Tip 2 diyabetli bireylerde diyetin fitokimyasal içeriğinin ve total antioksidan kapasitesinin serum FGF21 seviyesi üzerine etkisi

Abstract

Diyet fitokimyasallarının ve totalantioksidan kapasitenin oksidatif stresin aracılık ettiği tip 2 diyabette olumlu etkileriolduğu düşünülmektedir. Fibroblast büyüme faktörü 21 (FGF21)'in ise diyabet için birgösterge olabileceği son dönemlerde tartışılmaktadır. Bu çalışma Tip 2 diyabetlibireylerde diyet fitokimyasalları ve diyetin total antioksidan kapasitesinin (dTAC)glisemik parametreler ve FGF21'le olan ilişkisini incelemek amacıyla planlanmıştır.Çalışmaya 19-64 yaş arası beden kütle indeksi (BKİ) ≥25 kg/m2olan hafif şişman veobez 38 tip 2 diyabetli birey ve BKİ'si 18,5-35 kg/m2olan 38 sağlıklı birey katılmıştır.Diyabetli bireyler 12 hafta süreyle diyabetik tıbbi beslenme tedavisiyle (TBT) takipedilmiştir. Her iki grupta yer alan bireylerin 24 saatlik besin tüketim kaydı, 24 saatlikfiziksel aktivite kaydı ve antropometrik ölçümleri (Biyoelektrik impedans analizi,ağırlık, boy uzunluğu, bel çevresi, kalça çevresi) alınmış; bireylerin 24 saatlik besintüketim kayıtlarından besinlerin demir iyonu indirgeyici aktivitesi (FRAP), troloxeşdeğer antioksidan kapasitesi (TEAC), oksijen radikalini absorbe etme kapasitesi(LORAC, HORAC, TORAC) ve total radikal yakalama antioksidan potansiyelini(TRAP) yöntemleriyle dTAC ve fitokimyasal indeksi değerlendirilmiştir. Diyabetlibireyler çalışmanın başlangıcında, 4. haftada ve 12. haftada olmak üzere üç kez,sağlıklı bireyler ise çalışmanın başlangıcında ve 12. haftada olmak üzere iki kezdeğerlendirilmiştir. Her iki grupta da biyokimyasal parametreler (açlık kan glikozu,HbA1c, total kolesterol, HDL kolesterol, LDL kolesterol, trigliserit) başlangıçta ve 12.haftada olmak üzere iki kez değerlendirilmiş, her iki grupta da serum örnekleribaşlangıçta ve 12. haftada olmak üzere iki kez alınmış ve serum örneklerinde FGF21analizi yapılmıştır. Araştırmanın sonunda diyabetli kadınların vücut ağırlığı, BKİ, belçevresi, kalça çevresi, bel/kalça oranı ve yağsız vücut kütlesi 12 hafta sonundaazalmıştır (p<0,05). Diyabetli bireylerin ortalama açlık kan glikozu, total kolesterol,trigliserit ve LDL kolesterol düzeyleri 12 hafta sonunda azalmıştır (p<0,05). Diyabetligrupta bireylerin ortalama HORAC ve TORAC değerlerinde 12 hafta sonra artışgörülmüştür (p<0,05). Her iki grupta da 12. haftada HbA1c düzeyi ve dTAC değerleriarasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki gözlenmemiştir (p>0,05). Her iki gruptada 12. haftada dTAC değerleri ile FGF21 düzeyi arasında istatistiksel olarak anlamlıilişki görülmemiştir (p>0,05). Diyabetli grupta 12. hafta sonra antropometrik ölçümlerile FGF21 arasında anlamlı ilişki gözlenmezken (p>0,05), sağlıklı bireylerin yağsızvücut kütlesi ile FGF21 arasında pozitif düşük-orta düzeyde ilişki gözlenmiştir(r=0,346, p=0,033). Sonuç olarak, TBT ile diyabetli bireylerin antropometrikölçümlerinde, glisemik ve lipit parametrelerinde iyileşmeler gözlenmiştir. TBT'nin veTBT'ye uyumun değerlendirilebilmesi amacıyla bireyler düzenli kontrole gelmeleriyönünde bilinçlendirilmelidir. Ayrıca dTAC, FGF21 ve diyabet arasındaki ilişkininnetleştirilebilmesi için daha kapsamlı çalışmalara ihtiyaç vardır.Anahtar Kelimeler: Tip 2 Diyabet, Fitokimyasallar, Total Antioksidan Kapasite,FGF21, Tıbbi Beslenme Tedavisi

Dietary phytochemicals and total antioxidant capacity of diet arethought to have positive effects in type 2 diabetes mediated by oxidative stress and ithas been discussed recently that fibroblast growth factor 21 (FGF21) may be anindicator for diabetes.This study was planned to examine the relationship betweendietary phytochemicals and total antioxidant capacity of diet (dTAC) with glycemicparameters and FGF21 in individuals with Type 2 diabetes. This study was conducted38 overweight and obese individuals with body mass index (BMI) ≥25 kg/m2betweenages 19-64 and 38 healthy individuals with a BMI of 18,5-35 kg/m2. Individuals withdiabetes were followed up with diabetic medical nutrition therapy (MNT) for 12weeks. 24-hour food consumption record, 24-hour physical activity record andanthropometric measurements (Bioelectrical impedance analysis, weight, height, waistcircumference, hip circumference) of individuals in both groups were taken; dTACwere evaluated by Ferric Reducing Antioxidant Potential (FRAP), Oxygen RadicalAbsorbans Capacity (ORAC), Total Radical-trapping Antioxidant Parameters(TRAP), Trolox Equivalent Antioxidant Capacity (TEAC) methods andphytochemical index of diet were evaluated from 24-hour food consumption recordsof individuals. Diabetic individuals were evaluated three times at baseline, 4th weekand 12th week. Healthy individuals were evaluated twice, at baseline and 12th week.In both groups, biochemical parameters (fasting blood glucose, HbA1c, totalcholesterol, high density lipoprotein-HDL cholesterol, Low density lipoprotein-LDLcholesterol, trigliceride) were evaluated twice, at baseline and 12th week. In bothgroups serum samples were taken at baseline and 12th week, serum samples wereanalyzed for FGF21. At the end of the study, body weight, BMI, waist circumference,hip circumference, waist/hip ratio and lean body mass decreased at 12th week indiabetic women (p>0,05). Mean fasting glucose, total cholesterol, triglyceride, andLDL cholesterol levels of diabetic individuals decreased at 12th week. There was anincrease in the HORAC and TORAC values of individuals with diabetes after 12weeks (p<0,05). No statistically significant correlation was observed between HbA1clevel and dTAC values at 12th week in both groups (p>0,05). There was no significantrelationship between dTAC values and FGF21 levels at 12th week in both group(p>0,05). While no significant correlation was observed between anthropometricmeasurements and FGF21 after 12 weeks in the diabetic group (p>0,05), a positivelow-moderate correlation was observed between lean body mass and FGF21 in healthyindividuals (r=0,346, p=0,033). As a result, improvements were observed inanthropometric measurements, glycemic and lipid parameters of diabetic individualswith MNT. In order to evaluate MNT and adherence with MNT, individuals should bemade aware of regular controls. In addition, more comprehensive studies are neededto clarify the relationship between dTAC, FGF21 and diabetes.