Fiction et histoire dans les romans de Mathias Énard

Abstract

Bu çalışmanın teorik çerçevesi kapsamında, Tarihin yeniden yazımını Mathias Énard'ın Boussole, Zone ve Parle-leur de batailles, de rois et d'éléphants adlı üç çağdaş eserinde Tarih yazımını, geleneksel tarihsel roman türünün kısıtlamalarından kurtaran ve onu daha özgün kılan sosyal bilimler ve edebi üretim arasında kurulan ilişkilere dayanarak analiz etmeye çalıştık. Böylece Tarih, edebi bir alanda romanların bilimselliğine ve derin bilgisine katkıda bulunur. Günümüzde romancı sıklıkla tarihçi ile karşılaştırılmakta ve tarihi romanlar artık tarihçi romanları olarak tanımlanmaktadır. Bu teorik çerçeveden yola çıkarak, içeriğini Tarihten alan çağdaş romanları inceledik. Aynı zamanda Oryantalizm uzmanı olan Mathias Énard, tarihçi misyonunu üstlenir ve eserlerini arşivlerde aranan tarihsel belgeler, resimler, mektuplar, tanıklıklar ve birçok metinlerarası ve göstergelerarası referanstan esinlenerek yazar. Bilimsel araştırmalar yapar ve merak uyandıran anekdotlarını hikâyelerine dahil ettiği uzmanlara, gazetecilere, oryantalistlere, seyyahlara, yazarlara ve araştırmacılara gönderme yapar. Böylece, Tarihi farklı bağlamlarda araştırarak yeniden inşa eder ve çoksesli hafıza, özdüşünümsellik ve çok sayıda parçalı anlatının iç içe geçmesine dayanan tarihyazımsal üstkurmaca adı verilen yeni bir türde Tarihi yeniden yazar. Böylelikle, Akdeniz Havzasının palimpsest bellekte gömülü şiddet dolu tarihini ve Ortadoğu'nun travmatik tarihini ve daha spesifik olarak oryantalizm, müzikoloji, arkeoloji, edebiyat, mimari, resim ve Doğu ve Batı arasındaki ötekilik, ama aynı zamanda insanlık ilişkilerinin tarihini çağdaş Tarih ve edebiyat teorilerine dayanarak incelemeye çalıştık.

Within the theoretical framework of this work, we tried to analyze the rewriting of History in the three contemporary works entitled Boussole, Zone and Parle-leur de batailles, de rois et d'éléphants of Mathias Énard, basing on the relationships established between the social sciences and the literary creation, which frees the writing of History from the constraints of the genre of the traditional historical novel, and makes it more original. Thus, History contributes to the scientificity and the erudition of novels in a literary field. Nowadays, the novelist is often compared to the historian and historical novels are now defined as historian novels. Based on this theoretical framework, we examined the contemporary novels that draw their content from History. Mathias Énard who is, at the same time, a specialist in Orientalism, assumes the mission of the historian and writes his works inspired by historical documents searched in the archives, images, letters, testimonies and many intertextual and intersemiotic references. He does erudite researches and refers to scholars, journalists, orientalists, travelers, writers, and scholars whose curious anecdotes he incorporates into his stories. Thus, he reconstructs History by looking for it in different contexts and rewrites it in a new genre called historiographical metafiction based on the polyphonic memory, the self-reflexivity and the intertwining of multiple fragmentary narratives. We therefore tried to examine the violent history of the Mediterranean Basin buried in the palimpsest memory and the traumatic history of the Middle East, and more specifically that of Orientalism, musicology, archeology, literature, architecture, painting and that of the relationship of otherness, but also of humanity, between the Orient and the Occident based on contemporary theories of History and literature.