Karanlık liderliğin örgütsel vatandaşlık davranışı ve yöneticiye duyulan güven ile ilişkisi

Abstract

Çalışma; karanlık kişilik özelliğine sahip liderlerin, örgütsel vatandaşlık davranışı ve yöneticiye duyulan güven ile ilişkisini ortaya koymak, karanlık kişilik özelliklerini gösteren liderlerle çalışanların örgütsel vatandaşlık davranışını ortaya koyup koyamadıklarını, yöneticilerine güven problemi yaşayıp yaşamadıklarını saptamak ve bu tutumların kurumun işleyişine etkilerinin ne yönde olduğunu belirlemek amacıyla hazırlanmıştır.Karanlık liderlik; olumlu vasıflar yüklenilen liderlerin, agresif ve karmaşık tavırlar sergileyerek çalışanları ve çevresindeki diğer bireyleri söz ve eylemleri ile rahatsız etme biçimini ifade etmektedir. Takipçilerine işten soğutucu hareketler uygulamak, çalışanların işlerini baltalamak, onlara mobbing uygulamak, kendilerini herkesten üstün görmek vb. karanlık kişiliğe sahip liderlerin başlıca özellikleridir. Bu tür liderler, etrafındaki kişiler tarafından sevilmeyen, astlarına ve kuruma ciddi zararlar veren, çalışanlarını küçümseyici tavırlar sergileyen kişilerdir. Örgütsel vatandaşlık davranışı; kurum içerisinde aktif bir şekilde yer alan kişilerin zararlı davranışlardan kaçınarak kendileri ve kurum için fikir beyan ederek toplantılara katılmalarını, sorumluluklarında olmayan işler yüklenmelerini ve bu işleri herhangi bir çıkar gözetmeden yapmalarını ifade etmektedir. Yöneticiye duyulan güvende; üstlerin astlarına karşı tutumları, davranış şekilleri güven olgusunun oluşmasında etkili olmaktadır. Çalışanlarına söz hakkı veren, motivasyon yükseltici konuşmalar yapan yöneticiye karşı çalışanlarda güven duygusu oluşmaktadır. Bu durum kurumun, yöneticinin ve çalışanın lehine olmaktadır. Karanlık kişilik özelliğine sahip liderler ile çalışan işgörenlerin örgütsel vatandaşlık davranışı sergilemeleri güçleşmekte ve yöneticilerine duydukları güven azalmaktadır. Çalışanların dürüst, erdemli, yaptıkları işe ve çalışanlarına değer veren yöneticiler ile çalışarak onlara güven duymak istemeleri ve bunun sonucunda özdeşleştikleri kurumda örgütsel vatandaşlık davranışı sergilemeleri kaçınılmaz olmaktadır.Bu çalışmada çağrı merkezi hizmeti sunan özel sektöre ait bir kuruluşta bulunan 277 çalışan üzerinde online anket tekniği ile veriler elde edilmiştir. Araştırma sonucunda değişkenler arasında negatif ve anlamlı bir ilişkisi olduğu saptanmıştır.

Study; This study aims to reveal the relationship of leaders with dark personality traits with organizational citizenship behavior and trust in managers, to determine whether employees with leaders with dark personality traits can demonstrate organizational citizenship behavior, whether they have a trust problem towards their managers, and to determine the effects of these attitudes on the functioning of the organization.Dark leadership; It refers to the way leaders with positive qualities disturb the employees and other individuals around them with their words and actions by displaying aggressive and complex attitudes. Applying disheartening actions to their followers, undermining the work of employees, applying mobbing, seeing themselves as superior to everyone, etc. are the main characteristics of leaders with dark personalities. Such leaders are people, who are disliked by those around them, causing serious harm to their subordinates and the organization, and showing contempt for their employees. Organizational citizenship behavior: It means that people who are actively involved in the institution avoiding harmful behaviors, participate in meetings by expressing their opinions for themselves and the institution, undertaking tasks that are not under their responsibility, and doing these works without any interest. Trust in the manager; The attitudes of superiors towards their subordinates, their behavior patterns are effective in the formation of the phenomenon of trust. A sense of trust is formed towards the manager who gives her/his employees the right to speak and motivational speeches. This situation is in favor of the institution, the manager, and the employee. It becomes more difficult for employees to exhibit organizational citizenship behavior who work with leaders with dark personality traits and their trust towards their manager decreases. It is inevitable for employees to desire to work with managers who are virtuous, honest and value their job, and employees and to desire to trust them and hereby exhibit organizational citizenship behavior in the institution they identify with.In this study, data were obtained by online survey technique on 277 employees in a private sector organization that provides call center services. As a result of the research, it was determined that there was a negative and significant relationship between the variables.