was 0.837 and the Bartlett test x2 value was 739.400 (p<0.001). The fit indices of the Urinary Catheter Self-Efficacy Scale were x2/df 1.831, Comparative Fit Index (CFI) 0.955, Non-normed Fit Index (NNFI) 0.939, Incremental Fit Index (IFI) 0.956, Goodness-of-fit index (GFI) 0.872, Root Mean Square Error of Approximation (RMSEA) 0.091 and Standardized Root Mean Square Residual (SRMR) 0.058, while the fit indices of the Self-Management Scale were x2/df 2.906, CFI 0.840, NNFI 0.787, IFI 0.844, GFI 0.787, RMSEA 0.138, and SRMR was 0.120. All path coefficients of the items of the scales were found to be statistically significant (p<0.05). The tested models agreed with the data, confirmed the scale structures, and explained their sub-items. It was determined that the Cronbach's alpha coefficient of the Urinary Catheter Self-Efficacy Scale was 0.928, that of the Self-Management Scale was 0.882, and the item-total score correlation coefficients of the scales varied between 0.562-0.831 and 0.315-0.759, respectively.In conclusion, the Urinary Catheter Self-Care Management Scale is a valid and reliable measurement tool for long-term indwelling urinary catheter users in Turkey and can be used to evaluate the self-care levels of the patients.