Kaşkay Türkçesi söz varlığı

Abstract

Araştırmada Kaşkay Türkçesi söz varlığının bir bütün olarak ortaya konmasıamaçlanmıştır. Bu kapsamda Esedullah Merdânî Rahimî'nin Kaşkay Sözlüğü temelindeKaşkay Türkçesinde kaleme alınmış eserler, Kaşkay Türkleri ve Türkçesi ile ilgili yapılanyüksek lisans ve doktora tezleri çerçevesinde Kaşkay Türkçesinin söz varlığı bütüncül birbiçimde incelenmiştir. Kaşkay Türkçesinin söz varlığının tespitinde nitel araştırmayöntemlerinden doküman incelemesi kullanılmıştır. Kaşkay Türkçesi söz varlığı iki üstbaşlık hâlinde tematik olarak tasnif edilmiş ve söz bilgisi açısından değerlendirilmiştir.Kaşkay Türkçesi tematik söz varlığı üç üst başlık hâlinde incelenmiştir: Evren ile İlgiliSözler, Yaşam ve Canlılar ile İlgili Sözler ve Toplum Yaşamı ile İlgili Sözler. Evren ileİlgili Sözler sekiz alt başlık olarak sunulmuştur. Yaşam ve Canlılar ile İlgili Sözler beşalt başlıkta incelenmiştir. Toplum Yaşamı ile İlgili Sözler ise on yedi alt başlıktadeğerlendirilmiştir. Kaşkay Türkçesi Söz Bilgisi ise dokuz alt başlıkta verilmiştir: Adlar,eylemler, sıfatlar, zamirler, zarflar, edatlar, bağlaçlar, yansıma ve alıntı sözler. Alıntısözler bölümünde tüm söz varlığı değerlendirilmiş ve söz varlığının %72'nin Türkçekökenli olduğu tespit edilmiştir. Bununla birlikte söz varlığının %17'sini Farsça, % 4'ünüArapça ögeleden oluştuğu kaydedilmiştir. Bu çalışma, sözlükçülük açısından bazısınırlılıklar içerse de Türkiye'de Kaşkay Türkçesi söz varlığını inceleyen ilk araştırmaolması sebebiyle özgün bir incelemedir ve ileride yazılacak kapsamlı bir Kaşkay TürkçesiSözlüğü için atılmış önemli bir adımdır.Anahtar Sözcükler: Kaşkay Türkçesi, Söz Varlığı, Tematik İnceleme

In the research, it is aimed to reveal the vocabulary of Qashqai Turkish as a whole. In thiscontext, the vocabulary of Qashqai Turkish has been studied in a holistic way within theframework of the works written in Qashqai Turkish on the basis of Esedullah MerdânîRahimî's Dictionary of Qashqai, and within the framework of master's and doctoral theseson Qashqai Turks and Turkish. Document analysis, one of the qualitative researchmethods, was used to determine the vocabulary of Qashqai Turkish. The vocabulary ofQashqai Turkish was classified thematically under two main headings and evaluated interms of vocabulary. The thematic vocabulary of Qashqai Turkish has been examinedunder three main headings: Words Related to the Universe, Words About Life and LivingBeings, and Words About Social Life. Words About the Universe are presented as eightsub-titles. Words on Life and Living Things are examined under five sub-titles. Wordson Community Life were evaluated under seventeen sub-titles. Qashqai TurkishVocabulary is given under nine sub-titles: Nouns, verbs, adjectives, pronouns, adverbs,prepositions, conjunctions, reflection and quotations. All vocabulary was evaluated in thequoted words section and it was determined that 72% of the vocabulary was of Turkishorigin. However, it has been noted that 17% of the vocabulary is Persian and 4% is Arabic.Although this study has some limitations in terms of lexicography, it is an original studyas it is the first research to examine the vocabulary of Qashqai Turkish in Turkey and isan important step for a comprehensive Qashqai Turkish Dictionary to be written in the future.Key Words: Qashqai Turkish, Vocabulary, Thematic Analysis