Çalışan sadakatinin örgüt yararına etik dışı davranışlar ve bilgi ifşasına etkisinde ahlaki çözülmenin aracı ve düzenleyici rolü

Abstract

Bu çalışmada, çalışan sadakatinin bilgi ifşası ve örgüt yararına etik dışı davranışlar üzerindeki etkisi araştırılmış ve ahlaki çözülme kavramının bu etkideki aracı ve düzenleyici rolünün belirlenmesi esas alınmıştır. Bu kapsamda, Erzurum 1. Organize Sanayi Bölgesinde faaliyet gösteren işletmelerde çalışan 514 kişiden anket tekniği ile veri toplanmıştır. Verilerin istatistiksel analiz sonuçlarına göre, çalışan sadakati örgüt yararına etik dışı davranışları pozitif, bilgi ifşasını ise negatif yönde etkilemektedir. Ahlaki çözülmenin örgüt yararına etik dışı davranışlar üzerinde pozitif ancak bilgi ifşası üzerinde negatif yönde bir etkisi olduğu tespit edilmiştir. Buna ek olarak, çalışan sadakatinin örgüt yararına etik dışı davranışlar üzerindeki etkisinde ahlaki çözülmenin aracı rolü olduğu belirlenirken, ahlaki çözülmenin düzenleyici rolü anlamlı çıkmamıştır. Çalışanların sadakati yaş, çalışılan sektör, yöneticilik görevi, eğitim durumu ve kıdem süresi ile farklılaşmaktadır. Son olarak, dış ifşa ile cinsiyet, yöneticlik görevi, eğitim durumu ve kıdem süresi arasında ve iç ifşa ile çalışılan sektör arasında anlamlı farklılıklar olduğu belirlenmiştir.

In this study, the effect of employee loyalty on whistleblowing and unethical pro-organizational behaviors for the investigating and the determination of the mediator and regulatory role of the concept of moral disengagement in this effect was based. In this context, data were collected from 514 people working in enterprises operating in Erzurum 1st Organized Industrial Zone, by survey technique. According to the results of the statistical analysis of the data, employee loyalty positively affects unethical pro-organizational behaviors and negatively affects information disclosure. It has been determined that moral disengagement has a positive effect on unethical pro-organizational behaviors, but a negative effect on whistleblowing. In addition, it was determined that moral disengagement had a mediating role in the effect of employee loyalty on unethical pro-organizational behaviors, and the moderator role of moral disengagement was not significant. Employee loyalty differs with age, industry, managerial position, education level and seniority. Finally, it has been determined that there are significant differences between external whistleblowing and gender, managerial position, education and seniority, and between internal whistleblowing and the sector.