Alevî-Bektâşî klasiklerine göre Hak Muhammed Ali inancı (Karşılaştırmalı bir inceleme)

Abstract

Alevîlik ile ilgili en çok konuşulan ve merak edilen meselelerin başında Hak Muhammed Ali inancı gelmektedir. Bu noktaya ışık tutma sadedinde bu araştırmanın konusu Alevî-Bektâşî Klasiklerinde Hak Muhammed Ali inancıdır.Tez giriş, üç ana bölüm ve sonuç kısmından oluşmaktadır. Birinci bölümde Alevî-Bektâşî Klasiklerinde Hak inancı ve bu inancın Alevîliğin diğer kaynakları ile günümüz Alevîlerindeki yansımaları, benzerlik ve farklılıkları işlenmiştir. Hakk'ın konumu, tevhid inancı, vahdet-i vücûd anlayışı, devir-tenâsüh anlayışı, Allah'ın nitelikleri, Allah sevgisi vb. başlıklar altında konu incelenmiştir.İkinci bölümde ise Alevî-Bektâşî Klasiklerinde Nübüvvet inancı ana başlığı altında genelde peygamberlik inancı, özelde ise Hz. Muhammed inancı yer almaktadır. Bu bölüm, nübüvvet anlayışı, Hz. Muhammed'in konumu ve peygamberliği, nitelikleri, şefaati, sevgisi, batınî konumu vb. başlıklardan oluşmaktadır.Üçüncü bölümde de Alevîliğin vazgeçilmezi olan Hz. Ali, Klasikler çerçevesinde ele alınmıştır. Bu bölümde Hz. Ali'nin önemi, velâyeti, Ehl-i Beyt ve Hz. Ali sevgisi, batınî yönü itibariyle; Hz. Ali'nin tanrısal yönü, Muhammed-Ali özdeşliği, kırklar cem'i ve mi'raç vb. konulara değinilmiştir

Haq Mohammad Ali Faith is the leading one the most spoken and wondered issues in relation to Alawism. With the aim of clarifying that point, the topic of this research is Haq Mohammad Ali Faith According to the Classics of Alawi Bektashi.The thesis is consists of an introduction, three main chapters and conclusion sections. In the first chapter Haq Faith in the Classics of Alawi Bektashi and its reflection on the other resources of Alawism and today's Alevists; their similarities and differences are analysed. The subject is analysed under the topics of the position of Haq, oneness faith, unity of existence conception, reincarnation conception, characteristics of Allah (God), love of God, etc.As for the second chapter, under the main title of Prophethood Faith in the Classics of Alawi Bektashi, there is specifically Prophet Mohammed faith in the general frame of prophethood faith. This chapter is consists of prophecy conception, position and propheethood of Prophet Mohammed; his characteristics, intercession, love, esoteric position, etc. topics.And in the third chapter, the essential of Alawism, Beloved Ali is dealt within the scope of classics. In this chapter significance of beloved Ali his authority; Ahl al-Bayt and love of Beloved Ali, in point of this esoteric aspect beloved Ali's deific position, Mohammed-Ali idedity, union of forties, miraj, etc. topics are mentioned.