Farklı abiyotik stres koşullarında haşhaş tohumlarının çimlenme ve çıkış performanslarının incelenmesi

Abstract

Bu çalışma, bazı haşhaş çeşitleri (Çelikoğlu, Hüseyinbey ve Seyitgazi) ve popülasyonlarının (Pop.4, Pop.6 ve Pop.7) farklı tuzluluk, kuraklık ve düşük sıcaklık koşullarında çimlenme ve çıkış performanslarını belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Araştırmada tuzluluk seviyeleri (Kontrol, 5, 10, 15 ve 20 dS/m NaCl) ve kuraklık şiddetleri (Kontrol, -2, -4 ve -6 bar PEG 6000) kullanılmıştır. Ayrıca, düşük sıcaklık koşullarında (5, 10, 15 ve kontrol (20°C)) haşhaş genotiplerinin çimlenme ve çıkış özellikleri de incelenmiştir. Çimlenme yüzdesi, çimlenme indeksi, ortalama çimlenme süresi, çimlenme stres tolerans indeksi, çıkış yüzdesi, çıkış indeksi ve ortalama çıkış süresi belirlenmiştir. Araştırma sonucunda, artan tuz stresleri haşhaş tohumlarının çimlenme ve çıkış yüzdelerini azaltmış, çimlenme süresini ise uzatmıştır. Tuz stresinde Hüseyinbey çeşidi daha yüksek ve hızlı çimlenme gösterirken, Seyitgazi çeşidinin çıkış yüzdesi daha yüksek ve ortalama çıkış süresi daha kısa bulunmuştur. Kuraklık stresinde, Hüseyinbey çeşidinden en yüksek çimlenme yüzdesi, çimlenme indeksi ve stres tolerans indeksi elde edilmiştir. Düşük sıcaklık stresinde ise Pop.4 çimlenme ve çıkış özellikleri bakımından incelenen çeşitlerden daha iyi sonuçlar vermiştir. Sonuç olarak, haşhaş genotiplerinin incelenen abiyotik streslere farklı tepkiler verdiği görülmüştür. Tuz ve kuraklık streslerine Hüseyinbey ve Seyitgazi çeşitleri toleranslı bulunurken, Pop.4'ün düşük sıcaklıkta daha iyi performans gösterdiği sonucuna varılmıştır.

This study was conducted to determine the germination and emergence performance of some opium poppy cultivars (Çelikoğlu, Hüseyinbey ve Seyitgazi) and populations (Pop.4, Pop.6 ve Pop.7) under different salinity, drought and different temperature conditions. In the experiment, different salinity levels (Control, 5, 10, 15 and 20 dS/m of NaCl) and drought stresses (Control, -2, -4 and -6 bar of PEG 6000) were used. Also, germination and emergence properties of poppy genotypes under cool temperature stresses (5, 10, 15, and control (20°C)) were investigated. Germination percentage, germination index, mean germination time, germination stress tolerance index, emergence percentage, emergence index and mean emergence time were measured. The results revealed that increasing salt levels led to decreasing germination percentage and prolonged time to germination of poppy seeds. Hüseyinbey gave higher and faster germination, while Seyitgazi had higher emergence percentage and shorter time to emergence under salinity stresses. Under drought conditions, the highest germination percentage, germination index and stress tolerance index were obtained from Hüseyinbey. In low temperatures, Pop.4 showed better results for both germination and emergence characteristics. It was concluded that poppy genotypes exhibited different responses to the abiotic stresses, Hüseyinbey and Seyitgazi were found to be tolerant against salt and drought stresses, while Pop.4 showed better performance in low temperature.