Orhan Pamuk'un romanlarında tarihsel süreç ve modernleşme bağlamında mekân

Abstract

Roman denilince şüphesiz akla gelen ilk kavramlardan olan mekân, kurgunun anlamlandırılmasında büyük bir rol oynar. Bu nedenle mekân incelenmesi ve üzerinde düşünülmesi gereken bir kavramdır. Buna paralel olarak bu tez çalışmasında Orhan Pamuk'un romanlarındaki mekânlar tarihsel süreç ve modernleşmenin getirdiği değişimler ışığında incelenmiştir. Mekân, Pamuk'un romanlarında A'dan Z'ye çeşitlik gösteren bir yapıdadır. Orhan Pamuk'un romanlarında en çok karşılaşılan mekân ise yazarın, yaşayıp büyüdüğü yer olması bakımından İstanbul ve Nişantaşı'dır. Pamuk, çoğu romanında Nişantaşı'nı kurmaca ve gerçeklik arasında gidip gelen bir yapıda tasarlar. Bu çalışmada Orhan Pamuk'un romanlarında mekân, yıllar içerisindeki değişimlere bağlı olarak incelense de mekân- insan ilişkisi de ön planda tutulmaya çalışılmıştır. Mekânın bireye olan etkisi Pamuk'un romanlarında önemli bir kısmı oluşturur. Böylelikle hem mekânın fiziksel özelliklerini hem bireyde yarattığı duyguları anlamamız mekânın çoklu okumaya müsait bir yapısı olduğunu gösterir.

Space, which is undoubtedly one of the first concepts that comes to mind when the novel is mentioned, plays a big role in the meaning-making of the fiction. For this reason, space is a concept that needs to be examined and thought about. Parallel to this, in this thesis, the spaces in Orhan Pamuk's novels are examined in the light of the historical process and the changes brought about by modernization. The place has a structure that varies from A to Z in Pamuk's novels. The most common place in Orhan Pamuk's novels is Istanbul and Nişantaşı, as the place where the author lived and grew up. Pamuk designs Nişantaşı in a structure that oscillates between fiction and reality in most of his novels. In this study, although the space in Orhan Pamuk's novels is examined depending on the changes over the years, the relationship between space and human is also tried to be kept in the foreground. The effect of the space on the individual constitutes an important part of Pamuk's novels. Thus, our understanding of both the physical characteristics of the space and the emotions it creates in the individual shows that the space is a structure suitable for multiple reading.