Farklı kentsel yeşil alan sistem senaryolarının dış mekan termal konfor açısından değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: İklim değişikliğinin günümüz koşullarında kendini daha çok hissettirdiği kentlerde, kış kenti olan Erzurum için, açık yeşil alan sistemlerinin, yerleşim dokusu açısının ve Yıldızkent örneğinde kentsel peyzaj tasarım senaryolarının kent ölçeğinde senaryo bazlı analizleri yapılmıştır. Bu analiz sonuçlarına göre, insanlar için termal konfor açısından ve kent iklim açısından daha uygun olduğu tespit edilmeye çalışılmıştır.Yöntem: Çalışma alanında bulunan Davis Vantage Pro-2 iklim cihazı ile 1 yıllık meteorolojik veriler saatlik olarak ölçülmüş ve kaydedilmiştir. Erzurum kenti genelinde Landsat TM 8 termal band ile Yeryüzü Yüzey Sıcaklık (YYS) analizi yapılmıştır. Çalışma alanından Nikon D-5200 fotoğraf makinesi ile Gökyüzü Görünürlük Oranı (GGO) ölçümleri alınmıştır. Simülasyonlarda lineer, kama, kuşak, kalp ve yeşil örgün sistemlerinin uyarlamaları incelenmiştir. Alana 18 adet farklı öneri peyzaj tasarım projeleri getirilmiş olup, mevcut durum ile beraber toplamda 19 farklı senaryo ENVI-met BIO+ Science programında simülasyonlar yapılmıştır. Simülasyonlarda lineer, kama, kuşak, kalp ve yeşil örgün sistemlerinin uyarlamaları incelenmiştir. Çıkan sonuçlarda hangi senaryoların dış mekan termal konforu daha olumlu yönde iyileştirdiği tartışılmıştır.Bulgular: Yeşil alan sistem senaryolarına bakıldığında, yeşil kama mevcut duruma göre değerlendirildiğinde; yaz aylarında hava sıcaklığı açısından 0,2 ℃ daha serin, Fizyolojik Eşdeğer Sıcaklık (FES) değerlerine bakıldığnda 2,5 ℃ daha serin, Tmrt değerlerine bakıldığında da 4,1 ℃ daha serin çıkmıştır. Kış ayları için yeşil alan sistem senaryolarında mevcut duruma göre daha konforlu çıkan sonuç olmamıştır. Peyzaj tasarım senaryolarından hava sıcaklığı, bağıl nem ve rüzgar hızı verileri tüm senaryolarda mevcut duruma göre değişmezken, Tmrt ve FES'de kış ayında yeşil alan olmayan senaryo ve çim alan olan senaryo, yeşil alan oranlarında ise %30 yeşil alan ve su yüzeylerinde de büyük su yüzeyi (%70 oranında su yüzeyi) termal konfor açısıdan en iyi sonucu vermiştir. Cadde açılarında ise en konforlu 45ͦ olan senaryo nem, rüzgar hızı ve FES analizlerinde en konforlu sonucunu vermiştir.Sonuç: Çalışma alanı için çizilen yeşil alan sistem senaryolarından yeşil kama, yeşil alan oranlarından %30 bitkisel alan oranı, su yüzeylerinden büyük su yüzeyi ve cadde açılarından 45ͦ cadde açısı termal konfor açısından en konforlu senaryolar çıkmıştır.

Purpose: In cities where climate change is more felt in today's conditions, urban-scale scenario-based analyzes of open green space systems, settlement pattern and urban landscape design scenarios in the case of Yıldızkent were made for Erzurum, which is a winter city. According to the results of this analysis, it was tried to be determined that it is more suitable for people in terms of thermal comfort and urban climate.Method: 1-year meteorological data were measured and recorded hourly with the Davis Vantage Pro-2 climate device in the study area. Land Surface Temperature (LST) analysis was carried out with Landsat TM 8 thermal band throughout the city of Erzurum. Sky View Factor (SVF) measurements were taken from the study area with a Nikon D-5200 camera. 18 different proposed landscape design projects were brought to the area, and 19 different scenarios in total, including the current situation, were simulated in the ENVI-met BIO+ Science program. Adaptations of linear, wedge, belt, heart and green formal systems were investigated in the simulations. In the results, which scenarios improve outdoor thermal comfort more positively are discussed.Results: Considering the green field system scenarios, when the green wedge is evaluated according to the current situation; In summer, it is 0.2 ℃ cooler in terms of air temperature, 2.5 ℃ cooler when Physiological Equivalent Temperature (PET) values are considered, and 4.1 ℃ cooler when Tmrt values are considered. In the green field system scenarios for the winter months, there was no more comfortable result compared to the current situation. While the air temperature, relative humidity and wind speed data from the landscape design scenarios do not change according to the current situation in all scenarios, in Tmrt and PET the scenario with no green area in winter and the scenario with grass area, 30% green area in green area rates and large water on water surfaces. surface (70% water surface) gave the best result in terms of thermal comfort. The scenario, which is the most comfortable 45ͦ in street angles, gave the most comfortable result in humidity, wind speed and PET analysis.Conclusion: Among the green area system scenarios drawn for the study area, the most comfortable scenarios were found in terms of green wedge, 30% vegetative area rate from green area rates, greater water surface than water surfaces and 45ͦ street angle from street angles in terms of thermal comfort.