Kazakça meal çalışmaları ve değerlendirmesi

Abstract

Kur'an İslam'ın Kazak topraklarına yayılmaya başladığı döneminden itibarenKazakçaya çevrilmiştir. Göçebe Kazak halkının karşılaştığı zorluklar nedeniyle pekçok değerli eser günümüze kadar ulaşamamıştır. SSCB döneminde Kur'an'ıntercümesi devam ettirildi. Ancak o dönemdeki meâller, Sovyet rejimi ideolojisinedayanarak çevrildiği için Kur'an meâli olarak değil, yalnızca edebî bir eser olarakdeğerlendirilebilir.Çalışmamızda kadim zamanlardan bugüne pek çok âlim yetiştiren Türkistancoğrafyasında Sovyet döneminin aşırı politikasının ne gibi etkileri olduğu, bağımsızlıksonrasında Kazakistan'da yapılan meâl çalışmalarının niteliği ve niceliği ilmîyöntemlerle incelenip yaşanan değişim ve gelişim bir sonuç olarak ortaya konmuştur.Kur'an'ın dоğru аnlаşılabilmesine katkı sağlamауа yönelіk tеnkіt ve tеklіflеrleryapılmıştır.Çalışmamızın Giriş bölümünde; Araştırmanın Konusu ve Önemi, AraştırmanınAmacı ve Yöntemi ele alınmıştır. Kazakistan Coğrafyası, Kültürel Yapısı ve Kazakçahakkında bilgi verilmiştir. Birinci Bölüm'de; Kazakça Meâl Geleneğinin Tarihçesi,Kazak Dilinde Kur'an Çalışmalarının Doğuşu, Kısmi ve Tam Meâl Çalışmaları,Kazakistan'da Rus Dilinde Yapılmış Çalışmalar, Kur'an İlimlerine Dair AkademikÇalışmalar incelenmiştir. İkinci Bölüm'de ise çalışmamızın ana konusu olan Kazakçadört meâl çalışması kapsamlı şekilde incelenmiştir. Ayrıca meâl mütercimlerininhayatlarına yer verilmiştir. Kazakça meâllerin anlatım dili, teknik özellikleri, orijinaltercüme metinlerden örnekler, eksik ve yanlış tercüme edilen âyetlerden örneklerverilerek araştırma içerik bakımından zenginleştirilmiştir.

The Qur'an has been translated into Kazakh since the time when Islam began tospread in Kazakh lands. Due to the difficulties experienced by the nomadic Kazakhpeople, many valuable works could not reach today. The translation of the Qur'ancontinued during the USSR period. But the times of that period were translatedaccording to the ideology of the Soviet regime. Thus, translation of that period cannotbe considered as a translation, but only as a literary work.In our study, the effects of the extreme policy of the Soviet period in thegeography of Turkestan, which has brought up many scientists from ancient times tothe present, and the quality and quantity of the studies carried out in Kazakhstan afterindependence are examined, changes and developments are presented. Criticisms andsuggestions have been made as a contribution to the correct understanding of theQur'an.In the Introduction part of our study the subject and importance of the research,the purpose and method of the research are discussed. Information is given about thegeography, culture and Kazakh language of Kazakhstan. In the First Chapter, thehistory of Kazakh food tradition, the birth of Qur'anic studies in Kazakh language,partial and full meal (translation) studies, studies in Russian language in Kazakhstanand academic studies related to Qur'an studies were examined. In the second part, fourtranslations in the Kazakh language, which is the main subject of our study, has beencomprehensively examined. In addition, the lives of the translators are also included.The content of the research has been enriched by giving examples of narrativelanguage, technical features, original translated texts, incomplete and incorrectlytranslated verses.