Presenteizm ile tıbbi hata yapma eğilimi arasındaki ilişki: Hemşireler üzerine bir araştırma

Abstract

Bu çalışmanın amacı `Presenteizm İle Tıbbi Hata Yapma Eğilimi Arasındaki İlişki`yi belirlemektir. Hemşirelerin presenteizm davranışlarının tıbbi hata yapma eğilimine olan etkisini incelemeyi amaçlayan bu çalışma, tanımlayıcı ve kesitsel türde bir alan çalışmasıdır. Araştırmanın örneklemini 15 Ekim 2019- 31 Ocak 2020 tarihleri arasında, Sivas Numune Hastanesi'nde çalışmakta olan ve çalışmaya katılmayı gönüllü oalrak kabul eden 288 hemşire oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında, Kişisel Bilgi Formu, Standford Presenteizm Ölçeği (SPS 6), ve Hemşirelikte Tıbbi Hataya Eğilim Ölçeği (HTHEÖ) kullanılmıştır. Toplanan veriler bilgisayar ortamına aktarılarak SPSS 23.0 istatistik paket programı ile analiz edilmiştir. Verilerin değerlendirilmesinde Cronbach Alfa analizi, Frekans ve Yüzde dağılımı, Kolmograow-Smirnov, Shapiro-Wilk Normallik testi, Mann Whitney U, Varyans analizi, Kruskal Wallis testi, Korelasyon katsayısı, Spearman korelasyon katsayısı ve Tamhane's T2 testleri kullanılmıştır. Araştırmaya katılan hemşirelerin %77,8'i kadın, %60,4 'ü evli ve % 64,2'si lisans mezunudur. Hemşirelerin yaş ortalaması %63,9 ile 30 ve 30'dan daha küçüktür. Hemşirelerin %36,8'i hemşirelik mesleğini 1-5 yıl arasında yapmaktadır ve %48,6'sı ise 1-5 yıl arasında mevcut kurumda çalışmaktadır. Çalışmaya katılan hemşirelerin presenteizm puan ortalaması 3,25, presentiezm ölçeğinin geneline ilişkin verdikleri cevaplar ise, %56,9 katılıyorum ve %6,3 tamamen katılıyorum seçenekleridir. Buna göre toplamda % 63,2 (presenteizm davranışları yüksek) oranında presenteizm davranışları gösterdikleri belirlenmiştir. Hemşirelerin tıbbi hataya eğilim düzeyleri 4,73 (tıbbi hataya eğilimlerinin düşük) olduğu belirlenmiştir. Çalışmada presenteizm ile tıbbi hata eğilimi arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki saptanmamıştır. Hemşirelerin presenteizm davranışlarındaki artışın tıbbi hata eğilimindebir artışa neden olmadığı saptanmıştır. Bu çalışma literatürden yola çıkılarak presenteizm davranışlarının tıbbi hata eğilimini arttıracağı varsayımıyla gerçekleştirilmiştir. Bu nedenle çalışmada presenteizmkonusunda hemşirelere ve sağlık yöneticilerine yönelik eğitimlerin planlanması, presenteizm konusunda farkındalığın arttırılması, tıbbi hataların konuşulabileceği bir örgüt kültürü oluşturulması ve presenteizmin hasta güvenliğini ve tıbbi hataları nasıl etkilediğini anlamak amacıyla daha fazla çalışma yapılması önerilmiştir.Anahtar Kelimeler: Presenteizm, Tıbbi Hata, Tıbbi Hataya Eğilim, Hemşirelik,Malpraktis

The aim of this study is to determine the relationnship between `Presenteeism and Tendency to Medical Error`. This study, which intends to examine the effect of nurses' presenteeism behavior on their tendency to medical error, is a descriptive and crosssectional field work. 288 nurses, who were taking office at Sivas Numune Hospital between dates October 15, 2019 and January 31, 2020, and who voluntarily approved to participate in the study, constituted the sample of the research. Personal Information Form, Stanford Presenteeism Scale (SPS 6), and Tendency to Medical Error in Nursing Scale (TMENS) were used for the collection of data. The data collected was transferred to computer environment, and analyzed by the SPSS 23.0 statistics software package. Cronbach's alpha analysis, frequency and percentage distribution, Kolmogorov–Smirnov test, Shapiro–Wilk test of normality, Mann-Whitney U test, analysis of variance, Kruskal–Wallis test, correlation coefficient, Spearman's correlation coefficient, and Tamhane's T2 test were used in the evaluation of data.77.8% of the nurses participating in the research were female, 60.4% of them were married, and 64.2% of them had undergraduate degree. Average age of the nurses was 30 and below by 63.9%. 36.8% of the nurses were involved in the profession of nursing for 1-5 years, and 48.6% of them were working at the then current institution for 1-5 years. The presenteeism score average of nurses participating in the research was 3.25, and their responses for the general presenteeism scale were as `I agree` by 56.9%, and `I definitely agree` by 6.3%. According to this, it was determined that they were showing presenteeism behavior at a rate of 63.2% (high presenteeism behavior). It was determined that the nurses' level of tendency to medical error was 4,73 (low tendency to medical error). By the study, statistically significant relationship was not determined between presenteeism and tendency to medical error. It was determined that increase in presenteeism behaviors of nurses didn't cause an increase in tendency to medical error. This study was actualized based on the literature by the assumption that presenteeism behaviors would increase the tendency to medical error. For that reason, planning of trainings regarding presenteeism for the nurses and health executives, increasingawareness regarding presenteeism, forming of an organization culture in which medical errors may be addressed, and performance of more studies in order to understand how the presenteeism affects the safety of patients and medical errors were suggested by the study. Key Words: Presenteeism, Medical Error, Tendency to Medical Error, Nursing, Malpractice