Corpus Coranicum projesi dokümantasyon bölümlerinin analizi

Abstract

Tezimizde Kur'an'a yaklaşım yönünden Berlin Ekolü dediğimiz grubun gerçekleştirdiği Corpus Coranicum projesinin Kur'an tarihi ve bağlamını konu alan dokümantasyon modüllerinin muhtevasını, erken dönem İslam literatürüyle birlikte inceledik. Projenin 100 yılı aşkın bir geçmişi olmasına rağmen inşa ettiği el yazmaları arşivinin akademik yazılara konu edilmediğini görmekteyiz. Buradan hareketle projenin dokümantasyonu özelinde erken dönem Kur'an el yazmalarını yatay boyutta çalıştığımızda neler elde edebileceğimizi araştırdık. Çalışmamızda öncelikle Kur'an'ın ilk dönemden itibaren belgelendirile gelen bir metin olduğunu gördük. Dokümantasyondaki el yazmaları ayetler özelinde sınıflandırdığımızda her bir ayeti hicri ilk dört yüzyıla giden en az 10, kimi durumlarda 30 yazma eserle delillendirebileceğimizi tespit ettik. Burada her bir ayetin hicri I. yüzyıla giden el yazması mevcuttur. Bu dokümantasyon ile tarihin farklı zaman ve mekanlarında yazılmış Kur'an el yazmalarını ayetler özelinde çapraz okumaya tabi tutarak Kur'an metninin anlamsal açıdan tarih içinde sistematik bir başkalaşmaya uğramadan günümüze geldiğini iddia edebileceğimizi gördük. Burada ayrıca erken döneme giden Kur'an el yazmalarının sadece %0,73'ünün palimpsest olduğunu fark ettik. Corpus Coranicum'un Kur'an bağlamına dair çalışmalarını erken dönem İslam literatürüyle birlikte incelediğimizde Kur'an'ın Geç Antik Dönemin kültür dünyasıyla bağlamsal bir ilişkiye sahip olduğunu düşünebileceğimizi gördük. Bu yaklaşım, Kur'an'ın tarih sahnesine geçtiği dönemin gündeminde kendini nasıl tanımladığını ve konumlandırdığını anlamamıza katkı sağlamaktadır. Kur'an'ı Geç Antik Dönem içinde tasavvur etme işlemini erken dönem tefsir literatürüyle birlikte gerçekleştirdiğimizde Kur'an bağlamını daha fazla aydınlatılabileceğimiz gördük.

In our thesis, we examined the content of the documentation modules of the Corpus Coranicum project - together with the early Islamic literature - on the history and context of the Qur'an, carried out by the group we call School of Berlin. Although the project has a history of more than 100 years, we saw that the documentation of the early Qur'anic manuscripts that it built has not been a subject of academic studies. For this reason, we investigated what we can achieve when we study all the early Qur'anic manuscripts within the scope of the project's documentation through a cursory examination. Here, first, we saw that the Qur'an is a text that has been documented since the first century of AH (seventh century AD). When we classify the manuscripts in the documentation according to the verses, we found that each verse is well attested with at least 10, in some cases, 30 manuscripts dating back to the first four centuries of AH. Here, every verse has textual evidence that goes back to the first century of AH. Thanks to the project's documentation, by reading-across the Qur'anic manuscripts (written in different times and places by different writers) according to the verses, we are able to observe that the Qur'anic text has survived to the present day without any systematic alterations with regard to its meaning. Here we also noticed that only less than 1% of early Qur'anic manuscripts are palimpsest. When we examine the documentation of Corpus Coranicum on the context of the Qur'an together with the early Tafsir literature, we have seen that Qur'an has a contextual relationship with the milieu of Late Antiquity. Locating the Qur'an within this context contributes to our understanding of how the Qur'an defines and positions itself in the environment of the period when it came into existence. When we apply this approach considering the early tafsir literature, we saw that the context of the Qur'an could be further elucidated.