Süleyman Nahîfî'nin Ravzatü's-Safâ fî Sîreti'l-Mustafâ adlı eseri (İnceleme-tenkitli metin)

Abstract

Bir soyun veya bir ailenin bilinen en uzak atasından başlayarak son üyelerine kadar bütün bireylerini bir kökten çıkan ağaç görünümü içinde gösteren çizelge olarak açıklanan şecere, kadim bir gelenek olup Türk, Fars, Hint ve Arap toplumlarında önemli bir yere sahiptir. Asil bir soydan gelmenin üstünlük vesilesi kabul edildiği bu toplum-larda özellikle yönetici kesimin nesep tespitine önem verilmiş ve bu geleneğe uyarak birçok eser kaleme alınmıştır. Bu bağlamda Hz. Peygamber (sav.)'i tanımak, O'nun hayatını içselleştirmek ve şefaatine nail olmak için Hz. Peygamber'in şeceresini yazmak Müslüman şair ve yazarların tarih boyunca ilgisini çekmiş ve bu alanda telif ve tercüme, manzum ve mensur olmak üzere birçok eserler verilmiştir. Bunlardan biri de el-Cevvânî'nin eş-Şeceretü'l-Muhammediyye adlı eseridir. Söz konusu eseri, 18. yüzyıl şairlerinden Süleyman Nahîfî, `Ravzatü's-Safâ fî Sîreti'l-Mustafâ` adıyla Arapça'dan Türkçeye tercüme etmiştir. Nahîfî'nin eserindeki edebî dil ile metnin kimi yerlerinde mısra, beyit ve rubailer kullanması eseri tercümeden ziyade telife yaklaştırmıştır. Giriş ve üç ana bölümden müteşekkil olan çalışmamızın giriş bölümünde tez hak-kında genel bilgiler verilerek şecere kavramı ve şecere geleneği anlatılmıştır. Birinci bölümde el-Cevvânî ile Süleyman Nahîfî'nin hayatları ve eserleri hakkında bilgiler ve-rilmiştir. İkinci bölümde el-Cevvânî'nin eş-Şeceretü'l-Muhammediyye ve et-Tuhfetü'ş-Şerîfe ve't-Turfetü'l-Münîfe adlı eserleri nüsha tavsifleri ile kısaca tanıtılmış; Ravzatü's-Safâ fî Sîreti'l-Mustafâ'nın ise nüsha tavsifleri ve bölümlerinin (mukaddime, ravza-i ûlâ, ravza-i sâniye, ravza-i sâlise) tanıtımı yapılmıştır. Üçüncü bölümde ise Ravzatü's-Safâ fî Sîreti'l-Mustafâ'nın tenkitli metni yer almaktadır. Metnin sonuna dizin eklenmiştir.

The genealogy, which is described as a chart showing all the members of a line-age or family, starting from the most distant known ancestor to the last members, in the form of a tree emerging from a root, is an ancient tradition and has an important place in Turkish, Persian, Indian and Arab societies. In these societies, where coming from a noble lineage is accepted as a means of superiority, especially the determination of the lineage of the ruling class was given importance and many works were written in accor-dance with this tradition. In this context, In order to know the Prophet, to internalize his life and to attain his intercession, Writing the genealogy of the Prophet has attracted the attention of Muslim poets and writers throughout history, and many works have been given in this field, including copyright and translation, verse and prose. One of them is al-Cevvânî's work named as-Şeceretü'l-Muhammediyye. Suleyman Nahîfî, one of the 18th century poets, translated the work in question from Arabic to Turkish with the na-me `Ravzatü's-Safâ fî Sîreti'l-Mustafâ`. The literary language in Nahîfî's work and the use of verses, couplets and rubais in some parts of the text brought the work closer to copyright rather than translation.In the introduction part of our study, which consists of an introduction and three main parts, general information about the thesis is given and the concept of genealogy and genealogy tradition are explained. In the first part, information about the lives and works of al-Cevvânî and Süleyman Nahîfî is given. In the second part, al-Cevvânî's works named as-Şeceretü'l-Muhammediyye ve et-Tuhfetü'ş-Şerîfe ve't-Turfetü'l-Münîfe are briefly introduced with their copy descriptions; Ravzatü's-Safâ fî Sîreti'l-Mustafâ's copy descriptions and sections (mukaddime, ravza-i ûlâ, ravza-i second, ravza-i salise) were introduced. In the third part, the critical text of Ravzatü's-Safâ fî Sîreti'l-Mustafâ takes place. An index has been added to the end of the text.