Müzik öğretmeni adaylarının tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmada, Üniversitelerin Eğitim Fakültelerine bağlı Güzel Sanatlar EğitimiBölümleri, Müzik Eğitimi Ana Bilim Dallarında öğrenim görmekte olan 1., 2., 3. ve 4.sınıf müzik öğretmeni adaylarının tükenmişlik düzeylerinin çeşitli değişkenler açısındanbelirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırma ilişkisel tarama modelinin kullanıldığı betimsel birçalışmadır. Araştırmanın evrenini 2019-2020 eğitim-öğretim yılı güz ve baharyarıyıllarında eğitim gören, Türkiye'deki Üniversitelerin Eğitim Fakültelerine bağlıGüzel Sanatlar Eğitimi Bölümlerinin Müzik Eğitimi Anabilim Dalları, örneklemini ise500'ü kadın, 357'si erkek öğrenci olmak üzere toplam 857 müzik öğretmeni adayındanoluşan Türkiye'nin 7 farklı coğrafi bölgesinden seçkisiz atama yöntemi ile belirlenmişadı geçen üniversitelerin ilgili anabilim dalları oluşturmaktadır.Müzik öğretmeni adaylarının tükenmişlik düzeylerini belirlemek için ölçek olarakMaslach Tükenmişlik Envanteri- Öğrenci Bilgi Formu kullanılmış, elde edilen verilerSPSS Statistics Base 22.0 paket programı aracılığıyla çözümlenmiştir. Ölçek uygulananmüzik öğretmeni adaylarının tükenmişlik düzeyleri ile cinsiyet, sınıf, mezun olunan lisetürü, üniversite, çalgı türü ve gelir düzeyleri değişkenleri arasında anlamlı farklılık olupolmadıkları incelenmiş, veriler tablolar yoluyla analiz edilerek araştırmanın bulgularbölümünde yorumlanarak ayrıntılı bir şekilde yer verilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre;müzik öğretmeni adaylarının tükenmişlik düzeyleri, cinsiyet değişkenine göre kadınmüzik öğretmeni adaylarının erkek müzik öğretmeni adaylarına oranla daha fazlatükenme eğiliminde olduğu fakat duyarsızlaşma ve yetkinlik alt boyutlarında anlamlı bir farka ulaşılamadığı, üniversite değişkenine göre Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi enyüksek tükenme ortalamasına, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi en yüksek duyarsızlaşmaortalamasına ve Marmara Üniversitesi en yüksek yetkinlik ortalamasına sahip olduğu,mezun olunan lise değişkenine göre Güzel Sanatlar Lisesi mezunlarının diğer lisemezunlarına göre daha fazla tükenme ve duyarsızlaşma eğiliminde oldukları ayrıcaGüzel Sanatlar Lisesi mezunlarının yetkinlik düzeylerinin daha yüksek olduğu, çalgıdeğişkenine göre telli çalgı çalan müzik öğretmeni adaylarının daha fazla tükenme veduyarsızlaşma yaşadıkları, nefesli çalgı çalan müzik öğretmeni adaylarının ise dahayetkin oldukları, sınıf değişkenine göre 4.sınıf müzik öğretmeni adayları daha fazlatükenme ve duyarsızlaşma yaşarken 2.sınıf müzik öğretmeni adaylarının daha yetkinhissettiği ve son olarak gelir durumu değişkenine göre aylık 300-599 TL gelire sahip olanmüzik öğretmeni adayları en az tükenme ve duyarsızlaşma eğilimi gösterirken yetkinlikdüzeyi en yüksek olan grup aylık 900-1199 TL gelire sahip olan müzik öğretmeniadaylarının olduğu sonuçlarına ulaşılmıştır.Anahtar kelimeler: müzik eğitimi, tükenmişlik, tükenme, duyarsızlaşma,yetkinlik, öğretmen adayları

In this study, it was aimed to determine the burnout levels of the 1st, 2nd, 3rd and 4thgrade music teacher candidates studying in the Fine Arts Education Departments, MusicEducation Departments of the Education Faculties in terms of various variables. Theresearch is a descriptive study in which the relational screening model is used. Theuniverse of the research consists of the Music Education Departments of the Fine ArtsEducation Departments of the Education Faculties of the Universities in Turkey in thefall and spring semesters of the 2019-2020 academic year. Consisting of a total of 857music teachers, including male students, the relevant departments of the aforementioneduniversities are determined by random assignment method from 7 different geographicalregions of Turkey. Maslach Burnout Inventory-Student Information Form was used as ascale to determine the burnout levels of music teacher candidates, and the obtained datawere analyzed through the SPSS Statistics Base 22.0 package program. It was examinedwhether there was a significant difference between the burnout levels of the music teachercandidates to whom the scale was applied and the variables of gender, class, type of highschool graduated, university, type of instrument and income level. According to theresearch results; burnout levels of music teacher candidates, according to gender variable,women tend to be more exhausted than men, but no significant difference can be reachedin depersonalization and competence sub-dimensions, Muğla Sıtkı Koçman Universityhas the highest burnout mean, Mehmet Akif Ersoy University has the highestdepersonalization mean and Marmara University has the highest proficiency mean. According to the graduated high school variable, Fine Arts High School graduates tendto be more exhausted and depersonalized than other high school graduates, also Fine ArtsHigh School graduates have a higher level of competence, according to the instrumentvariable, students who play string instruments experience more exhaustion anddepersonalization, and wind instrument players are more competent. According to thegrade variable, 4th grade students experience more exhaustion and depersonalization,while 2nd grade students feel more competent and lastly, students who have a monthlyincome of 300-599 TL according to the income status variable have the least burnout andsensitivity. It was concluded that while the group with the highest level of competenceshowed a tendency to agree, students with a monthly income of 900-1199 TL.Keywords: music education, burnout, exhaustion, depersonalization, competence,teacher candidates