Alman literatüründe İslâm felsefesi algısı (Oryantalist Friedrich Heinrich Dieterici örneği)

Abstract

19. yüzyıl Alman oryantalistlerinden biri olan Friedrich Heinrich Dieterici, Fârâbî'nin eserlerini ve İhvân-ı Safâ risâlelerini tahkik ve tercüme etmesiyle ön plana çıkmaktadır. Kendi döneminde kapalı ve mühürlü bir alan olan İslâm felsefesi, Dieterici gibi bazı Alman oryantalistlerin çalışmaları ile dikkat çekmeye başlamıştır. Tezimizin amacı, 19. Yüzyıl Alman literatürünü tarayarak İslâm felsefesine ilişkin bir bakış açısı sunmak ve bu bağlamda Dieterici'nin etkisini ortaya koymaya çalışmaktır.Tezimiz bir giriş, üç bölüm ve sonuç kısımlarından oluşmaktadır. Birinci bölümde oryantalizmin doğuşu ve gelişimi, Fransız ve İngiliz oryantalizmin Alman oryantalizmine etkisi, Alman oryantalistlerin çalışma alanları ve tercüme problemleri açıklanmıştır. İkinci bölümde Alman oryantalistlerin ilk İslâm felsefesi çalışmaları, felsefe tarihi, İslâm felsefesi tarihi, Kindî, Fârâbî, İbn Sînâ, Gazzâli ve İbn Rüşd başlıkları altında incelenmiştir. Son olarak üçüncü bölüm ise Friedrich Heinrich Dieterici'nin hayatı, eserleri, ilmî şahsiyeti, hocaları, öğrencileri ve İslâm felsefesi algısını içermektedir. Bu bölümde özellikle Dieterici'nin tercüme çalışmalarındaki problemler ele alınmıştır.

Beeing an orientalist in the 19th century of Germany, Dieterici gained attention with his translations oth the works from Fârâbî and İhvân-ı Safâ treatises and issueing them. İslamic philosophy, which was closed off and sealed, started to get recognized with studies from Dieterici and other german orientalists. The goal of this thesis is to present a point of view to islamic philosophy by researching the german literature of the 19th century and highlighting Dieterici's influence.The thesis consists of an entry, three chapters and a conclusion. The first chapter explains orientalisms beginning and development, how french and english orientalism influenced german orientalism. Finally the german orientalists working space and translation struggles. The second chapter examines the first works of german orientalists for islamic philosophy, under the captions philosophic history, islamic philosophy history, Kindî, Fârâbî, İbn Sînâ, Gazzâlî and İbn Rüşd. Lastly the third chapter contains Dieterici's life, publications, academic character, tutors, pupils and view on islamic philosophy. Especially his hurdels translating.