Türkiye'de bireysel emeklilik yatırım fonlarının TOPSIS yöntemi ile performans değerlendirmesi

Abstract

Türkiye'de 2001 yılından beri faaliyet gösteren Bireysel Emeklilik Sistemi kısa sürede beklentilerin üzerinde fon büyüklüğüne ulaşarak Türkiye ekonomisi ve finansal piyasalar açısından önemli bir yer edinmiştir. Bu nedenle; emeklilik yatırım fon performanslarının değerlendirilmesi Bireysel Emeklilik Sistemi bileşenleri açısından büyük önem arz etmektedir. Emeklilik yatırım fon portföyleri incelendiğinde ise; ağırlıklı olarak hazine bonosu, devlet tahvili, mevduat, hisse senedi, döviz ve altın gibi klasik yatırım araçlarından oluştukları görülmektedir. Bu bağlamda; bireysel emeklilik yatırım fonlarının alternatif yatırım aracı olarak tercih edilebileceği düşünülmektedir. Bu çalışmanın amacı, 17 emeklilik şirketine ait 222 adet emeklilik yatırım fonunun 2016–2018 yılları arasındaki finansal performanslarının çok kriterli karar verme tekniklerinden olan TOPSIS (Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solution) yöntemi ile analiz edip değerlendirmektir. TOPSIS yöntemi ile elde edilen sonuçlara göre, toplam fon büyüklüğü ön sırada olan emeklilik şirketlerinin en yüksek finansal performans gösterdikleri sonucuna ulaşılmıştır. Bununla birlikte portföylerinde ağırlıklı olarak uzun dönemli yatırım enstrümanları bulunduran emeklilik yatırım fon performanslarının daha düşük olduğu görülmüştür.

Individual retirement system, which has been operating since 2001, has made a remarkable progress for the Turkish economy in a short time boosting a large scale of a huge fund beyond expectations. For this reason the evaluation of performances related to these investment funds, is of greater importance. When the portfolios of these investment funds are analyzed, it can be observed that they are consisted of classical investment instruments such as treasury bonds, public securities, deposit accounts, stock exchange shares, US Dollars, Euros and gold. This savings contribute neither to the markets and economies nor the financial investments. In this aspect, it is thought that individual investment funds could be regarded as means of alternative investment.The purpose of study, Among those 222 funds and 17 private pension companies which are listed by classifying accordingly with their profits and risk factors from 2016 to 2018, are grouped by the relativistic investment means. In order to measure the performances of these pension funds, the data – set TOPSIS (Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solution) formed by a technique of measurement with a single criteria has been employed with a multiple decision making approach. The figures of the output provided by TOPSIS approach, have proved that the companies, whick top larger scales of total fund, have beter portfolio managements. On the other hand, the ones which have the lowest performance are thought to have been negatively affected by adminisrative changes.