Yenidoğanlarda topuk kanı alma işlemi sırasında hissedilen ağrıyı azaltmada farklı yöntemlerin karşılaştırılması

Abstract

Amaç: Bu çalışma miadında doğmuş yenidoğanlarda topuk kanı alma işlemi sırasındahissedilen ağrının azaltılmasına yönelik üç farklı yöntemin karşılaştırılması amacıylarandomize kontrollü deneysel olarak yapılmıştır.Gereç ve Yöntem: Araştırma, 18 Kasım 2019-31 Mayıs 2020 tarihleri arasında Kütahya SağlıkBilimleri Üniversitesi, Evliya Çelebi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kadın Doğum Servisindeyürütülmüştür. Araştırmanın evrenini dahil edilme kriterlerine uyan Kadın Doğum Servisindedoğum sonrasında anneleriyle birlikte yatmakta olan miadında doğan (38-42 hafta) sağlıklıyenidoğanlar oluşturmuştur. Araştırmanın örneklemini her bir çalışma grubu için 30 yenidoğan(emzirme grubu; n=30 tentene temas grubu; n=30, sarmalama+kucağa alma grubu; n=30)olacak şekilde toplam 90 yenidoğan oluşturmuştur. Veriler araştırmacı tarafından `Ebeveyn veYenidoğan Bilgi Formu`, `Yenidoğan Bebek Ağrı Ölçeği (NIPS)` ve `Yenidoğan ÖlçümÇizelgesi` kullanılarak toplanmıştır. Kalp atım hızı ve oksijen saturasyonu pulse oksimetrecihazı, ağlama/işlem süresi kronometre ve ses kayıt cihazı kullanılarak belirlenmiş ve ilgiliforma kaydedilmiştir. Yenidoğanların ağrı düzeyi, oksijen saturasyonu, kalp atım hızı veağlama süreleri işlem öncesi (t0: işlemden 2 dakika önce), işlem sırasında (t1: topuk delmeişleminden sonraki ilk 10 saniyedeki en yüksek değer) ve işlem sonrası (t2: işlemden 2 dakikasonra) olmak üzere üç farklı zaman diliminde ölçülerek kaydedilmiştir. Araştırma verileri SAS9.4 paket programı ve IBM SPSS 26 (Statistical Package for the Social Sciences) paketprogramı kullanılarak bir uzman yardımıyla değerlendirilmiştir. Araştırmanın sonunda yapılanistatistiksel güç analizinde α=0.05 anlamlılık düzeyinde araştırmanın gücü 0.81-0.99, etkibüyüklüğü ise 0.02 ile 0.68 aralığında bulunmuştur.Bulgular: Araştırmada çalışma gruplarının sosyodemografik özellikleri ile yenidoğanların bazıözelliklerinin birbirine benzer olduğu bulunmuştur (p>0,05). Çalışma gruplarındakiyenidoğanların işlemden önceki 2. dakika NIPS ağrı puanı medyan değerleri arasındaistatistiksel olarak anlamlı fark olmadığı (p>0,05), işlem başladıktan sonraki 10. saniye ve işlemden sonraki 2. dakika NIPS ağrı puanı medyan değerleri arasında istatistiksel olarakanlamlı fark olduğu bulunmuştur (p<0,05). İşlem başladıktan sonraki 10. saniye ve işlemdensonraki 2. dakika yenidoğanların NIPS ağrı puanı medyan değerinin en düşük emzirmegrubunda ardından ten tene temas, sarmalama + kucağa alma grubunda olduğu saptanmıştır.Çalışma gruplarındaki yenidoğanların işlemden önceki 2. dakika kalp atım hızı medyandeğerleri arasında istatistiksel olarak anlamlı fark olmadığı (p>0,05), işlem başladıktan sonraki10. saniye, işlemden sonraki 2. dakika ise çalışma gruplarındaki yenidoğanların kalp atım hızımedyan değerleri arasında istatistiksel olarak anlamlı fark olduğu bulunmuştur (p<0,05).Yenidoğanların kalp atım hızı medyan değerinin işlem başladıktan sonraki 10. saniye en düşükemzirme, sonra sarmalama + kucağa alma, ardından ten tene temas grubunda olduğusaptanmıştır. İşlemden sonraki 2. dakika kalp atım hızı medyan değerlerinin ise en düşüksarmalama+kucağa alma, sonra emzirme ardından, ten tene temas grubunda olduğubulunmuştur. Çalışma gruplarındaki yenidoğanların ölçüm zamanlarına göre oksijensaturasyonu medyan değerleri arasında istatistiksel olarak anlamlı fark olmadığı bulunmuştur(p>0,05). Çalışma gruplarının işlemden önceki 2 dakika boyunca, işlem süresince ağlama süresimedyan değerleri arasında istatistiksel olarak anlamlı fark olmadığı (p>0.05), işlemden sonraki2 dakika boyunca ağlama süresi medyan değerleri arasında ise istatistiksel olarak anlamlı farkolduğu saptanmıştır (p<0,05). Araştırmada işlemden sonraki 2 dakika boyunca ağlama süresimedyan değerlerinin en düşük emzirme grubunda ardından sarmalama + kucağa alma ve tentene temas grubunda olduğu bulunmuştur.Sonuç: Miadında doğmuş yenidoğanlarda topuk kanı alma işlemi sırasında hissedilen ağrınınazaltılmasında kullanılan non-farmakolojik yöntemlerden emzirmenin en etkili yöntem olduğu,bunu sırasıyla sarmalama + kucağa alma ve ten tene temas yönteminin izlediği bulunmuştur.Anahtar kelimeler: Ten tene temas, emzirme, sarmalama ve kucağa alma, ağrı, topuk kanı

Aim: This study was carried out as a randomized controlled experimental trial to compare threedifferent methods regarding reducing pain felt during heel lance procedures in term neonates.Materials and Methods: The study was conducted at the Gynecology Obstetrics Departmentof Kütahya Health Sciences University, Evliya Çelebi Training and Research Hospital, betweenNovember 18, 2019, and May 31, 2020. The population of the study consisted of healthyneonates (38-42 weeks) born at term, who met the inclusion criteria and were hospitalized withtheir mothers in the Gynecology Service after delivery. The sample of the study consisted ofnewborns in total 90, and 30 newborns (breastfeeding group; n=30 skin-to-skin contact group;n=30; swaddling and holding group; n=30) for each study group. Data were collected by theresearcher using the `Parent and Newborn Information Form`, `Newborn Infant Pain Scale(NIPS)`, and `Newborn Measurement Chart`. Heart rate and oxygen saturation weredetermined using a pulse oximeter device and crying/procedure time was determined using astopwatch and voice recorder and then recorded on the relevant form. The pain level, oxygensaturation, heart rate and crying times of the newborns were measured and recorded in threedifferent time periods as before (t0: 2 minutes before the procedure), during (t1: the highestvalue in the first 10 seconds after the heel lance) and after the procedure (t2: 2 minutes after theprocedure). The research data were evaluated with the help of an expert using the SAS 9.4package program and IBM SPSS 26 (Statistical Package for the Social Sciences) packageprogram. At the end of the study, in the statistical power analysis, the power of the study wasfound to be 0.81-0.99 at the α=0.05 significance level, and the effect size was found to bebetween 0.02 and 0.68.Results: In the study, it was found that the sociodemographic characteristics of the study groupsand some characteristics of the newborns were similar to each other. (p>0.05). There was nostatistically significant difference between the 2nd minute NIPS pain score median values ofthe newborns in the study groups before the procedure (p>0.05). However, it was found thatthere was a statistically significant difference between the median NIPS pain score at the 10thsecond after the procedure and the 2nd minute after the procedure (p<0.05). It was determinedthat the median NIPS pain score of newborns at 10 seconds after the start of the procedure and ivat the second minute after the procedure was the lowest in the breastfeeding group, followed byskin-to-skin contact, swaddling and holding groups. There was no statistically significantdifference between the median heart rate values of the newborns in the study groups at the 2ndminute before the procedure (p>0.05). However, it was found that there was a statisticallysignificant difference between the median heart rate values of the newborns in the study groupsat the 10th second after the procedure and the second minute after the procedure (p<0.05). Itwas determined that the median heart rate value of newborns was the lowest in the 10th secondafter the start of the procedure, in the breastfeeding group, then in the swaddling and holdinggroup, then in the skin-to-skin contact group. The median heart rate values at the 2nd minuteafter the procedure were found to be the lowest in the skin-to-skin contact group after swaddlingand holding and then breastfeeding. According to the measurement times of the newborns inthe study groups, there was no statistically significant difference between the median oxygensaturation values (p>0.05). There was no statistically significant difference between the mediancrying time values of the study groups during the 2 minutes before the procedure and duringthe procedure (p>0.05). However, there was a statistically significant difference between themedian crying time values for 2 minutes after the procedure (p<0.05). In the present study, itwas found that the median crying time for 2 minutes after the procedure was the lowest in thebreastfeeding group, followed by the swaddling and holding and skin-to-skin contact group.Conclusion: It was found that breastfeeding among the non-pharmacological methods used toreduce the pain felt during the heel lance procedure was the most effective method in termneonates, followed by the swaddling and holding and skin-to-skin contact methods,respectively.Keywords: Skin to skin contact, breastfeeding, swaddling and holding, pain, heel lance