Serahsi'nin el-Mebsut adlı eserinde icma kavramı (kitabu'l-büyû' özelinde)

Abstract

İcma; dinin anlaşılması ve sabitelerinin belirlenmesi noktasında oldukça önemli fonksiyonlara sahip, İslam Hukuku'nun temel delillerindendir. İcmanın şer'i bir delil olduğu konusunda tam bir görüş birliğinden söz edilebilir. Bununla birlikte; fakihlerin icma tanımları, icmanın gerçekleşme şartları, vuku bulup bulmadığı gibi çeşitli meseleler üzerinde oldukça ayrıntılı ve tartışmalı görüşler yer almaktadır. Bu araştırmada, Serahsi'nin el-Mebsut adlı eserinin kitabu'l-büyû' bölümünden tespit ettiğimiz icma kavramları incelenecektir. Bu amaç doğrultusunda, öncelikle klasik usul eserlerinde yer alan icmanın tanım ve mahiyeti hakkında genel bilgilere yer verilmiştir. El-Mebsut adlı eserde yer alan icma kavramları tespit edilerek bunlar klasik metinlerle karşılaştırılmıştır. Bu aşamada Hanefi mezhebinin usul ve füru eserlerinden faydalanılmıştır. Sonuç olarak; klasik usul eserlerinde yer alan icma tanımlarıyla füru eserlerinde geçen icma lafızlarının birbirine mutabık olduğu tespit edilmiştir.

Ijma; is one of themain evidences of Islamic Law, whichit has very important function for understanding the religion and determining its constants. It is possible to mention a complete consensus that ijma is a legal proof. However; there are quite detailed and controversial opinions on various issues such as definitions of the ijma of jurists conditions of realization of ijma, and whether it occured.In this research, concepts of ijma that we detected from the chapter 'Kitab al-Buyû' of Serahsi's book named al-Mebsut will be examined. In accordance with this purpose firstly general information about the definition and nature of ijma included in the classical books of usul al-figh are given. The concepts of ijma in the book named al-Mebsut are detected and compared with classical texts. At this stage, Hanefi usul and füru literature was used. As a result; it is determined that the definitions of icma in classical works and the icma words in füru works are in agreement with each other.