Özel gereksinimli bireylere ses temelli cümle yaklaşımıyla okuma-yazma öğretiminde sabit bekleme süreli öğretimin etkililiği

Abstract

...Bu araştırmada özel gereksinimli bireylere ses temelli cümle yaklaşımıyla okuma-yazma öğretiminde sabit bekleme süreli öğretimin etkililiğinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu temel amacın yanında okuma-yazma becerilerin ediniminden sonra bu becerilerin kalıcılığına, araç-gereçler arası ve kişilerarası genellenebilirliliğine de bakılmıştır. Ayrıca sosyal geçerlik verisi toplamak amacıyla özel gereksinimli bireylerin ailelerinin ve öğretmenlerinin görüşlerine başvurulmuştur. Tek denekli araştırma modellerinden yoklama evreli davranışlar arası çoklu yoklama modelinin kullanıldığı bu araştırmaya, tam zamanlı kaynaştırma öğrencisi olarak ikinci sınıfa devam eden ve okuma-yazma öğrenmemiş, yaşları ortalama yedi olan ikisi kız, biri erkek olmak üzere üç özel gereksinimli birey katılımcı olarak katılmıştır. Araştırmada üç davranış ve her davranışta altışar alt davranış olmak üzere on sekiz alt davranışın öğretimi hedeflenmiştir. Çalışılan her davranışta yer alan alt davranışlar, davranışın uygulamalı davranış analizine dayalı olarak analiz edilmesiyle belirlenmiş ve her alt davranış için ölçüt karşılanma esasına göre eğitim yapılmıştır. Her alt davranış bir sonraki davranışın önkoşulu niteliğinde olduğu için ölçüt %100 olarak belirlenmiştir. Sabit bekleme süreli öğretim oturumlarında ilk denemeler sıfır saniye bekleme süreli denemeler şeklinde gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucunda iki katılımcının her üç davranışta yer alan tüm alt davranışlarda yer alan okuma-yazma becerilerini edindikleri, edindikleri becerilerin kalıcı olduğu, bu becerileri kişilerarası ve araç-gereçler arası genelledikleri; bir katılımcının birinci davranışta yer alan ilk üç alt davranışı edindiği bulgularına ulaşılmıştır. Araştırmanın sosyal geçerlik bulgularına bakıldığında katılımcıların ailelerinin ve sınıf öğretmenlerinin araştırma ile ilgili olumlu görüş belirttikleri görülmüştür.

...In this study, it was aimed to determine the effectiveness of constant time delay procedure in teaching reading and writing with sound based sentence method to individuals with special needs. In addition to this main purpose, after the acquisition of literacy skills, the permanence of these skills, their across the interpersonal and mate-rials generalization were also examined. In addition, in order to collect social validity data, the opinions of families and teachers of individuals with special needs were consulted. In this study, multiple multiple probe design across behaviors was used which is one of the single-subject research models. Three individuals with special needs, two girls and one boy, participated in the study. These students continue in the second grade as full-day co-teaching inclusive students and haven't learned to read and write, and their average age is seven. The aim of the study is to teach eighteen sub-behaviors, six of which are covered by three basic behaviors. Sub-behaviors included in each behavior studied were determined by analyzing the behavior based on applied behavior analysis, and training was conducted on the basis of meeting criteria for each sub-behavior. Since each sub behavior is a precondition for the next behavior, the criterion was determined as 100%. In the constant time delay teaching sessions, the first trials were carried out as zero second delay trials. As a result of the study, it was found that two participants acquired literacy skills in all sub-behaviors in all three basic behaviors, that the skills they acquired were permanent, and generalized these skills across the interpersonal and mate-rials; It was found that one participant acquired the first three sub-behaviors in the first basic behavior. When we look at the social validity findings of the research, it is seen that the families and the teachers of the participants expressed positive opinions about the research.