Gebelikte hemoroid görülme sıklığı,etki eden faktörler ve yaşam kalitesi üzerine etkisi

Abstract

Bu araştırma gebelikte hemoroid görülme sıklığı, etki eden faktörler ve yaşam kalitesi üzerine etkisini belirlemek amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Araştırmanın evreni Nisan 2020 - Eylül 2020 tarihleri arasında Kayseri Şehir Hastanesi Kadın Doğum Polikliniğine muayene olmak amacıyla başvuran 15-49 yaş arası gebe kadınlar oluşturmuştur. Araştırmanın örneklemi evreni belli olmayan örneklem genişliği formülüne göre araştırmaya alınacak örneklem sayısı 278 gebe kadın olarak belirlenmiştir. Araştırmaya dahil edilme ölçütlerine uyan 436 gebe ile çalışma tamamlanmıştır. Araştırmanın verileri, `Tanımlayıcı Bilgi Formu`, `Hemoroid Belirleme Formu`, `SF-36 Yaşam Kalitesi Ölçeği` kullanılarak toplanmıştır. Hemoroid varlığı hekim tarafından hemoroid tanısı konulması ile belirlenmiştir. Verilerin değerlendirilmesinde; tanımlayıcı istatistiksel yöntemler olarak sayı, yüzde, ortalama, standart sapma, bağımsız nitel verilerin karşılaştırmasında ki kare t testi ve bağımsız örneklem t testi kullanılmıştır. Anlamlılık düzeyi p <0.05 olarak alınmıştır. Araştırmaya başlamadan önce etik ve kurum izni alınmıştır. Araştırmaya katılan gebe kadınların yaş ortalaması 27.19±5.84'tür. Gebelerin %56.9'u ilköğretim mezunu, %33.3'ü sık kabızlık problemi yaşamakta ve daha önceden doğum yapan gebelerin %69.6'sına bir önceki gebeliğinde epizyotomi işlemi yapılmıştır. Çalışmamıza katılan gebelerin %14.9 unda açık kırmızı renkte kanama olduğu, %35.6 sında defakasyon sırasında ağrı olduğu, %31.2'sinde makat bölgesinde meme tarzında ele gelen şişlik olduğu, %28.9'unda makat bölgesinde kaşıntı olduğu tespit edilmiş.Araştırmaya katılan gebelerin %18.1'ine gebelik sürecinde doktor tarafından hemoroid tanısı konulduğu tespit edilmiştir. Gebelerde öğrenim düzeyi, kabızlık, epizyotomi ve defekasyon alışkanlığı ile hemoroid varlığı arasında istatiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur (p <0.05). SF-36 Yaşam Kalitesi Ölçeği puan ortalamaları; fiziksel fonksiyon 54.54±25.01, fiziksel rol güçlüğü 26.89±36.83, ağrı 64.62±22.83, genel sağlık 55.74±15.06, canlılık 37.52±17.60, sosyal fonksiyon 67.88±27.30, emosyonel rol güçlüğü 38.60±42.34, ruhsal sağlık 55.17±13.72 olarak bulunmuştur. Hemoroidi olan gebelerin, olmayanlara göre SF 36 yaşam kalitesi ölçeğinin ağrı ve canlılık alt boyutlarından aldıkları puan ortalamalarının daha düşük olduğu ve aralarında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu bulunmuştur (p <0.05). Antenatal bakım veren sağlık personelleri gebelikte görülen rahatsızlıklardan hemoroid bulgu ve semptomlarını ayrıntılı olarak sorgulamalı, gerekli eğitim ve bakımları sağlayarak gebelerin yaşam kalitelerini yükseltmeleri, gebelik sürecinde kabızlığın önlenmesine ve tedavisine yönelik ve vajinal doğumlarda epizyotomiyi azaltmaya yönelik girişimlerde bulunulması önerilmektedir.

This research is investigated as a descriptor to determine frequency of haemorrhoids during pregnancy and the effect on quality of life. Pregnant women between the ages of 15-49 who consulted to get examined to Obstetrics Clinic of Kayseri City Hospital between April 2020 and September 2020 formed the population of the research. Abide by unspecified sample size, the sample number to be included in the study was determined and the study was completed with 436 expectant who met the inclusion criteria. Research data is accumulated by using `Defining Information Form`, `Determining Haemorrhoid Form`, `SF-36 Life Quality Scale` . Who are diagnosed as haemorrhoid by doctor, was accepted as `Have Haemorrhoid`. In data evaluating, defining statically methods, in unattached qualitative data comparing, chi square t test and unpaired t test was used. Level of significance enshrined as p<0.05. Before starting research, ethical and institution approval was taken. The average age of the pregnants participating in research is 27.19±5.84 . 56.9% of pregnants are primary school graduates, 33.3% of them experience constipation problem and 69.6% of the pregnants who previously gave birth, episiotomy was performed. It is detected that 14.9% of pregnants who participated in our study had light red bleeding, 35.6% had ache during defecation, 31.2% had palpable swelling like udder in breech area, 28.9% had itching in breech area. It was determined that %18.1 of the pregnant participated in the research were diagnosed as haemorrhoid by the doctor during pregnancy. Statistically significant difference found between education level, constipation, defecation familiarization and presence of haemorrhoids and episiotomy in pregnant (p<0.05). The average score of SF36 Life Quality Scale was found ; 54.54±25.1 physical function, 26.89±36.83 physical role difficulty, 64.62±22.83 tortion, 55.74±15.06 general health, 37.52±17.60 liveliness, 67.88±27.30 social function, 38.60±42.34 emotional role difficulty, 55.17±13.72 emotional health. It was found that pregnant who have haemorrhoid have lower average scores from the SF 36 life quality scale's ache and exhilaration lower dimensions than whose do not, and there is a statistically significant difference between them (p<0.05). It is recommended that health personnel providing antenatal care should query in detail the signs and symptoms of haemorrhoid, one of diseases seen in pregnant, improve pregnant's life quality by providing required practice and nursing, attempts should be made to prevent costiveness during pregnancy and to treat and to reduce episiotomy in vaginal delivery.