Evde sağlık hizmeti alan yaşlı bireylerin beslenme durumlarının değerlendirilmesi
- Global styles
- Apa
- Bibtex
- Chicago Fullnote
- Help
Abstract
Bu araştırma Ağustos-Ekim 2016 tarihleri arasında T.C. Sağlık Bakanlığı Samandağ Devlet Hastanesi Evde Sağlık Hizmeti Birimi'ne kayıtlı olan 65 yaş ve üzeri 40 erkek ve 80 kadın toplam 120 yaşlı üzerinde yürütülmüştür. Araştırma verileri anket formu ile yaşlılar veya vasileri ile yüz yüze görüşme tekniği kullanılarak toplanmıştır. Araştırmaya katılan yaşlılara uygulanan anket formu; yaşlılara ilişkin genel bilgileri, yaşlıların genel beslenme alışkanlıklarını, rutin olarak bakılan biyokimyasal parametreleri ve Mini Nutrisyonel Değerlendirme-Kısa Form (MNA-SF) ölçeği ile yaşlıların malnutrisyon durumlarının değerlendirilmesini içermiştir. Yaşlıların ortalama yaşları 81,3±8,3 yıldır. Yaşlıların %85,8'inin ağızdan, %14,2'sinin ise enteral (Perkütan Endoskopik Gastrostomi+Nazogastrik /PEG+NG) yolla beslendiği; ağızdan beslenen yaşlıların ise %65,0'ının katı besinler, %31,1'inin ise sıvı besinler tükettiği belirlenmiştir. Evde sağlık hizmeti alan yaşlıların %93,3'ünün beslenme sorunu yaşadığı, %81,7'sinin protez (takma) diş kullandığı, %40,0'ının sindirim sorunu yaşadığı, %88,3'ünün tat duyusunun, %87,5'inin ise koku duyusunun azaldığı saptanmıştır. Ağızdan beslenen yaşlıların %25,2'sinde, enteral (PEG+NG) beslenen yaşlıların ise %70,6'sında şu an deride hassaslık veya yara bulunmaktadır. Ayrıca ağızdan beslenen yaşlıların %34,6'sı 6 aydır, enteral (PEG+NG) beslenen yaşlıların ise %33,3'ü 12 aydır bu şikayetin devam ettiğini bildirmiştir. Yaşlıların beslenme durumlarının değerlendirilmesi MNA-SF ile yapılmış olup; buna göre yaşlıların %60,8'inin malnutrsiyonlu, %34,2'sinin malnutrisyon açısından risk altında ve %5,0'inin normal nutrisyonel durum gösterdiği saptanmıştır. Ağızdan ve enteral (PEG+NG) beslenen yaşlıların ortalama MNA-SF puanları sırasıyla 6,69±3,30 ve 2,88±2,17 (p<0,05); malnutrisyon prevalansı da %76,7 ve %23,3 (p<0,001) olup bu farklılıklar istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. Malnutrisyonlu yaşlıların; malnutrisyon açısından risk altında olan ve normal nutrisyonel durum gösteren yaşlılara göre %98,6'sının kan hemoglobin, %93,2'sinin kan hematokrit değerinin düşük, %86,3'ünün kan CRP değerinin ise yüksek olduğu saptanmıştır (p<0,001). Ayrıca malnutisyonlu yaşlıların ortalama serum potasyum ve kalsiyum değerlerinin normal nutrisyonel durum gösteren yaşlılara göre daha düşük olduğu saptanmıştır. Bu çalışmada evde sağlık hizmeti alan yaşlıların ciddi sağlık sorunlarının olduğu, yüksek kronik hastalık prevalansına ek olarak geriatrik yaş grubunda beslenme sorunu, tat, koku, iştah duyularında azalma, öğün atlama, protez diş kullanımı, yatağa bağımlılık ve deride hassaslık veya bası yarası varlığının beslenme durumunu olumsuz yönde etkilediği ve malnutrisyon veya malnutrisyon riskini arttırdığı saptanmıştır. Evde sağlık hizmeti alan yaşlıların beslenme durumları, ekip içerisinde mutlaka yer alması gereken diyetisyenler tarafından değerlendirilmeli ve bu konuda daha kapsamlı bilimsel çalışmaların yapılması gerekmektedir. This research was conducted on 120 elderly individuals (40 men and 80 women) aged 65 and over, registered T.C. Ministry of Health Samandag State Hospital Home Health Care Unit between August-October 2016. Survey data were collected using a questionnaire and face-to-face interviews with elderly individuals or their custodians. The questionnaire form applied to elderly people participating in research consists of general information about elderly, general nutritional habits of elderly, routine biochemical parameters and assessment of malnutrition of elderly evaluated by Mini-Nutritional Assessment-Short Form (MNA-SF) scale. The average age of elderly is 81,3±8,3 years. It was determined that 85,8% of elderly were fed by mouth and 14,2% by enteral solution (Percutaneous Endoscopic Gastrostomy+ Nasogastric/PEG+NG); 65,0% of elderly fed orally consumed solid foods and 31,1% consumed liquid foods. 93,3% of elderly who getting home health care services had nutritional problems, 81,7% used prosthetic dentures, 40,0% have digestive problems, 88,3% of them felt less sense of taste, 87,5% of them reported sense of smell decreased. 25,2% of elderly who are fed orally and 70,6% of elderly who are fed enteral (PEG+NG) have deep sensitivity or pressure wounds. In addition, 34,6% of elderly who are fed orally for 6 months and 33,3% of elderly who are fed enteral (PEG+NG) have reported this complaint has continued for 12 months. Assessment of nutritional status of elderly was evaluated by MNA-SF and according to this scale 60,8% of elderly were malnourished, 34,2% were at risk for malnutrition and 5,0% had normal nutritional status. Mean MNA-SF scores of oral and enteral (PEG+NG) fed elderly were 6,69±3,30 and 2,88±2,17 (p<0,05); prevalence of malnutrition was 76,7% and 23,3% (p<0,001), respectively, these differences were statistically significant. It was determined 98,6% and %93,2 of malnourished elderly, compared to those who are at risk for malnutrition and have normal nutritional status, were found to have lower blood hemoglobin and hematocrit respectively; and 86,3% of malnourished elderly had high CRP (p<0,001). In addition, mean serum potassium and calcium values of malnourished elderly were found to be lower than those of elderly who showed normal nutritional status. In this study, it was determined that elderly who get home health care services have serious health problems and in addition to high prevalence of chronic diseases, nutritional problems in geriatric age group, decreasing in taste, smell, appetite, skipping meals, using prosthetic dentures, bed-dependence and deep sensitivity or pressure injury affected nutritional status negatively and increased risk of malnutrition or malnutrition. Nutritional status of elderly who get home health care services should be assessed by dietitians who should take part in the team and more comprehensive scientific studies are needed.
Collections