Günümüz din felsefesinde kozmolojik delil tartışması

Abstract

Bu çalışma, din felsefesinin temel problemlerinden biri olan kozmolojik delilingüncel yorumlarını konu edinmektedir. Son yüzyılda özellikle kozmoloji alanındakibilimsel gelişmelerin felsefi çıkarımları, büyük oranda kozmolojik delil merkezindetartışılmaktadır. Teistik açıklamalar, bilimsel verilerin Tanrı'nın varlığını desteklediğiniileri sürerek kozmolojik delilin klasik versiyonlarını birtakım argümanlarla revizeetmeye çalışmaktadır. Teizm karşıtı açıklamalar ise kozmolojik delilin güncelversiyonlarını birçok açıdan eleştirmekte ve Tanrı'nın varlığı için geçerli bir delil ortayakonamadığını ileri sürmektedirler. Güncel bilimsel veriler ışığında Tanrı'nın varlığıkonusunda gündeme gelen bu tartışmalar, tezimizde Günümüz Din FelsefesindeKozmolojik Delil Tartışması başlığı altında incelenmektedir.Giriş bölümü, tezin genel bir tanıtımını yapmakta ve çalışmamızda ihtiyaçduyulan bazı açıklamalara yer vermektedir. Birinci bölüm, kozmolojik delili ve bilimtarihini ana hatlarıyla tanıtmaktadır. Genel itibarıyla son yüzyılın bilimsel verileriüzerine açıklamalarla, günümüz kozmolojik delil tartışmasındaki problematiği ortayakoymaya çalışmaktadır. Çalışmamızda sınırlar, kelâm, olumsallık ve Zayıf Yeter-Sebepİlkesi yorumu olmak üzere kozmolojik delilin güncel üç versiyonu çerçevesindeçizilmiştir. İkinci bölüm, kozmolojik delilin kelâm versiyonunu, güncel tartışmalardaçok fazla ön plana çıkmayan ama önemli gördüğümüz düşünürler çerçevesindeincelemektedir. Üçüncü bölüm, kozmolojik delilin olumsallık versiyonunu güncelleyenRobert Koons'un yeni bir bakışını konu edinmektedir. Dördüncü bölüm ise, Leibnizci kozmolojik delili güncelleyerek ortaya konan Zayıf Yeter-Sebep İlkesi versiyonunuincelenmektedir.Son dönemde bu konuları merkeze alan birçok müstakil çalışma mevcuttur.Dolayısıyla özgünlüğü sağlama adına güncel bilimsel veriler ışığında yenidenyorumlanan kozmolojik delile karşı güçlü eleştirileriyle kendini gösteren Graham Oppybütün bölümlerde ön planda tutulmuştur. Teist ve ateist birçok düşünürün de görüşlerineyer verdiğimiz bölümlerdeki incelemeler sonucunda birçok tespit yapılmıştır. Butespitler ışığında sonuç bölümünde, kozmolojik delilin güncel yorumlarının veeleştirilerinin ne derece ikna edici güce sahip olduğu felsefi açıdan değerlendirilmiştir.

This study deals with the current interpretations of cosmological proof, which isone of the main problems of philosophy of religion. In the last century, thephilosophical implications of scientific developments, especially in the field ofcosmology, are largely discussed in the center of cosmological proof. Theisticexplanations try to revise the classical versions of the cosmological proof with somearguments, arguing that scientific data support the existence of God. Non-theisticexplanations, on the other hand, criticize the current versions of the cosmological proofin many respects and argue that no valid evidence for the existence of God has beenpresented. In the light of current scientific data, these debates on the existence of Godare examined under the title of The Debate on the Cosmological Proof in ContemporaryPhilosophy of Religion.The introduction part gives a general introduction of the thesis and includes someexplanations needed in our study. Chapter one outlines the cosmological proof and thehistory of science. In general, it tries to reveal the problematic in today‟s cosmologicalproof debate with explanations on the scientific data of the last century. In our study, theboundaries are drawn within the framework of three current versions of thecosmological proof: kalâm, contingency, and the Weak Principle of Sufficient Reasoninterpretation. The second part examines the kalâm version of the cosmological proofwithin the framework of thinkers who do not come to the fore much in current debates,but which we consider important. The third chapter is about Robert Koons‟ `A NewLook at`, which updates the contingency version of the cosmological proof. The fourth chapter examines the version of the Weak Principle of Sufficient Reason, which was putforward by updating the Leibnizian cosmological proof.Recently, there are many independent studies focusing on these issues. Therefore,Graham Oppy, who showed himself with his strong criticisms against the cosmologicalproof, which was reinterpreted in the light of current scientific data in order to ensureoriginality, was kept in the foreground in all sections. Many determinations were madeas a result of the examinations in the sections in which we included the views of manytheist and atheist thinkers. In the light of these deduction, in the conclusion part, theconvincing power of the current interpretations and criticisms of the cosmological proofhas been evaluated from a philosophical point of view.