Cevâmi'ü'l-hikâyât ve Levâmi'ü'r-rivâyât tercümesi (1. kısım) (inceleme-metin)

Abstract

Cevâmiü'l-hikâyât ve Levâmi'ü'r-rivâyât 13. yüzyılda Muhammed Avfî tarafından kaleme alınmış Farsça hikâyelerden oluşmaktadır. Bu eserin tespit edilebildiği kadarıyla Türkçe üç tercümesi bulunmaktadır. Türkçe tercümeler Celâlzâde Salih Çelebi, Necâtî ve İbn Arabşah tarafından yapılmıştır. Celâlzâde Salih Çelebi tarafından yapılan tercüme günümüze ulaşmış ancak Necâtî ve İbn Arabşah'ın tercümelerine rastlanmamıştır. Hasan Paşa Yazma Eser Kütüphanesi, Hasan Hüsnü nr. 720'de kayıtlı olan Cevâmiü'l-hikâyât ve Levâmi'ü'r-rivâyât'ın Necâtî'ye ait olduğuna dair çeşitli görüşler bulunmaktadır. Çalışmamıza konu olan bu yazmanın Necâtî'ye ait olabileceğine dair bir bulguya rastlanmamıştır. 1539 yılında tamamlandığı anlaşılan eserin fihrist kısmında 1385 hikâyeden oluştuğu belirtilmektedir. Kaynak eserden seçilen bazı hikâyelerin özet niteliğindeki tercümesinden oluşan bu eserde sade ve yalın bir dil kullanılmıştır. Bu çalışmada Hasan Paşa Yazma Eser Kütüphanesi, Hasan Hüsnü nr. 720 kayıtlı olan Cevâmiü'l-hikâyât ve Levâmi'ü'r-rivâyât tanıtılmış, bu nüshadaki bablarla Milli Kütüphane 50 Damad 39'da ve Nuruosmaniye 3232'de kayıtlı nüshalardaki bablar mukayese edilmiş, Cevâmiü'l-hikâyât ve Levâmi'ü'r-rivâyât'ın yapı ve muhteva özelliklerine dikkat çekilmeye çalışılmıştır.

Cevâmiü'l-hikâyât and Levâmi'ü'r-rivâyât, consist of Persian stories, were written by Muhammed Avfi in the 13 th century. As far as it's known there are three Turkish tranlations for this work. Turkish tranlations were made by Celalzade Salih Çelebi, Necati, and Ibn Arabshah. Translations made by Celalzade Salih Çelebi has gotten through to the present time, but the translations of Necati and Ibn Arabshah have not been found. There ara various opinions about Hasan Hüsnü no. 720 that it belongs to Necati which is registered in Hasan Paşa Manuscript Library. There's no conclusion that this manuscript related to our work may belong to Necati. It is stated that the work that was completed in 1539 consisted of 1385 stories in the index section. A simple and plain language was used in summary tranlations of some stories from the source work. In this work Cevâmiü'l-hikâyât and Levâmi'ü'r-rivâyât which is registered in Hasan Pasha Manuscripts Library, Hasan Hüsnü no. 720 were introduced the topics of this transcript was compared to the topics of the transcripts that are registered in National Library 50 Damad 39 and Nuruosmaniye 3232, it was tried to draw an attention to the content and structure of Cevâmiü'l-hikâyât and Levâmi'ü'r-rivâyât.