Depresyon atak sayısının yürütücü işlevler, tedavi uyumu, stres ve kişilik ile ilişkisinin incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada Majör Depresif Bozukluk (MDB) hastalarında atak sayısı, depresyon şiddeti, algılanan stres, kaygı, duygu durumu, kişilik, tedavi uyumu ve yürütücü işlevler arasındaki ilişkinin araştırılması amaçlanmıştır. Araştırmanın örneklemi Kartal Dr. Lütfi Kırdar Şehir Hastanesinin psikiyatri polikliniğine başvuran ve MDB tanısı almış 35 kadın ve 6 erkekten oluşmaktadır. Katılımcılar 30-45 yaş aralığında, lise mezunu ve 20'si ilk atak, 21' tekrarlayan atakları olan MDB hastasıdır. Araştırmada Wisconsin Kart Eşleme Testi (WKET), Stroop Testi TBAG Formu (STR), Wechsler Bellek Ölçegi–III- Harf-Sayı Dizisi Alt Testi (HSD), Iowa Kumar Testi (IKT), Beck Depresyon Envanteri (BDE), Durumluk-Süreklilik Kaygı Envanteri (DSKE), Algılanan Stres Ölçeği (ASO-14), Morisky Tedavi Uyum Ölçeği (MTU) ve Pozitif ve Negatif Duygu Ölçegi (PNDE), Mizaç ve Kişilik Envanteri–Gözden Geçirilmiş Form (MKE-R) olmak üzere 10 tane ölçme aracı kullanılmıştır. Verilerin analizinde betimsel istatistik, Pearson Korelasyon Analizi, Bağımsız Gruplarda t-Test, Düzenleyici Analiz ve Yapısal Eşitlik Modeli kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlar MDB' de atak sayısına göre yürütücü işlevlerde faklılıklar olduğunu ve çalışma belleği kapasitesinin burada hem düzenleyici hem de aracı bir rol üstlendiğini göstermiştir.

In this study, it was aimed to investigate the relationship between number of depression attacks, the severty of deppression, perceived stress, anxiety, mood, personality, adherence to treatment and executive functions in Major Depressive Disorder (MDD) patients. The sample of the research is consist of 35 women and 6 men, who applied to the psychiatry outpatient clinic of Dr. Lutfi Kirdar City Hospital and diagnosed with MDD. Participants are between the ages of 30-45, high school graduates and 20 of them are MDD patients with first attack and 21 with recurrent attacks. In the study 10 measurement tools were used, incloding Wisconsin Card Sorting Test, Stroop Test TBAG Form, Wechsler Memory Scale–III-Letter-Number Sequence Subtest, Iowa Gambling Test, Beck Depression Inventory, State-Trait Anxiety Inventory, Perceived Stress Scale, Morisky Treatment Compliance Scale, Positive and Negative Affect Scale, Temperament and Personality Inventory-Revised Form. In the analysis of the data, descriptive statistics, Pearson Correlation Analysis, Independent Sample t-Test and Moderation Analysis, Structural Equation Model were used. The results showed that there are differences in executive functions according to the number of attacks in MDD, and working memory capacity plays moderator and mediator role here.