İnmeli hastalara bakım verenin güçlendirilmesi için yapılan hemşirelik girişimlerinin bakım verenin bakım gücüne etkisi: META-analiz çalışması

Abstract

Bu çalışmanın amacı, inmelihastasına bakım verenlerin güçlendirilmesi için yapılan hemşirelik girişimlerininetkisini inceleyen randomize kontrollü çalışmaları, sistematik inceleme ve meta-analizyöntemi ile değerlendirmektir. Yedi araştırma sorusu belirlenerek MEDLINE (OVID),WoS, Scopus, ScienceDirect, THE COCHRANE LIBRARY, ClinicalTrials.gov,ProQuest, PubMed, SOBİAD Atıf Dizini, TR Dizin, Ulusal Tez Merkezi, AHRQ veritabanları taranmıştır. `Stroke`, `caregiver`, `nursing interventions`, `empowerment`kelimeleri taranarak 2556 çalışmadan, 16'sı sistematik inceleme, 15'i meta-analizealınmıştır. Çalışmaların etki büyüklüğü (EB) Hedges'g istatistiği, heterojenitesi I2,metodolojik kalitesi JBI'nın RKÇ'ler için geliştirilen eleştirel değerlendirme aracı iledeğerlendirilmiştir. Altı çalışmanın kalitesi yüksek, 10 çalışmanın kalitesi ortadüzeydedir. Hemşirelik girişimlerinin bakım verenin yaşam kalitesini yükseltmede(n=7; Hedges'g EB=0.905; p=0.041; %95 GA; 0.030-1.420; I2=%92.3), bakımbilgisini artırmada (n=2; Hedges' g EB=1.444; p<0.001; %95 GA; 0.761-2.126;I2=%73.1), sosyal destek sağlanmasında (n=4; Hedges'g EB=0.592; p=0.041; %95GA; 0.025-1.159; I2=%86.3), bakım yükü (n=11; Hedges'g EB=-0.465; p=0.001; %95GA; -0.783-(-0.193); I2=%73.8) ve depresyon belirtilerini azaltmada (n=4; Hedges'gEB=-0.229; p=0.034; %95 GA; -0.441-(-0.017); I2=%10.0) etkili iken baş etmestratejisini geliştirmede (n=4; Hedges'g EB=-0.088; p=0.799; %95 GA; -0.765-0.580);I2=%89.6) ve stresi azaltmada (n=3; Hedges'g EB=-0.442; p=0.651; %95 GA; -2.357-1.473); I2=%97.3) etkili olmadığı belirlenmiştir. Çalışmaların sistematik inceleme vemeta-analizi sonucunda hemşirelik girişimleri, bakım verenin yaşam kalitesiniyükseltmede ve bakım bilgisini artmasında kuvvetli etki, sosyal destek sağlanmasındaorta etki, bakım yükü ve depresyon belirtilerinin azaltmasında zayıf etkigöstermektedir.Anahtar Kelimeler: Bakım veren, bakım verme, güçlendirme, inme, meta-analiz

The aim of this study is to evaluate the effects of nursing interventions for theempowerment of caregivers of stroke patients. Seven research questions weredetermined and MEDLINE (OVID), WoS, Scopus, ScienceDirect, THE COCHRANELIBRARY, ClinicalTrials.gov, ProQuest, PubMed, SOBİAD Citation Index, TRIndex, National Thesis Center, AHRQ databases were searched. The words `stroke`,`caregiver`, `nursing interventions`, `empowerment` were searched and 16 studieswere included in systematic reviews and 15 studies were included in meta-analyses(N=2556). Hedges' g statistic was used for the effect size (ES) , I2 was used forheterogeneity of the studies, and methodological quality of the studies was evaluatedwith JBI Critical Appraisal Checklist for Randomized Controlled Trials. The sampleof the studies; n=1639 individuals. The quality of 6 studies was high, and 10 studieswas moderate. While nursing interventions increase the caregiver's quality of life (n=7;Hedges' g ES=0.905; p=0.041; 95% CI; 0.030-1.420; I2= 92.3%) and care knowledge(n=2; Hedges' g ES= 1.468; p<0.001; 95% CI; 0.761-2.126; I2=73.1%), provide socialsupport (n=4; Hedges' g ES=0.592; p=0.041; 95% CI; 0.025-1.159; I2= 86.3%), reduceburden of care (n=11; Hedges' g ES=-0.465; p=0.001; 95% CI; -0.783-(-0.193);I2=73.8%) and symptoms of depression (n=4; Hedges' g ES=-0.229; p=0.034; 95% CI;-0.441-(-0.017); I2=10.0%), it was not effective in improving coping strategy (n=4;Hedges' g ES=-0.088; p=0.799; 95% CI: -0.765-0.580); I2=89.6% and reducing stress(n=3; Hedges' g ES=-0.442; p=0.651; 95% CI; -2.357-1.473; I2=97.3%). As a result ofsystematic review and meta-analysis of the studies, nursing interventions show a higheffect on improving the caregiver's quality of life and on increasing care knowledge; amoderate effect on providing social support; a small effect on reducing caregiverburden and depression symptoms.Keywords: Caregiver, caregiving, empowerment, stroke, meta-analysis