Sivil pilotlarda gürültü maruziyetine bağlı hiperakuzinin değerlendirilmesi

Abstract

Nasiboğlu B., Sivil Pilotlarda Gürültü Maruziyetine Bağlı Hiperakuzinin Değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Odyoloji Programı Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2022. Hiperakuzi, normalde zararsız olduğu düşünülen seslerin dayanılmaz hale geldiği bir ses yüksekliği algısı bozukluğudur. Çoğunluğa kıyasla daha düşük seviyelerde seslere olumsuz tepkilerle karakterize edilmektedir. Ses kaynaklarından kaçınmak ve tıbbi yardım istemek yaygın davranışlardır. Bu durum; sosyal, mesleki ve diğer günlük aktivitelerde önemli sıkıntılara ve bozulmaya neden olabilmektedir. Hiperakuzi semptomları; rahatsız uyku, yorgunluk, olumsuz duygusal iyilik hali, anksiyete ve konsantrasyon güçlüklerini içerir. Hiperakuzinin en yaygın nedeni yüksek gürültü maruziyetidir. Mesleki ve rekreasyonel gürültüye maruz kalma ve gürültüye bağlı işitme kaybı, genellikle başlıca risk faktörleri olarak gösterilmektedir. Gürültü, `istenmeyen ses` olarak tanımlanmaktadır. Gürültüyle birlikte kontrol eksikliği, iyi bilinen iki stres etkenidir. Çevresel gürültü sağlıklı yetişkinler arasında bile dikkat dağıtıcıdır, zihinsel iş yükünü arttırır ve mevcut bilişsel kaynakları ele geçirerek görev performansını düşürür. Bu nedenle, hiperakuzili kişilerin yüksek stres yaşaması muhtemeldir. Havacılıkta çalışma ortamı oldukça gürültülüdür. Özellikle pilotlar, bu gürültüye en çok maruz kalan gruplar içindedir. İşitme bütünlüğü, birçok profesyonel faaliyetin performansı için kritiktir ve havacılık faaliyetleri için daha da önemlidir çünkü algılama hataları havacılık kazalarına neden olabilir. Bu sebeple pilotlarda işitme eşikleri normal sınırlarda olsa bile, işitme sağlığını farklı başlıklar altında araştırmak oldukça önemlidir. Bu çalışmada, sivil havacılıkta pervaneli uçak ve ticari jet uçakları ile uçan, 18-69 yaş arasındaki öğrenci pilotlara, yardımcı pilotlara ve kaptan pilotlara Khalfa Hiperakuzi Ölçeği uygulanarak; cinsiyet, yaş, toplam uçuş saati ve varsa önceki meslek gibi faktörler göz önüne alınarak, sivil pilotlarda hiperakuzi şikayetleri değerlendirilmiştir. Çalışmaya farklı havayolu şirketlerinde görev yapan 174 (9 kadın, 165 erkek) sivil pilot katılmıştır. Çalışmaya katılan pilotlara, Khalfa Hiperakuzi Ölçeği bir çevrimiçi anket platformundan ulaştırılmış ve yanıtlar aynı kanaldan toplanmıştır. Sonuçlar değerlendirildiğinde, pilotlarda uçuş ve görev saati arttıkça hiperakuzi şikayetlerinin arttığı görülmüştür (p<0,05). Ayrıca, geçmişte askeri uçuş deneyimi olan pilotların, anlamlı bir farklılık ile daha yüksek ölçek skorlarına sahip olduğu bulunmuştur (p<0,05). Geçmişteki işitme sorunları ile ölçek skorları arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Sonuç olarak; pilotlarda uçuş süresi arttıkça hiperakuzi şikayetlerinin arttığı ortaya konulmuştur.

Nasiboğlu B., Evaluation of Hyperacusis Due to Noise Exposure in Civilian Pilots. Hacettepe University Graduate School of Health Sciences, Audiology Program Master's Thesis, Ankara, 2022. Hyperacusis is a loudness perception disorder in which sounds normally thought to be harmless become intolerable. It is characterized by negative reactions to sounds at lower levels compared to the majority of population. Avoiding sound sources and looking for medical support are common behaviors. It can cause significant distress and impairment in social, occupational and other daily activities. Symptoms of hyperacusis; includes disturbed sleep, fatigue, negative emotional condition, anxiety, and concentration disorders. The most common cause of hyperacusis is exposure to loud noise. Occupational and recreational noise exposure and noise-induced hearing loss are often cited as major risk factors. Noise is defined as `unwanted sound`. Lack of control along with noise are two well-known stressors. Environmental noise is a distraction, even among healthy adults, increasing mental workload and taking over available cognitive resources, reducing task performance. Therefore, people with hyperacusis are likely to experience high stress. The working environment in aviation is quite noisy. Especially pilots are among the groups most exposed to noise. Hearing health is critical to the performance of many professional activities, and even more so for aviation activities because perception mistakes can result in aviation accidents. For this reason, it is very important to investigate hearing health under different topics, even if the hearing thresholds in pilots are within normal limits. In this study, by applying the Khalfa Hyperacusis Questionnaire to student pilots, co-pilots and captain pilots between the ages of 18-69 flying propeller and commercial jet aircraft in civil aviation; complaints of hyperacusis in civilian pilots were evaluated by considering factors such as gender, age, total flight hours and previous job. 174 (9 female, 165 male) civilian pilots working in different airline companies participated in the study. The Khalfa Hyperacusis Questionnaire was delivered to the pilots participating in the study from an online survey platform and the answers were collected. When the results were evaluated, it was observed that the hyperacusis complaints increased as the flight and duty hours increased in the pilots (p<0.05). In addition, it was found that pilots with military flight experience in the past had higher scale scores with a significant difference (p<0.05). No significant correlation was found between past hearing problems and scale scores. As a result; It has been shown that as the flight time increases, the complaints of hyperacusis increase in pilots.