Diyaliz hastalarına iki farklı yöntemle uygulanan ayak masajının yaşam kalitesi ve semptom kontrolü üzerine etkisi

Abstract

Hemodiyaliz tedavisi alan hastalar tedavi sürecinde fiziksel ve duygusal pek çok komplikasyon ile karşı karşıya kalmaktadır. Hemşireler semptomlarla baş etme ve hastanın yaşam kalitesini arttırmada tamamlayıcı ve destekleyici uygulamaları kullanmaktadırlar. Refleksoloji masajı da tamamlayıcı ve destekleyici uygulamalar içerisinde yer almaktadır. Bu çalışmanın amacı;diyaliz tedavisi alan hastalara uygulanacak refleksoloji ayak masajının, hastanın yaşam kalitesi ve semptom kontrolü üzerine olan etkisini incelemektir. Araştırma tek kör, randomize, plasebo kontrollü, paralel grup çalışmasıdır. Çalışma hemodiyaliz tedavisi alan 45 hasta ile yürütülmüştür. Veriler `Tanıtıcı Özellikler Formu`, `Durumluk-Sürekli Kaygı Ölçeği` `Richard Campbell Uyku Ölçeği` `Diyaliz Semptom İndeksi` ve `Notthingham Sağlık Profili` kullanılarak, yüz yüze görüşme ile toplanmıştır. Refleksoloji grubundaki bireylere araştırmacı tarafından üç hafta boyunca haftada üç defa her bir ayağa 15 dk olacak şekilde refleksoloji masajı yapılmıştır. Plasebo grubundaki bireylere ise sıvazlama şeklinde ayak masajı uygulanmıştır. Refleksoloji ve plasebo grubundaki bireylerin masaj öncesi ve dokuzuncu masaj seansı sonrası izlemleri yapılmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler ve Student's t testi analizleri kullanılmıştır. Refleksoloji ve plasebo gruplarının uyku kalitesi ölçeği puan ortalamaları arasında yapılan istatiksel değerlendirmede dokuzuncu masaj seansı sonrası refleksoloji masajı alan grubun uyku puan ortalamasının (87 ± 14.11), plasebo grubuna (42.59 ± 22.77) göre daha yüksek olduğu (p = 0.000), durumluluk anksiyete düzeyinin ise refleksoloji grubunda (23.21 ± 4.01) plasebo grubuna (30.22 ± 8.17) göre daha düşük olduğu belirlenmiştir (p = 0.001). Bu çalışma, hemodiyaliz alan hastalarda ayak refleksoloji masajının anksiyete ve semptom görülme düzeyini azaltmada etkili olduğunu aynı zamanda uyku ve yaşam kalitesini de iyileştirdiğini bulmuştur.

Patients receiving hemodialysis treatment face many physical and emotional complications during the treatment process. Nurses use complementary and supportive practices to cope with symptoms and improve the patient's quality of life. Reflexology massage is also included in complementary and supportive applications. The aim of this study is to examine the effect of reflexology foot massage to be applied to patients receiving dialysis treatment on the patient's quality of life and symptom control. The research is a single-blind, randomized, placebo-controlled, parallel group study. The study was conducted with 45 patients receiving hemodialysis treatment. Data were collected by face-to-face interview using the `Descriptive Characteristics Form`, `State-Trait Anxiety Scale`, `Richard Campbell Sleep Scale`, `Dialysis Symptom Index` and `Notthingham Health Profile`. Individuals in the reflexology group were given reflexology massage for 15 minutes on each foot, three times a week for three weeks. The individuals in the placebo group were given foot massage in the form of stroking. Individuals in the reflexology and placebo groups were followed up before and after the 9th massage session. Descriptive statistics and Student's t test analyzes were used in the analysis of the data. In the statistical evaluation made between the sleep quality scale mean scores of the reflexology and placebo groups, it was found that the mean sleep score of the group that received reflexology massage after the 9th massage session was higher (87 ± 14.11) than the placebo group (42.59 ± 22.77) (p = 0.000). It was determined that the level of state anxiety was lower in the reflexology group (23.21 ± 4.01) than in the placebo group (30.22 ± 8.17) (p = 0.001). This study found that foot reflexology massage was effective in reducing the level of anxiety and symptoms, as well as improving sleep and quality of life in patients receiving hemodialysis.