Geri dönüşüm pamuk elyafı karışımlı ipliklerin denim kumaş üretiminde kullanımı

Abstract

Hızlı moda akımı bitmek bilmeyen bir üretim tüketim döngüsünün oluşmasına sebep olmaktadır. Bu döngü de doğal kaynakların hızla tükenmesine ve ilave bir atık yükünün oluşumuna sebep olarak çevreye zarar vermektedir. Tekstil kaynaklarının tekrar kullanılabilmesi yani değer zincirinin dairesel hale getirilmesi için, ürünün kullanım ömrü tamamlandıktan sonra değer zincirinde bir önceki aşamaya tekrar sirküle edilmesi gerekmektedir. Tekstil ve konfeksiyon endüstrisinin ana hammaddelerinden olan pamuk lifi, denim sektörünün de çevresel yükünün önemli bir kısmını oluşturmaktadır. Bu nedenle pamuk lifi kaynaklarının tekrar kullanımı, tekstilde çevresel yük sorununu azaltarak, lifin yaşam döngüsünün uzamasına katkı sağlayacaktır. Bu çalışmada geri dönüşüm pamuk içeren iplik ve kumaşların üretim potansiyelinin araştırılması ve proses parametrelerinin optimizasyonu hedeflenmektedir. Çalışmada farklı oranlarda geri dönüşüm pamuk (r-COT) ve pamuk (COT) harmanlarından (%20/80, %35/65, %50/50 ve %100) Open-End rotor iplikler üretilmiş ve ipliklerin özellikleri (kütlesel düzgünsüzlük, Uster tüylülük, hata göstergeleri, kopma mukavemeti ve kopma uzaması karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Yapısında en fazla oranda geri dönüşüm pamuk (r-COT) bulunan ipliğin en yüksek kütlesel düzgünsüzlük, tüylülük ve hata göstergeleri değerlerine, en düşük mukavemet ve kopma uzaması değerlerine sahip olduğu belirlenmiştir. Çalışmada farklı harmandan üretilen Open-End Rotor atkı ipliklerinden 8 tip denim kumaş üretilmiştir. Üretilen kumaşların tüm analiz sonuçları incelendiğinde, geri dönüşüm pamuk oranı arttığında atkı yönü kopma mukavemeti, çözgü ve atkı yönü yırtılma mukavemeti, bağıl su buharı geçirgenliği, ısıl iletkenlik, ısıl soğurganlık değerlerinin azaldığı, kalınlık değerlerinin arttığı görülmüştür. Anahtar Kelimeler: Tüketici Öncesi Tekstil Atıkları, Sürdürülebilirlik, Geri Dönüşüm Pamuk, Open-End Rotor İplik, Denim, Konfor Özellikleri

The fast fashion trend causes an endless cycle of production-consumption. This cycle also damages environment by causing rapid depletion of natural resources and formation of additional waste load. In order to be reused textile resources, the product must be recirculated to the previous stage in the value chain after expected life of it is completed. Cotton fiber, which is one of the main raw materials of the textile and apparel industry, also constitutes an important part of the environmental load of the denim industry. For this reason, the reuse of cotton fiber resources will contribute to the prolongation of the life cycle of the fiber by reducing the environmental load problem in textile. In this study, it is aimed to investigate the production potential of yarns and fabrics containing recycled cotton and to optimize the process parameters.In the study, Open-End Rotor yarns were produced from recycled cotton (r-COT) and virgin cotton (COT) blends at different rates (20/80, 35/65, 50/50, 100) and the properties of the yarns (unevenness, hairiness, imperfection index, breaking strength and breaking elongation) were investigated comparatively. It is seen that the yarn with the highest percentage of recycled cotton in its structure has the highest unevenness, hairiness and imperfection index values, and the lowest Rkm and breaking elongation values. 8 types of denim fabrics were produced from Open-End Rotor weft yarns produced from different blends in the study. When the analysis results of the fabrics produced within the scope of the study were examined, it was observed that when the recycled cotton ratio increased, the weft direction breaking strength, warp and weft direction tearing strength, relative water vapor permeability, thermal conductivity, thermal absorbtivity values decreased and the thickness values increased.Keywords: Pre-Consumer Textile Waste, Recycled Cotton, Open-End Rotor Yarn, Denim, Comfort Properties