Öğretmenlerin rezonans liderlik ve rol fazlası davranışları üzerine örgütsel sinerjinin aracı rolü

Abstract

Bu araştırmanın amacı, öğretmenlerin rezonans liderlik ve rol fazlası davranışları üzerine örgütsel sinerjinin aracı rolünü tespit ederek aralarında anlamlı bir ilişkinin olup olmadığını ortaya koymaktır. Araştırma, ilişkisel tarama modelinde tasarlanmıştır. Araştırmanın çalışma evrenini 2021-2022 eğitim-öğretim yılı Bolu ili merkez ilçede bulunan resmi ilkokul, ortaokul ve liselerde görev yapan 2278 öğretmen oluşturmuş ve 787 öğretmenden geri dönüt sağlanmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak; `Kişisel Bilgi Formu`, araştırmacı tarafından Türk kültürüne uyarlanan `Rezonans Liderlik Ölçeği` , araştırmacı tarafından geliştirilen `Örgütsel Sineji Ölçeği` ve Demir (2017) tarafından geliştirilmiş olan `Öğretmenlerin Rol Fazlası Davranışları Ölçeği` kullanılmıştır. Verilerin analizinde Hayes (2016) aracı etki analiz yöntemi kullanılmıştır. Buna göre aracı değişkenin etkisini SPSS programı üzerinden Hayes'in (2016) geliştirdiği makro (Process) ile değerlendirilmiştir. Programda elde edilen toplam etki, doğrudan etki ve dolaylı etki puanları ile aracı değişkenin, bağımsız ve bağımlı değişken üzerindeki aracı etki değerleri incelenmiştir. Araştırmanın bulgularından hareketle ortaya çıkan sonuçlar kısaca özetlenmiştir: Buna göre bağımsız değişken olan rezonans liderliğin, bağımlı değişken olan rol fazlası davranış değişkeni üzerine, aracı değişken olan örgütsel sinerji değişkeninin `tam aracı` olarak etki gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır. Aynı zamanda örgürsel sinerjinin boyutları olan ortak vizyon, süreç, inovasyon ve bütünleşme boyutlarının da bağımsız değişken olan rezonans liderliğin, bağımlı değişken olan rol fazlası davranış değişkeni üzerinde `tam aracı` olarak etki gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır.

The purpose of this research was to determine the mediating role of organizational synergy on teachers' resonant leadership and role-playing behaviors and to reveal whether there was a significant relationship between them. The research was designed in the mediator relational model. The study population of the research consisted of 2278 teachers working in official primary, secondary and high schools in the central district of Bolu province in the 2021-2022 academic year, and feedback was obtained from 787 teachers. As a data collection tool in the research; `Personal Information Form`, `Resonance Leadership Scale` adapted to Turkish culture by the researcher, `Organizational Synegy Scale` developed by the researcher and `Teachers' Extra Role Behaviors Scale` developed by Demir (2017) were used. Hayes (2016) mediator effect analysis method was used in the analysis of the data. Accordingly, the effect of the mediator variable was evaluated with the macro (Process) developed by Hayes (2016) over the SPSS program. The total effect, direct effect and indirect effect scores obtained in the program and the mediating effect values of the mediating variable on the independent and dependent variables were examined. Based on the findings of the research, the results are briefly summarized: Accordingly, the independent variable, resonance leadership, was found to have a `significant` effect on the dependent variable, the role-playing behavior variable, and the organizational synergy variable played a mediating role in this relationship. More specifically, the dimensions of organizational synergy, namely common vision, process, innovation and integration, had an effect as a `full mediator` on the dependent variable of resonance leadership, which is the independent variable, and on the dependent variable, the role-playing behavior variable.